«کودکی» را بلد نیستیم
شهروندان:
آیا وقتی به دکتر می‌روید شما را کتک می‌زنند؟ آیا دکتر شما را زندانی یا به زور به کمپ می‌فرستد؟ آیا می‌دانید زندگی در دره فرحزاد و کارتن‌خوابی یعنی چه؟ استان‌ها و شهرهای بزرگ که رفت و آمد در آنها بیشتر است و حاشیه‌نشین زیادی دارند، همچنین شهرهای دارای توریست زیارتی و مذهبی، دارای درصد بالایی از کودکان کار و خیابانی هستند.
شهروند نوشت: هرسال هفته کودک که می‌آید، جشن‌ها به راه می‌افتند. حرف از کودکان، جایشان را بین سخنان مسئولان تراز اول کشور باز می‌کنند و بیانیه‌های فعالان حقوق کودکان از راه می‌رسند. امسال اما در روزهای پایانی هفته کودک و بعد از مراسم و سخنرانی‌هایی که دراین‌باره انجام شد، یک جشن متفاوت از سوی نهادی برگزار شد که کمتر کسی فکرش را می‌کرد؛ «مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک».
این مرجع این بار خلاف سالهای قبل با ابتکاری جدید جشن هفته کودک را در سالن اجتماعات وزارت دادگستری برگزار کرد. اما در این مراسم نه خبری از مسئولان کشوری بود و نه لشکری. این فقط کودکان بودند که به این مراسم دعوت شدند. در این مراسم که در سالن اجتماعات وزارت دادگستری برگزار شد و درحالی‌که همه منتظر بودند تا یکی از مسئولان سخنرانی کند اما این بار سخنرانان دو کودک معلول بودند.
امیرعلی و امیرمهدی ١٠ ساله آرام آرام با ویلچر به سمت جایگاه حرکت کردند اما نمی‌توانستند از پله‌ها بالا بروند. بالاخره مظفر الوندی، مشاور وزیر دادگستری و دبیر مرجع ملی کودک، آستین‌ها را بالا زد و با کمک دیگران دو معلول را به روی سن بردند. مجری، میکروفن را به دست امیرعلی داد و معلول ١٠ساله گفت: «سلام. من امیرعلی معلول هستم. می‌خواهم خوب شوم و جابه‌جایی من بسیار سخت است. آرزو دارم وزنه‌بردار شوم تو را به خدا کمک کنید تا پاهای من خوب شود.»
امیرمهدی هم گفت: «من خیلی دوست دارم راه بروم، در زنگ تفریح و حتی زنگ ورزش، معلم نمی‌گذارد با بچه‌ها بازی کنم چون رفت و آمد من سخت است.» صحبت‌های این دو معلول ادامه داشت تا این‌که از امیرسام، کودک معلولی که با توانبخشی توانسته بود روی پاهای خود بایستد دعوت شد تا صحبت کند. امیرسام گفت: «خواهش می‌کنم فضای شهر و ساختمان‌ها را درست کنید تا بتوانیم به درستی حرکت کنیم. گاهی وقتی آسانسورهای مترو خراب است یا پله‌های زیرگذر ولیعصر چند ماهه خاموش است و به سختی حرکت می‌کنم، حتی یک بار هم زمین خوردم.»
کودک کار: از ٩ سالگی معتاد بودم
مجری باز سکان برنامه را به دست گرفت و این بار نوبت کودکان کار بود تا سخنران مراسم هفته کودک باشند. دو پسربچه و یک دختر دستفروش به جایگاه دعوت شدند. پسر ١۴ ساله که کمی هم از این‌که مجبور بود جلوی مسئولان و خبرنگاران حاضر شود احساس ناراحتی می‌کرد، گفت: «من اعتیاد را درک می‌کنم آیا شما هم درک می‌کنید؟ باید باور کنید که معتاد بیمار است. من از ٩ سالگی معتاد بودم و الان ٩ ماه است که پاکم. (همه حاضران تشویق کردند). اما سوال من از شما این است که آیا وقتی به دکتر می‌روید شما را کتک می‌زنند؟ آیا دکتر شما را زندانی یا به زور به کمپ می‌فرستد؟ آیا می‌دانید زندگی در دره فرحزاد و کارتن‌خوابی یعنی چه؟ پدرم هم ۵٠سال سن دارد و جانباز ٢۵درصد است و الان ٨سال است که پاک است. به خدا در همین تهران خیلی از کودکان نان شب ندارند. من هم روزی یک قرص اعصاب می‌خورم تا بتوانم کار کنم!»
به گزارش «مهر»، علیرضا کودک کار دیگری بود که در سخنرانی‌اش گفت: «بچه‌هایی در فرحزاد هستند که از ۴ سالگی کار و تکدی‌گری می‌کنند. آیا می‌دانید کار کردن کودک ٩ ساله از ٧ صبح تا ٩ شب یعنی چه؟ این‌که معتادان تو را خفه کنند و یا بخواهی از دست بهزیستی فرار کنی! من می‌خواهم که دست ما را بگیرید.»
بعد از آنها، دختر ١٢ سالهای دستفروش خیابان‌های تهران میکروفن را گرفت و با بغض گفت: «متاسفانه کسی بالای سر کودکان نیست تا به ما کودکی یاد بدهد. در این‌جا کودکان فروخته می‌شوند و کودکی خود را نمی‌بینند. من تا ١٠ سالگی حتی شناسنامه هم نداشتم تا این‌که یک موسسه حمایتی برایم شناسنامه گرفت و من در یک‌سال، سه‌سال را جهشی خواندم. آیا می‌دانید کودکی که کودکی نکرده و شناسنامه هم ندارد چگونه زندگی می‌کند!» گفته‌های دخترک دستفروش با بغض و گریه همراه بود و تمامی حاضران گریستند حتی گفته‌های کودکان، اشک خبرنگاران را هم جاری کرد.
