تاریخ انتشار : جمعه ۲۳ اسفند ۱۳۹۲ زمان انتشار : ۲۲:۴۷

شهروندان:
از کشته شدن ایرانی پناهجو در اردوگاه پناهجویان استرالیا تا گذرنامه های مسروقه ایتالیایی و اتریشی هواپیمای غیب شده مالزی. این داستان تلخ ایرانیان مهاجری است که در هر حادثه ای ردپای هجرت غیرقانونی خود را برجای می گذارند. ایرانیانی که رنج ترک وطن را به جان می خرند، حتی اگر کشتی نجات آنها فرشته مرگشان شود.

به گزارش شفقنا، روز گذشته خبرگزاری های جهان، عکس و نام ۲ مسافری را منتشر کردند که با گذرنامه های مسروقه ایتالیایی و اتریشی سوار پرواز ۳۷۰ هواپیمایی مالزی شده اند و پلیس بین الملل (اینترپل) اعلام کرد، هر دو نفر ایرانی بوده اند.

این تصاویر که توسط دوربین های مداربسته فرودگاه کوالالامپور گرفته شده است، نشان می دهد هر دو نفر همزمان سوار هواپیما شده اند. رونالد کی. نوبل، دبیرکل اینترپل امروز سه شنبه اعلام کرده است، این دو نفر با گذرنامه های ایرانی خود به مالزی سفر کرده اند، سپس از گذرنامه های مسروقه ایتالیایی و اتریشی استفاده کرده اند.

مسافران ایرانی هواپیمای غیب شده مالزی و گذرنامه های مسروقه

پلیس مالزی اعلام کرد یکی از این دو نفر، جوان ۱۹ ساله ای بوده است که قصد داشته پناهجوی آلمان شود. به گفته دبیر کل اینترپل، هویت این افراد با نام های پوریا نورمحمدی ۱۹ ساله و دلاور سیدمحمدرضا ۲۹ ساله شناسایی شده است.

این اولین بار نیست که نام ایرانیان در اخبار مهاجرت های غیرقانونی بر روی خبرگزاری های دنیا می رود. همین چندی پیش بود که به واسطه شورش در بازداشتگاه پناهجویان استرالیا در جزیره مانوس پاپوآ گینه نو، یک پناهجوی ایرانی کشته شد. لغو روادید اتباع ایرانی در کشور مالزی به دلیل حمل مواد مخدر نیز از دیگر موارد ورود غیرقانونی یا اعمال خلاف ایرانیان در کشورهای دیگر است.

هرساله در پی غرق شدن کشتی های حامل پناهجویان استرالیا نام ایرانیانی که در رویای ورود به استرالیا بوده اند دیده می شود. آنها که با هزار نقشه و دلهره در پی مکانی برای درآمد بیشتر وطن را ترک می گویند و دیگر هرگز باز نمی گردند.

آمار مهاجرت ایرانیان به خصوص تحصیلکرده ها نیز شنیدنی است. به گفته مقامات دولتی در سال ۲۰۰۵، هر ساله میان ۱۵۰ هزار الی ۱۸۰ هزار متخصص و تحصیل‌کرده ایران را ترک می‌کنند. (۵۰۰ نفر در روز) آمریکا به همراه کانادا همچنان از مقصدهای اصلی متخصصان ایرانی محسوب می‌شود. فقط از سال ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۸، ۱۸۰ هزار ایرانی از سفارت کانادا در ایران درخواست ویزای کار کرده‌اند. این درحالیست که به گفته کارشناسان در سال های اخیر آمار مهاجرت ایرانیان به خارج از کشور افزایش یافته است.

۶۵۰۰ مهاجرت غیرقانونی در نیمه اول ۲۰۱۳ به استرالیا

درباره تعداد مهاجران غیرقانونی هیچ آمار مشخصی وجود ندارد. به گفته سفیر استرالیا در تهران ایرانیان بیشترین تعداد مهاجران غیرقانونی به این کشور را تشکیل می دهند. پال فلی در گفت وگو با ایسنا اعلام کرده است، در نیمه اول۲۰۱۳، ۱۷هزار و دویست و هفتاد و دو نفر مهاجر غیرقانونی به استرالیا با قایق آمده‌اند که در این میان شش هزار و ۵۰۰ نفر ایرانی هستند.

