وزیر بهداشت موافقت خود با افزایش قیمت شیر را اعلام کرد
وزیر بهداشت با افزایش قیمت شیر با هدف جلوگیری از کاهش تولید این مهم‌ترین محصول لبنی موافقت کرد.
سید حسن قاضی‌زاده هاشمی که در گفت‌وگو با فارس موافقت خود را اعلام کرده، افزایش قیمت شیر را راهکار موثری در کاهش زیان‌دهی دامداران و کمک به تداوم تولید شیر دانست و گفت: «در دو سال گذشته به دامداران ما فشار آمده و افزایش قیمت شیر برای عدم آسیب به دامدار و کاهش نیافتن تولید شیر است. نباید در حمایت از مصرف لبنیات کاری کنیم که به دامداران آسیبی وارد شود. شاید اگر وضع اقتصادی دولت خوب بود یارانه‌ای به دامدار می‌داد تا افزایش قیمت رخ ندهد. اما به علت اینکه درآمد دولت به خاطر کاهش قیمت نفت، کاهش یافته است، یا باید شاهد آسیب به دامداران و کاهش تولید شیر می‌شدیم یا قیمت شیر را افزایش می‌دادیم.»
گرانی قیمت و فقر فرهنگی، دشمنان رده اول سلامت ایرانی‌ها
موافقت وزیر بهداشت با افزایش قیمت شیر می‌تواند به همان توجیه وی منجر شود: جلوگیری از زیان‌دهی دامدار و کاهش تولید شیر. اما می‌تواند نتیجه دیگری هم در پی داشته باشد؛ اتفاقی که طی سال‌های گذشته به یک شمشیر دو لبه تبدیل شد؛ کاهش مصرف به دلیل گرانی قیمت شیر.
چنانکه یک سال قبل و در همین روزها بود که همایش کشوری شیر سالم برگزار شد و فرزاد شیدفر؛ دبیر علمی این همایش با استناد به نتایج گزارش اجرای نظام هدفمند یارانه‌ها اعلام کرد که افزایش قیمت شیر و لبنیات در پی حذف یارانه شیر از نیمه دوم سال ٨٩، منجر به کاهش مصرف لبنیات شده و نتیجه همین گزارش نشان داده که از هر ١٠ ایرانی، فقط چهار نفر به میزان کافی شیر مصرف می‌کنند و باقی، یا مصرف نمی‌کنند یا کمتر از حد مناسب مصرف می‌کنند.
شیدفر تاکید کرده بود که مصرف شیر در برخی استان‌ها مثل چهار محال و بختیاری، آذربایجان‌های شرقی و غربی در حد کافی است اما در برخی دیگر مثل سیستان و بلوچستان و بوشهر بسیار کمتر از حد سرانه است.
این هشدار در حالی مطرح شده بود که وزارت بهداشت و وزارت جهاد کشاورزی هم در بررسی‌های خود به نتایج مشابهی در زمینه تنزل مصرف لبنیات رسیده بودند. در حالی که بنا بر تحقیقات مشترک و متناوب، میانگین مصرف لبنیات در خانواده‌های ایرانی ١٣٩ گرم در روز گزارش شده، حتی مسوولان وزارت بهداشت هم به دفعات مکرر، خواستار کاهش قیمت لبنیات یا اختصاص یارانه برای شیر با هدف بازگشت دوباره این ماده لبنی به سفره‌های خانوار شده‌اند زیرا بنا بر گزارش‌های رسمی وزارت بهداشت، ظرف سه سال گذشته و پس از اجرای فاز نخست هدفمندی یارانه‌ها، مصرف شیر و فرآورده‌های آن در کشور با کاهش ٢٢ درصدی مواجه شده است.
البته نباید عامل تغییر فرهنگ تغذیه‌ای را در این کاهش نادیده گرفت. یکی از تلاش‌های منجر به نتیجه دلخواه صنایع غذایی طی سال‌های گذشته، هدایت ذایقه مصرف‌کننده به سمت محصولاتی بوده که چندان سلامت و مفید نیستند و ارزش غذایی آنها در مقایسه با بسیاری محصولات، می‌تواند در حد صفر تلقی شود. در این بین فضا سازی‌های فریبنده درباره آبمیوه‌های صنعتی و تنقلات بی‌ارزش که نه‌تنها تاثیر مثبت در ارتقای سطح سلامت نداشته بلکه به افزایش وزن و بیماری‌های قلبی عروقی و نارسایی‌های رنگارنگ در سلامت مصرف کنندگان منجر می‌شوند، گوی سبقت را از تولیدکنندگان محصولات لبنی که حجم تبلیغات آنها در رسانه ملی و در مقایسه با تبلیغات پفک و چیپس و آبمیوه‌های صنعتی، در حد صفر است، ربوده‌اند.
