محرومیت بی‌سوادان بالای ۵٠سال از بعضی امکانات دولتی
این بار نوبت بالای ۵٠ ساله‌هاست؛ نوبت آنهایی که بالای ۵٠سال سن دارند و بی‌سوادند. این بار دولت تصمیم گرفته آنها را از بعضی امکانات دولتی محروم کند. این خبر را وزیر آموزش و پرورش اعلام کرده، علی اصغر فانی در سفرش به سیستان و بلوچستان، استانی که تعداد زیادی از بی‌سوادان ایران را در خود جای داده، گفته که براساس مصوبه دولت، قرار است از‌سال ٩۵ اگر فرد بالای ۵٠ سال، بی‌سواد باشد، از بعضی امکانات دولت محروم شوند.
وزیر آموزش و پرورش گفت: «دولت برای سوادآموزی و رفع بی‌سوادی در کشور مصوباتی دارد که در پی آن اگر فردی برای آموزش سواد به شخص دیگری تلاش کند، حق‌الزحمه پرداخت می‌شود و فرد فراگیرنده هم مبلغی به‌عنوان هدیه دریافت خواهد کرد. همین علت لازم است اداره کل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان با همکاری استانداری طرح استان بدون بی‌سواد را با جدیت آغاز و پیش ببرند.»
او با بیان این‌که انسداد مبادی بی‌سوادی از مهم‌ترین اقدامات وزارت آموزش و پرورش است، گفته بی‌سوادی عامل بسیاری از مشکلات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی است: «توسعه روستا مرکزی و مدارس شبانه‌روزی در مناطق محروم که فاصله زیادی تا مدارس دارند، در اولویت قرار دارد.»
فانی با اشاره به مجوز استخدام پنج‌هزار نیروی انسانی برای کل کشور، گفت: «بیشترین سهمیه به سیستان و بلوچستان اختصاص می‌یابد و براساس نیاز رشته‌ها و تنوع قومیت و جنسیت و افراد از طریق آزمون از بین دارندگان مدرک کارشناسی جذب خواهند شد. تلاش می‌کنیم با این استخدامی، کمبود هنرستان‌های فنی و رشته‌های علوم پایه به‌ویژه شیمی و فیزیک را در تمامی نقاط سیستان و بلوچستان جبران کنیم.»
هرچند وزیر آموزش و پرورش نگفته بی‌سوادان بالای ۵٠سال دقیقا از چه امکاناتی محروم می‌شوند، اما این اولین بار نیست که از دولت برای ایجاد محدودیتهایی برای بی‌سوادان اعلام می‌شود. اسفند سال گذشته بود که هیأت دولت مصوبه‌ای را تصویب کرد که براساس آن افراد بی‌سواد زیر۵۰سال برای دریافت گواهینامه رانندگی و پروانه کسب، ملزم به سوادآموزی شدند و در صورت بی‌سوادی افراد زیر ۵٠ سال، از دریافت گواهینامه رانندگی و جواز کسب محروم می‌شوند. براساس مصوبه هیأت وزیران، سازمان نهضت سوادآموزی موظف شد به افراد بی‌سواد گروه سنی ١٠ تا ۴٩سال که در کلاس‌های سوادآموزی شرکت کرده و موفق به اخذ گواهینامه پایان دوره سوادآموزی می‌شوند، پاداش دهد.
هیأت وزیران تکالیفی را هم برای چهار نهاد راهنمایی و رانندگی، اتحادیه‌ها و شوراهای صنفی، کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی در مواجهه با افراد بی‌سوادِ زیر ۵٠سال تعیین کرد. براساس این مصوبه، راهنمایی و رانندگی و اتحادیه‌ها و شوراهای صنفی مکلف شده‌اند افراد بی‌سوادِ متقاضی أخذ یا تمدید گواهینامه رانندگی یا پروانه کسب را برای آموزش سواد به سازمان نهضت سوادآموزی معرفی کنند. صدور و تمدید گواهینامه رانندگی یا پروانه کسب برای اینگونه افراد، منوط به أخذ و ارایه مدرک دوره سوادآموزی خواهد بود.
همچنین کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی مکلفند افراد آموزش‌پذیرِ بی‌سواد تحت پوشش خود را برای آموزش سواد به سازمان نهضت سوادآموزی معرفی یا راساً نسبت به آموزش سواد افراد یادشده اقدام کنند. ارایه و استمرار خدمات به افراد بی‌سوادِ تحت پوشش دستگاه‌های یادشده با سوادآموزی توأم خواهد بود.
قبل از تصویب این مصوبه رئیس سازمان نهضت سوادآموزی اعلام کرده بود که پیش از این رئیس سازمان نهضت سوادآموزی اعلام کرده بود که این محرومیت‌ها فقط امتیازات دولتی را هدف می‌گیرد نه حقوق افراد را به‌طوری که حق داشتن مسکن، شناسنامه، گذرنامه و بهره‌مندی از بهداشت از افراد سلب نمی‌شود بلکه در دسترسی آنها به گواهینامه رانندگی، پروانه کسب، گرفتن خدمات حمایتی از کمیته امداد و بهزیستی و نهادهای خدماتی و برداشت یارانه محدودیت ایجاد می‌شود.
این مصوبه بعد از آن تصویب شد که براساس برنامه پنجم توسعه باید بی‌سوادی تا پایان‌سال ٩۴ در گروه سنی کمتر از ۵٠سال ریشه‌کن می‌شد تا این موضوع، زمینه را برای تحقق سند چشم‌انداز بیست ساله که ایران را در‌سال ١۴٠۴ کشوری سرآمد در منطقه می‌خواهد، مهیا کند؛ اتفاقی که البته نیفتاد و هنوز هم تعداد بی‌سوادان ایران میلیونی است. براساس آمارهای سازمان نهضت سوادآموزی و نتایج سرشماری سال ٩٠، ۵٠درصد افراد بالای ۵٠سال و ٩میلیون و ٧١٩هزار نفر از افراد ۶ تا ۴٩سال در ایران بی‌سوادند.
روزنامه شهروند