درد دل کودکان افغان با مسئولان
گروه بعدی کودکان افغان بودند. ابتدا کمی خجالت کشیدند اما بغضشان ترکید و گفتند: «سلام برادران مسلمان و ایرانی‌های عزیز… مشکل ما این است که ما بیشتر از ۶سال نمی‌توانیم درس بخوانیم و دوست داریم ادامه تحصیل دهیم. وقتی پدرم از خانه بیرون می‌رود چون مجوز نداریم هر لحظه منتظر دستگیری پدر هستیم. برای رفتن به هر استان باید پاسپورت‌ها را تمدید کنیم و سفر برای ما ممنوع است. می‌خواهم صدای من را هم بشنوید. ما کودک هستیم.»
برچسب از نام ما حذف شود
کودکان تحت پوشش کمیته امداد هم برای خود درددل‌هایی داشتند که موجب تاثر حاضران شد. کودکان ایتام می‌گفتند: «با هزینه آب و برق و گاز و کرایه خانه چگونه می‌توانیم زندگی کنیم. در مدرسه وقتی بچه‌ها می‌فهمند پدر ندارم یا تحت پوشش کمیته امداد هستیم رفتارشان تغییر می‌کند. ما هم می‌خواهیم کلاس تقویتی برویم و از سی‌دی و کتاب‌های کمک آموزشی استفاده کنیم اما پولی نداریم. ما به نمایندگی از هزاران یتیم می‌خواهیم حداقل برچسب کمیته امداد از نام ما حذف شود. مسئولان نباید از تحت پوشش بودن ما افتخار کنند. به ما ترحم نکنید چون وظیفه شما است که به ما کمک کنید اما بی‌منت باشد.» در ادامه این مراسم، مظفر الوندی مشاور وزیر دادگستری گفت: «ما باید با بچه‌ها زندگی کنیم تا بفهمیم آنها چه می‌گویند. برای همین در وزارت دادگستری تصمیم گرفتیم ابتدا تمام کودکان را شناسایی کنیم و بانک اطلاعاتی تشکیل دهیم.»
در ابتدای این مراسم، کودکان آسیب‌دیده اجتماعی دلنوشته‌های خود را روی کاغذ نوشته و روی دیوار نصب کردند. یکی نوشته بود موبایل لمسی می‌خواهم و دیگری نوشت خدایا پاهایم خوب شود. یکی پول می‌خواست و یکی هم دوست داشت خانه‌دار شود.
معاون سازمان بهزیستی: کودکان خیابانی دارای خانواده رانمی‌توانیم نگهداری کنیم
هفته کودک اما درحالی دارد به پایان می‌رسد که هنوز هم حرف مسئولان متولی کودکان آسیب‌دیده همان است که بود. محمد نفریه، معاون اجتماعی سازمان بهزیستی یکی از آنهاست. او دیروز گفته که ٨٠درصد از کودکان خیابانی دارای پدر و مادر و خانواده هستند که طبق قانون نمی‌توان مدت زیادی آنان را در مراکز مخصوص، نگهداری کرد. او که در نشست سالانه شورای کارشناسان مسئول امور آسیب‌دیدگان کشور در شیراز سخن می‌گفت با تأکید بر این‌که سال گذشته ۴٠هزار کودک از تحصیل باز مانده‌اند، گفت: «باید زمینه‌ای فراهم کنیم تا این افراد بتوانند ادامه تحصیل بدهند.» به گفته نفریه، ١۴سال است که سازمان بهزیستی در عرصه کودکان کار و خیابانی وارد شده و آنان را در مراکز کوتاه‌مدت، متوسط و بلندمدت جای داده است.
او ادامه داد: «استان‌ها و شهرهای بزرگ که رفت و آمد در آنها بیشتر است و حاشیه‌نشین زیادی دارند، همچنین شهرهای دارای توریست زیارتی و مذهبی، دارای درصد بالایی از کودکان کار و خیابانی هستند که فارس نیز ازجمله استان‌های پرشمار به لحاظ وجود کودکان خیابانی است.»
نفریه گفت: طرح دادن یک وعده غذای گرم در مهدکودک‌ها و روستاهای حاشیه‌ای توسط سازمان بهزیستی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی امسال با ٢۵٠میلیارد ریال اعتبار درحال اجراست.
حمایت از کودکان خیابانی؛ اولویت وزارت کار
اما از طرف دیگر، روزبه کردونی، مدیرکل دفتر پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته حمایت از کودکان خیابانی مهم‌ترین اولویت این وزارتخانه تا پایان امسال است. او در نشست کارشناسان مسئول امور آسیب‌دیدگان اجتماعی گفت: «شورای ساماندهی کودکان خیابانی پس از هشت‌سال دوباره راه‌اندازی شد و ١١ دستگاه عضو این شورا هستند. امیدواریم با همکاری بین بخشی و همراهی سازمان‌های مردم‌نهاد، قدم‌های موثری در زمینه حل مشکلات اجتماعی کودکان خیابانی برداشته شود.» کردونی ادامه داد: «برای تحصیل کودکان در معرض آسیب اجتماعی اعتباری در نظر گرفته شده که این طرح تشویقی امسال به صورت آزمایشی در سه استان که یکی از آنها فارس است، اجرا می‌شود.»