قاضی‌زاده هاشمی هم سال گذشته و در بازدید از یک واحد دامداری در استان تهران به این تغییر ذایقه بر اثر تموج فرهنگی اشاره و یکی از مهم‌ترین دلایل کاهش مصرف لبنیات طی سال‌های گذشته را نه گرانی قیمت این محصولات بلکه تنزل فرهنگ تغذیه‌ای مردم عنوان کرد و مصداق این تنزل را ترجیح مردم به خرید تنقلات بی ارزش همچون چیپس و پفک نسبت به لبنیات دانست که قیمتی نه کمتر از فرآورده‌های لبنی داشته بلکه حتی در قیاس با خواص تغذیه‌ای لبنیات و محاسبه عوارض مصرف این اقلام غذایی مضر، بسیار گرانتر هم تمام می‌شوند.
این انتقاد وزیر بهداشت از تغییر فرهنگ تغذیه‌ای مردم باید از این منظر موجب نگرانی شود که شهروندان ناراضی از افزایش قیمت شیر، اغلب همان افرادی هستند که به آسانی و بدون هیچ حساب و کتابی، برای یک بطری نوشابه یک و نیم لیتری که قیمتی تقریبا معادل یک لیتر شیر دارد، هزینه می‌کنند تا مبادا رتبه جهانی ایران در رکوردشکنی مصرف نوشابه از رده نخست جدول پایین‌تر بیاید.
در واقع فقر فرهنگ تغذیه، امروز بیش از نوسانات جدول قیمت مواد غذایی نگران کننده است. چنانکه ناصر کلانتری، مشاور معاونت بهداشت وزارت بهداشت هم در گفت‌وگویی با «اعتماد» هشدار داده بود که «٢٠ درصد جامعه دچار گرفتاری‌های اقتصادی هستند که در تنگنای مالی برای تامین مواد غذایی قرار دارند. از این ٢٠ درصد، ٩ درصد با چنان فقر شدیدی مواجهند که حتی در تامین کالری و پروتیین اولیه مورد نیاز همچون نان روزانه هم ناتوانند اما ١١ درصد باقی، در فقر متوسط قرار دارند.
غیر از این ٢٠ درصد که باید با کالری و پروتیین اعطایی از سوی دولت تقویت و تغذیه شوند، ٨٠ درصد جمعیت کشور نه به دلیل فقر مالی بلکه به علت فقر فرهنگی دچار اختلالات تغذیه‌ای هستند و تعداد زیادی از همین افراد باید آموزش ببینند نسبت به اینکه روزانه به ١٠٠٠ تا ١٢٠٠ میلی گرم کلسیم نیاز دارند و تنها منبع تامین کننده سهم عمده کلسیم مورد نیاز بدن، لبنیات است.
باید آموزش ببینند که محرومیت بدن از کلسیم و پروتیین بسیار مرغوب و ریز مغذی‌ها و ویتامین‌های D، گروه B، C و A و E و فسفر از مهم‌ترین عوارض ناشی از کاهش یا قطع مصرف لبنیات است که به پوکی استخوان، شکستگی استخوان در بزرگسالی، توقف رشد استخوان‌های بلند، تخریب زود هنگام دندان‌ها، سوءتغذیه پروتیینی، بی‌اشتهایی و کم‌اشتهایی، اختلالات حفره دهانی، اختلال در متابولیسم غذا در بدن، اختلالات بینایی و نقص ایمنی سلولی و عفونت‌های تنفسی منجر می‌شود.»
بنا بر آخرین اعلام وزارت بهداشت و صنایع شیر ایران، سرانه مصرف شیر در کشور از ٧٠ الی ٨٠ کیلوگرم در سال تجاوز نمی‌کند در حالی که سرانه مصرف نوشابه‌های گازدار در ایران، سالانه ۴٢ لیتر برآورد شده و شهروندان ایرانی، سالانه بیش از ٣ میلیارد تومان برای خرید نوشابه پول می‌دهند. در همین حال سرانه مصرف شیر در برخی کشورهای اروپایی بالای ٢٠٠ کیلوگرم و سرانه مصرف لبنیات بیش از ۵٠٠ کیلوگرم است.
منبع: روزنامه اعتماد
