حقوق و تکالیف دولت‌ها در حوزه جهانگردی
شهروندان:
براساس مواد دهگانه کد جهانی اخلاق جهانگردی، در هریک از محورهای مندرج در کد برای دولت‌های عضو سازمان جهانی گردشگری و فعال در عرصه جهانگردی، حقوق و تکالیفی منظور شده است که به تفکیک به شرح زیر احصاء می‌گردد:
در عرصه جهانگردی به‌عنوان فعالیتی سودمند برای کشورها و جوامع میزبان
۱- برنامه‌ریزی امور به‌گونه‌ای که ساکنان محلی در فعالیت‌های جهانگردی مشارکت داشته باشند و به همان نسبت از فواید اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آن و خصوصا از فرصت‌های شغلی مستقیم و غیرمستقیمی که ایجاد می‌کند، بهره‌مند شوند.
۲- اعمال سیاست‌های جهانگردی به‌گونه‌ای که به ارتقای سطح استاندارد زندگی ساکنان مناطق مورد بازدید و ترفیع نیازهای آنان کمک رساند و طراحی، معماری و بهره‌برداری از اماکن و تاسیسات جهانگردی در حد امکان متناسب و هماهنگ با ساختار اقتصادی و بافت اجتماعی باشد و درصورت همترازی مهارت‌های افراد، به نیروهای انسانی محلی اولویت داده شود.
۳- وضع مقررات خاص در مورد لزوم بررسی و مطالعه در زمینه تاثیر طرح‌های توسعه روی محیط زیست و طبیعت توسط متخصصان فعال در عرصه جهانگردی و ضرورت ارائه اطلاعات کاملا شفاف و واقع‌بینانه از سوی آنها.
در عرصه مسوولیت‌ها و تعهدات دست‌اندرکاران امور توسعه جهانگردی
۱- مسوولیت تضامنی با واحدهای خصوصی فعال در بخش جهانگردی و دادن تضمین درخصوص اینکه درصورت ورشکستگی هر یک از موسسات مسافرتی، جهانگردانی که ازطریق این موسسات سفر کرده‌اند بتوانند به کشورهای خود بازگردند.
۲- هنگام وقوع بحران، اتباع خود را از مشکلات و خطراتی که ممکن است حین سفر به خارج از کشور با آنها مواجه شوند آگاه سازند و این اطلاعات را به دور از هرگونه غرض‌ورزی و اغراق، منتشر سازند تا به صنعت گردشگری کشور میزبان لطمه‌ای وارد نشود.
۳- فراهم کردن زمینه‌های دسترسی آسان و مفید جهانگردان به مطبوعات تخصصی و سنجیده و اطلاعات دقیق و موثق و ابزار ارتباطی الکترونیک و نوین و استفاده ازطریق تجارت الکترونیک.
در عرصه مربوط به حق جهانگرد
۱- فراهم کردن زمینه‌های لازم برای حق دسترسی مستقیم و شخصی همه مردم زمین به منابع برای اکتشاف و لذت بردن به‌طور مساوی به عنوان یک حق عمومی برای همه و مشارکت گسترده و روزافزون مردم در امر جهانگردی در عرصه ملی و بین‌المللی و رفع موانع آن.
۲- فراهم کردن بستر استفاده حق همگانی برای جهانگردی به‌عنوان نتیجه طبیعی حق استراحت و استفاده از اوقات فراغت موضوع تضمین ماده ۲۴ اعلامیه جهانی حقوق بشر و ماده ۷ پیمان بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی.
۳- حمایت از توسعه جهانگردی اجتماعی و دسته‌جمعی.
۴- تشویق و تسهیل جهانگردی خانواده‌ها، جوانان، دانش‌آموزان، سالمندان و معلولان.
در عرصه آزادی حرکت و تردد جهانگردان
۱- فراهم کردن زمینه‌های مناسب قانونی، اجتماعی، فرهنگی و امنیتی برای اینکه جهانگردان بتوانند در داخل کشور خود و از کشوری به کشور دیگر از آزادی حرکت و رفت‌وآمد برخوردار باشند و بدون هیچ‌گونه تبعیض به محورهای عبور موقت (ترانزیت) و اقامت و همچنین مکان‌های فرهنگی و جهانگردی دسترسی داشته باشند.
۲- فراهم کردن زمینه‌های قانونی و اجرایی و اجتماعی مناسب برای آنکه جهانگردان بتوانند به تمامی انواع وسایل ارتباطی موجود، درون‌مرزی یا برون‌مرزی دسترسی داشته باشند.
۳- فراهم کردن زمینه‌های قانونی و اجتماعی لازم برای حفظ حریم خصوصی جهانگردان به‌ویژه در مواردی که اطلاعات مذکور به صورت الکترونیک ثبت و نگهداری می‌شوند و تامین برابری حقوق آنان در این زمینه با حقوق اتباع داخلی و شهروندان کشور.
۴- کاهش دادن تشریفات اداری مربوط به گذر از مرزها، تشریفات مرزی مانند روادید و مقررات بهداشتی و گمرکی.
۵- وضع مقررات و عندالاقتضاء امضا موافقت‌نامه‌های مشترک چندجانبه به‌منظور هماهنگ‌سازی و تسهیل تشریفات مرقوم در بالا.
۶- فراهم کردن زمینه‌های قانونی و بانکی و اقتصادی لازم برای اینکه جهانگردان بتوانند تا حدی که وضعیت اقتصادی کشور آنها اجازه می‌دهد، به ارزهای قابل تبدیل مورد نیاز برای خود دسترسی پیدا کنند.
در عرصه حقوق شاغلان و کارگزاران صنعت جهانگردی
۱- تضمین حقوق اساسی کارکنان حقوق‌بگیر یا خویش‌فرمای شاغل در صنعت جهانگردی و فعالیت‌های ذی‌ربط تحت نظارت دستگاه‌های اجرایی ملی و محلی کشورهای متبوع و میزبان با مراقبت خاص و ملاحظه محدودیت‌ها و مشکلات ویژه ناشی از فصلی بودن کار آنان.
۲- فراهم کردن زمینه آموزش‌های مقدماتی و مستمر مناسب کارکنان این صنعت.
۳- فراهم کردن زمینه‌های برخورداری این کارکنان از تامین اجتماعی کافی و به حداقل رساندن زمینه‌های عدم امنیت شغلی آنان و توجه خاص به رفاه اجتماعی کارگران فصلی شاغل در این عرصه.
۴- فراهم کردن زمینه تحقق حق عمومی اشخاص برخوردار از توانایی‌ها و مهارت‌های لازم برای اشتغال در عرصه صنعت جهانگردی و نیز اعمال حق فعالیت آزادانه و با حداقل موانع و محدودیت‌های کارگزاران و سرمایه‌گذاران به‌ویژه در حد تاسیسات کوچک و متوسط جهانگردی در عرصه صنعت جهانگردی.
۵- تسهیل مبادلات تجربیات بین کشورهای مختلف در سطح مدیران، مسوولان و کارکنان.