اما چرا ایرانیان حاضر می شوند هر نوع خطری را برای ترک وطن متحمل شوند و دست به اقدامات غیرقانونی بزنند؟ چرا در میان اقدامات خلاف قوانین ورود به کشورها نام ایرانیان بسیار شنیده می شود؟ به گفته کارشناسان این مهاجران بیشترین هدف خود را یافتن کار و کسب درآمد اعلام می کنند. حسن ملک محمدی، عضو سابق کمیسیون فرهنگی در گفت وگو با خبرنگار شفقنا، می گوید: دلایل مختلفی برای خروج و اقدامات غیرقانونی ایرانیان در سایر کشورها وجود دارد. بعضی برای منفعت مادی و با هدف اشتغال و برخی با اهداف سیاسی بنا به شرایطی که دارند راه مهاجرت غیرقانونی را انتخاب می کنند. اگر مهاجران بدانند چه تبعات منفی و مشکلات سخت و تلخی در انتظار آنهاست دست به چنین فعالیت هایی نمی زنند.

او ادامه می دهد: با توجه به فرهنگ و تمدن درخشان ایران و هویت دینی و ملی ملت ایران، باید از هر گونه اقدامات غیرقانونی مانند ورود غیرقانونی به کشورهای دیگر بدون مدارک رسمی و قانونی اجتناب شود و مجلس و دولت برای اتخاذ تدابیری در جهت جلوگیری از مهاجرت های غیرقانونی اقدام شایسته و قاطعی انجام دهند.

باید هویت و اعتبار ارزش دینی و ملی خود را با تمکین از قوانین نشان دهیم

ملک محمدی در ارتباط با تاثیر اینگونه اقدامات در اذهان عمومی جهان گفت: ایرانیان در حکم نماینده ایران اسلامی محسوب می شوند که باید نمایانگر فکر و ایده و آرمان های بزرگ ملت ایران باشند؛ بنابراین باید هویت و اعتبار ارزش دینی و ملی خودمان را با تمکین از قانون و رعایت قوانین و مقررات نشان دهیم تا هم موجب آسایش و آرامش خود و هم نشانگر فرهنگ و اعتبار سیاسی و اجتماعی کشور در عرصه جهانی باشیم.

عضو سابق کمیسیون فرهنگی مجلس بیان می کند: البته برخی مهاجران غیرقانونی کسانی هستند که با هدف زیارت عتبات عالیات به عراق می روند و تعدادی از آنها با این هدف در کشور عراق دستگیر و گرفتار می شوند. در سفری که در مقطع نمایندگی مجلس به همراه وزیر امور خارجه وقت به عراق داشتیم، در دیدار با رییس جمهور عراق، وزیر خارجه و نخست وزیر عراق موضوع مهاجران غیرقانونی که در کشور عراق به سر می برند را مطرح کردیم که تعدادی از آنها نیز به ایران بازگشتند.

او درباره اقدامات موثر در جلوگیری از وقوع موارد خلاف توسط ایرانیان در خارج از کشور معتقد است: باید در این زمینه فرهنگسازی شود و مرزها به شدت کنترل و امورات چنین افرادی پیگیری شود. باید آنها را به ایران بازگرداند و الزامات قوی برای آنها ایجاد کرد. محمدی درباره اقدامات مجلس در این زمینه تصریح کرد: مجلس برای هر نوع کاری که موجب قانون گرایی و اجرای قوانین و وجه به اهتمام قوانین باشد، تلاش می کند و اکنون هم قطعا از سیاست های مجلس شورای اسلامی وضع قوانینی است که به مصلحت و منفعت مردم و دربردارنده عزت و هویت دینی و ملی مردم باشد. مسوولان اجرایی مسوولیت بیشتری دارند و اگر خلا قانونی وجود دارد، دولت می تواند لایحه ای پیشنهاد کند یا اینکه نمایندگان بزرگوار و محترم به صورت یک طرح پیشنهادی خلاهای قانونی را شناسایی کنند تا اگر نیاز به تصویب قانون است مورد توجه جدی واقع شود.

