مدیریت محله، تجلی مشارکت شهروندان در اداره شهر
شهروندان – حامد فوقانی:
در زندگی مدرن شهری که هیاهو و شلوغی امان شهروندان را بریده است زندگی اجتماعی انسان‌ها در بافت‌های شهری یا همان محله‌ها نیز دستخوش تغییراتی شده است.
اگر در گذشته، ریش‌سفیدهایی در محله‌ها حضور داشتند که امور محله به آنها مرتبط می‌شد اما در زمانه فعلی کمتر محله‌ای را می‌توان یافت که از چنین ویژگی‌ای برخوردار باشد. مدیریت محله‌ها و تشکیل مجموعه‌های مردمی برای سپردن اداره محله‌ها به آنها ازجمله اتفاقاتی است که در سال‌های اخیر مورد توجه مدیریت شهری تهران قرار گرفته است. اینطور که مرتضی طلایی می‌گوید، مدیریت محله اکنون به جایگاه مناسبی رسیده و اکنون مدیریت محله‌های پایتخت می‌توانند ظرفیت‌سازی لازم را در قالب مسائل فرهنگی به‌وجود آورند.
وی که ریاست ستاد هماهنگی شورایاری‌ها را برعهده دارد مدیریت محلی را شامل پارلمان محلی (امنای محله) و دولت محلی (مدیریت محله) عنوان می‌کند و می‌افزاید: هدف از تشکیل این مجموعه تلاش برای مشارکت حداکثری مردم محل در اداره محل توسط مردم همان محل است. یکی از نکات مهمی که اساسا باید مدیران محله برای تحقق اداره محله توسط مردم رعایت کنند این است که به شهرداری‌ها وابستگی نداشته باشند. بر این نکته طلایی هم تأکید کرده و البته اضافه می‌کند در این میان امنای محل، به‌عنوان نماینده مردم باید مسائل گوناگون محل را نیازسنجی کنند، پیگیر مطالبات مردم از طریق دستگاه‌های اجرایی باشند و به نحوی بر عملکرد دستگاه‌های اجرایی در مقیاس محلی نظارت کنند.
مدیریت محله همچنین باید فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و ورزشی را با مقتضیات محلی اجرا کند. طلایی درباره چنین وظیفه‌ای به نکته‌ای مهم اشاره می‌کند و آن اینکه تفکر و اندیشه حاکم در مدیریت محله برای اجرای چنین فعالیت‌هایی باید در راستای ماموریت مساجد، هیئت‌ها، بسیج و آموزش و پرورش تعریف و طراحی شود.
مدیریت محله در امتداد امنای محله
رئیس ستاد هماهنگی شورایاری‌های تهران همچنین اعتقاد دارد مدیریت محله در امتداد امنای محله است و ساختار مستقلی دارد که شهرداری صرفا در آن امر نظارت، نگهداری و پشتیبانی را دارد. طلایی می‌گوید: «مدیریت محله باید در ذیل امنای محله خودشان فعالیت کنند.»طلایی اضافه می‌کند برابر آیین‌نامه نه کسی در امنای محله می‌تواند مدیر محله را نفی کند و مدیر محله نیز نمی‌تواند امنای محله را نفی کند.
تضاد با شورایاری‌ها
طی چند سال گذشته همیشه مشکلی در سطح محلات به‌عنوان تضاد بین مدیریت محله و شورایاری‌ها وجود داشته است. رئیس ستاد هماهنگی شورایاری‌ها در این رابطه می‌گوید که چنانچه مجلس و دولت همکاری لازم را برای ایجاد جایگاه قانونی شورایاری‌ها داشته باشند این تضاد نیز کمرنگ می‌شود چراکه آنها نیز اختیارات کافی و مدنظر را به‌دست می‌آورند. البته شورایاران نیز امروزه نیازمند ماموریت‌های بیشتری هستند، موضوعی که پس از انتخابات شورایاری‌ها باید منتظر آن ماند؛ انتخاباتی که شورای شهر تهران نیز در قالب طرحی دوفوریتی پیگیر آن شده و احتمالا به‌زودی برگزار می‌شود. احمد مسجدجامعی نیز در این خصوص می‌گوید که براساس مذاکراتی که با وزیر کشور انجام شده انتخابات شورایاری‌ها به‌زودی برگزار خواهد شد.
وظایف مدیریت محله
اداره واحدهای مربوط به سلامت، امور ورزشی، آموزشی، فرهنگی و کتابخانه‌ها در مقیاس محله.
مشارکت در کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی در محله.
شناسایی و کمک به گروه‌های آسیب‌پذیر محله.
مشارکت در حفظ و ارتقای زیباسازی محله.
مدیریت و ساماندهی امور مربوط به مدیریت بحران در مقیاس محله.
مشارکت در حفظ و بهره‌برداری از آثار قدیمی محله.
نظارت بر اجرای سند توسعه‌ای محله‌ای و نیازسنجی و امکان‌سنجی فعالیت‌های شهرداری.
مشارکت و همکاری در آموزش و افزایش سطح آگاهی شهروندان.
