جایزه مصطفی(ص)* شکوه علمی جهان اسلام را بازمی‌گرداند
شهروندان:
بسیاری از مسلمانان بر این باورند که برای کاهش فاصله علمی امروز مسلمانان با دنیای غرب «رستاخیز و نهضت علمی» ضروری است. نظر دکتر «عبدالسلام المجالی» رییس آکادمی علوم جهان اسلام و یکی از اعضای شورای سیاستگذاری نخستین جایزه علمی فناوری پیامبراعظم(ص) را در این‌باره جویا شدیم. دکتر «المجالی» سابقه دو دوره نخست‌وزیری، حضور در وزارت بهداشت و وزارت آموزش‌عالی کشور اردن را بر عهده داشته و توانسته با تکیه بر این سوابق مدیریتی، در راس آکادمی علوم جهان اسلام قرار گیرد.
گفت‌وگوی شرق با دکتر المجالی را می‌خوانید:
- آقای دکتر «المجالی» شما به‌عنوان رییس آکادمی علوم جهان اسلام، تلاش‌هایی را برای توسعه علم در بین مسلمانان انجام داده‌اید. این تلاش‌ها چه دستاوردهایی برای مسلمانان جهان داشته است؟
آکادمی علوم جهان اسلام از ۳۰ سال پیش و با ۱۰نفر از دانشمندان مسلمان و مطرح دنیا فعالیت خود را آغاز کرد که این تعداد، امروز به ۱۱۰دانشمند رسیده است. یکی از فعالیت‌های مهم این آکادمی، برگزاری کنفرانس‌های سالانه در زمینه‌های مختلف علمی است. این کنفرانس‌ها با گردهم‌آوردن دانشمندان و محققان مسلمان، زمینه‌های انجام بحث و گفت‌وگو و تبادل علم را فراهم می‌آورند. همچنین آکادمی علوم جهان اسلام، هرساله کتاب‌هایی را که حاصل پژوهش و همکاری دانشمندان مسلمان عضو آکادمی است، در زمینه‌های مختلف علمی تالیف و منتشر می‌کند.
- به نظر شما با توجه به وضعیت کنونی جهان اسلام، زمینه‌ای برای نهضت علمی و رستاخیز علمی جهان اسلام فراهم آمده است؟
با توجه به پیشینه تاریخی ارزشمندی که مسلمانان دارند، متاسفانه باید بگویم نزدیک به پنج قرن است هیچ پیشرفت چشمگیری در زمینه علمی انجام نشده و به همین دلیل امروز نتوانسته‌ایم در بین کشورهای غربی، جایگاه علمی و فناوری خودمان را تثبیت کنیم. امیدوارم جایزه علمی و فناوری پیامبر اعظم(ص) (جایزه مصطفی) سبب جریان‌افتادن دوباره علم و دانش شود و در ادامه ما نیز شاهد پیشرفت‌های چشمگیر علمی دانشمندان مسلمان و صاحبان علم در جهان اسلام باشیم.
- نقش جایزه مصطفی(ص) را در این رستاخیز علمی جهان اسلام چگونه ارزیابی می‌کنید؟
این جایزه انگیزه محققان و دانشمندان برجسته جهان را برای ایجاد خلاقیت علمی افزایش می‌دهد. از سوی دیگر کانال‌های ارتباطی برای همکاری علمی را میان آنان باز می‌کند.
- پیش‌بینی می‌کنید این جایزه چقدر می‌تواند در گردهم‌آوردن دانشمندان مسلمان موفق باشد؟
امیدوارم که این جایزه باعث شود دانشمندان و دانشگاهیان مسلمان از سراسر جهان گرد هم آیند و شرایط علمی جهان اسلام را به سمت بهترین‌ها سوق دهند. پیش‌بینی من این است که ما می‌توانیم در آینده نزدیک با ایجاد انگیزه برای نخبگان و دانشمندان، باعث خلق دنیای علمی باشیم که با یاد و نام پیامبر اعظم اسلام(ص) شکل می‌گیرد. در اینجا باید تاکید کنم که اگر این جایزه به‌خوبی به همه جهان اسلام معرفی شود، مطمئنا به‌زودی به یکی از بهترین جوایز علمی در سطح جهان تبدیل خواهد شد.
*«جایزه علمی و فناوری مصطفی(ص)» در سال‌جاری برای نخستین‌بار به دانشمندان کشورهای اسلامی اهدا خواهد شد. قرار است این جایزه در هفته وحدت به دانشمندان جهان اسلام اهدا شود. مسوولان این جایزه، هدف از اعطای این جایزه را ترویج و تشویق علم‌آموزی و پژوهش در جوامع اسلامی بیان کردند.
به گفته آنان، به‌دلیل تاکید بسیار پیامبراعظم(ص) به علم‌آموزی، این جایزه به نام یکی از القاب ایشان به معنای «برگزیده» مزین شده است. پایه‌گذاران این جایزه آن را پیشگام توسعه روابط منطقه‌ای نهادهای علمی و فناوری در کشورهای اسلامی توصیف می‌کنند و امیدوارند با تقویت ارتباط علمی میان دانشمندان و پژوهشگران جهان اسلام، به رشد و تعالی علمی در کشورهای اسلامی کمک کند.
«جایزه مصطفی(ص)» در چهاررشته «علوم و فناوری نانو»، «علوم و فناوری زیستی و پزشکی»، «علوم و فناوری اطلاعات و ارتباطات» و «طرح برتر دانشمند مسلمان» اهدا می‌شود و برگزیدگان جایزه‌ای به مبلغ ۵۰۰هزاردلار به عنوان جایزه ویژه دریافت می‌کنند. قرار است این جایزه به طرح‌هایی اهدا شود که زمینه‌ساز بهبود زندگی بشر بوده و محققان نوآوری‌های مشهود در مرزهای دانش و فناوری یا روش‌های علمی جدیدی ارایه کرده باشند.
هزینه‌های اجرایی «جایزه مصطفی(ص)» برعهده معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و پارک فناوری پردیس است و اهدای این جایزه زیر نظر یک شورای سیاستگذاری (که متشکل از نهادهای علمی و دانشگاهی ایران و جهان اسلام است)، صورت می‌گیرد. اعتبارات این جایزه نیز از طریق صندوق موقوفات جایزه که زیر نظر بانک توسعه اسلامی است، تامین می‌شود. داوری این جایزه و تعیین برندگان آن، توسط هیات داورانی متشکل از دانشمندان برتر جهان اسلام صورت می‌گیرد. ۱۵۴موسسه علمی، دانشگاهی، آکادمی و پارک‌های علم و فناوری از ۵۴ کشور عضو سازمان همکاری‌های اسلامی در معرفی نامزدها و تعیین برندگان «جایزه مصطفی (ص)» نقش دارند. . اساسنامه این جایزه در سال۱۳۹۱ به تصویب شورایعالی انقلاب فرهنگی رسیده است.