بهمن کشاورز، درباره پیگیری حقوقی اتباع خارج از کشور که مرتکب اقدامات خلاف قانون می شوند، در گفت وگو با خبرنگار شفقنا می گوید: به این مطلب از سه بعد می توان توجه کرد اولا، عمل این افراد از دیدگاه حقوق جزا احتمالا خروج غیرقانونی از کشور است. اینکه می گویم احتمالا به این خاطر است که ممکن است خروج انسان از کشور به خصوص به مقصد کشورهایی که از ایرانیان روادید و ویزا مطالبه نمی کنند، کاملا قانونی بوده باشد و وقایع بعدی ناشی از اقداماتی است که قصد آن را به منظور تحصیل پناهندگی داشته اند.

او ادامه می دهد: اقدام برای تحصیل پناهندگی در صورتی که توام با اعمال مجرمانه ای نظیر جعل و امثال اینها نباشد به خودی خود جرم نیست زیرا این حق را اسناد بین المللی برای همه مردم جهان شناخته اند و ما در ایران تعداد زیادی پناهنده داریم. ثانیا چنانچه فرد ایرانی در کشورهای خارج مرتکب جرم شود، با توجه به اینکه به طور معمول قوانین کیفری، سرزمینی است در همان جا محاکمه و مجازات می شود. البته بعضی جرایم است که ارتکاب آن ها در خارج کشور در صورت یافت شدن مرتکب در ایران قابل تعقیب و مجازات است.

خروج غیرقانونی ناشی از عوامل مختلف سیاسی، اجتماعی و تا حدی اقتصادی است

کشاورز افزود: اخیرا در قانون مجازات اسلامی جدید مواردی شناخته شده که چنانچه فرد ایرانی در خارج از کشور مرتکب جرمی و به خاطر آن مجازات شود، تحت شرایطی قابل تعقیب مجدد در ایران نخواهد بود. ثالثا این مساله که چرا ایرانیان در خارج از کشور مرتکب اعمالی می شوند که برای دولت ایران ایجاد اشکال می کند، خود از چند جهت قابل بررسی است، یک اینکه افرادی از ایران بیرون می روند و سپس تقاضای پناهندگی می کنند و با کشور یا کشورهای پذیرنده درگیر می شوند مساله ای است ناشی از عوامل مختلف سیاسی، اجتماعی و تا حدی اقتصادی و بنابراین بررسی آن در خور اظهارنظر متخصصین این امور است.

یکی از مشکلات اصلی موجود، مساله مواد مخدر و قاچاق آن است

این حقوقدان جنبه دیگر این قضیه را مربوط به بحث اقتصادی موضوع می داند و می گوید: یکی از مشکلات اصلی موجود، مساله مواد مخدر و قاچاق آن است. به نظر می رسد از یکسو برقراری کنترل شدید در مرزهای خروجی از این نظر می تواند موثر باشد. از دیگر سو اینکه چنین افرادی بدانند در بازگشت به ایران هم مجازات خواهند شد و هم امکان استفاده از مزایای مالی به دست آمده از این عمل را نخواهند داشت می تواند بازدارنده باشد. آنچه مسلم است نه فقط دولت ایران بلکه تقریبا همه دولت ها پس از عبور اتباعشان از مرز و خروج آنها از کشور کنترل زیادی روی آنها نمی توانند داشته باشند، البته در مورد مجرمین فراری از طریق اینترپل و در صورت جمع بودن شرایط بسیار، ممکن است اقداماتی صورت دهند و از قوانین استرداد مجرمین استفاده کنند، اما به طور کلی هیچ دولتی نمی تواند در قلمروی دولت دیگر اعمال حاکمیت کند و اگر این کار را انجام دهد، می تواند مصداق دخالت در امور داخلی کشور دیگر و احتمالا نقطه شروع اختلاف و بحران باشد.

از سوی دیگر گفت وگو با این مهاجران نشانگر دلتنگی آنها برای وطن است ولی آنها به گفته خود در سودای زندگی بهتر یا عدم وجود امکانات مناسب تحصیلی در کشور، چاره ای جز انتخاب غربت ندارند.