تاریخ انتشار : پنجشنبه ۲۹ اسفند ۱۳۹۲ زمان انتشار : ۱۴:۱۲

شهروندان:
می‌گویند آدمی در سختی است که محکم می‌شود، آبداده می‌شود و قوام می‌یابد سالهای سخت نیز چنین هستند. ملت‌ها، کشورها و دولت‌ها را نیز گذر از این سختی‌ها و دشواری‌ها محکم می‌کند. سال 92 که آخرین روزش فرداست نیز چنین بود. سالی سخت و دشوار؛ اما سال بدی نبود.

خیلی چیزها یاد گرفتیم. خیلی چیزها را تجربه کردیم. بهارش را با انتخابات پشت سر گذاشتیم که خود یک حماسه بود. انتخاباتی که در آن همه چیز خوب بود. از تبلیغات قبل از انتخابات گرفته تا مناظره‌های تلویزیونی و انتخابات دولت تدبیر و امید که به برآمدن حجت‌الاسلام روحانی انجامید. حماسه سیاسی مورد نظر رهبری با حضور پرشور مردم در این انتخابات و با جشن و سروری که پس از انتخابات صورت گرفت، محقق شد.

اما امسال سال حماسه اقتصادی هم بود. گرچه اقتصاد ما در این سال همچنان با چالشهای چشمگیری روبرو بود و هست. اما نباید فراموش کرد که آرامش محسوسی به فضای کسب و کار وارد شد که اگر چنین نمی‌شد، شرایط به مراتب سخت‌تری دامان اقتصاد کشور را می‌گرفت. شتاب افزایش نرخ تورم متوقف شد. نوعی امیدواری به بازار تولید و صنعت کشور راه پیدا کرد که فضای روانی نامطمئن، پرنوسان و بلاتکلیف را به فضایی روشن‌تر و امیدوارکننده‌تر بدل کرد و البته این سخن بدین معنا نیست که رونق لازم ایجاد شده است. واحدهای تولیدی و اصولاً تولید کشور همچنان با دشواری‌هایی دست به گریبانند که نقدینگی از جمله آنهاست؛ اما ثبات نسبی ایجاد شده در نرخ ارز و مواد اولیه به بهبود اوضاع کمک کرد.

در سال گذشته البته گره ده سالة روابط ایران و غرب سرنخی برای حل و فصل پیدا کرد. مذاکرات ایران با کشورهای عضو دائمی شورای امنیت به همراه آلمان به توافق اولیه انجامید. در این باره البته مناقشه‌ها و بحث و جدال‌های فراوانی هم درگرفت. اینکه در این توافق نسبت بین امتیازات داده شده و امتیازات گرفته شده چگونه است، نباید چندان محل مناقشه باشد. نباید از یاد برد که گروه مذاکره‌کننده ایران راه دشوار و بسیار سختی در پیش داشت.

شاید این مذاکره در شرایط دیگری می‌توانست شکل و شمایل دیگری هم داشته باشد؛ اما دیدیم که اولاً در طول سالهای گذشته نوع مذاکرات به گونه‌ای پیش رفت که به جای رسیدن به توافق تنها تحریم‌های بیشتری را به دنبال آورد. از سوی دیگر اقتصاد کشور درحال مبارزه، به جای آنکه در مسیر درون‌زایی و خودکفایی حرکت کُند، مسیری را پیمود که وابستگی بیشتری به نفت پیدا کرد تا اثر تحریمها در آن بیشتر و بیشتر شود! از سوی دیگر دستیابی به نوعی توافق و حل و فصل مسأله هسته‌ای کشور با حفظ حقوق ملت، به یک مطالبه عمومی تبدیل شده بود که جلوه و بروز آن را در انتخابات ۲۴ خرداد امسال ملاحظه کردیم.

لذا گروه مذاکره‌کننده از طرفی هم می‌بایست در مسیر این مطالبه عمومی حرکت کند و هم به توافق با کشورهایی دست یابد که اصولاً با رسیدن به هر نوع توافقی با نظام اسلامی به دلیل ماهیت ضداستکباری آن مسأله دارند؛ لذا نباید زحمات مردان عرصه دیپلماسی را بی‌اجر گذارد، هرچند لازم است هر نوع نرمشی در این مسیر به تعبیر رهبر انقلاب، نرمش قهرمانانه باشد و نه منفعلانه.

امسال بخشی مهمی از خبرهای سیاسی و حتی اقتصادی را خبرهای مربوط به مذاکرات هسته‌ای تشکیل می‌داد و البته هنوز هم در آخرین روزهای سال، خبرهای آن با آخرین دور مذاکراتی که دیروز انجام گرفت، داغِ داغ است و این پرونده راه دور و درازی را در پیش دارد.

اما امسال هم ما به عینه دیدیم که دروغ و فساد با جامعه چه می‌کند. دروغ دروغ است، هر لباسی که بر آن بپوشانیم از قبحش کم نمی‌کند. هرچند برخی بگویند غیرواقع، آمار خلاف، آمار غیرشفاف و نظایر آن. دروغ در هر لباسی البته از زبان دولتمردان نازیباتر است. دروغ عمر کوتاهی دارد و بسی زودتر از آنچه فکرش را بکنیم، علنی می‌شود. به هر بهانه‌ای هم ادا شود. برخی به آن لباس مصلحت می‌پوشند؛ برخی آن‌را با بیان اینکه نباید بذر یأس در جامعه پاشید، توجیه می‌کنند. برخی هم آن‌را به ناحق با تقیّه اشتباه می‌گیرند؛ اما همه آنچه گفتیم از عیب و گناه آن نمی‌کاهد.

نکته دیگر آنکه برخی با وجودی که هنوز خود در منصب قدرت هستند، معاون و یا مدیرکل اداره یا سازمان یا وزارتخانه‌ای هستند سکوت خود را در برابر‌آنچه قبلاً اعلام شده و آنهم در زمان حضور خود عزیزان، با این استدلال که به ما اجازه اعلام نمی‌دادند، توجیه می‌کنند که چندان پذیرفته نیست. به هرحال درسی که همه ما و از جمله دولتمردان ما باید بیاموزند، این است که راست بگویند حتی اگر به نفعشان نباشد که این توصیه معصوم است.

ضمناً همه ما آموختیم با آمار بازی نکنیم. متأسفانه در سالهای اخیر آمار در موارد بسیاری دستاویزی برای کتمان حقیقت بود و این ظلم است. آموختیم که باید حرمت آن را نگه داشت و به ویژه دولتمردان دولت تدبیر و امید با عبرت از گذشته بیاموزند که هرگز به دلخواه خویش دست در آمار نبرند.

اما امسال بهتر از هر سال دیدیم که فساد در یک کشور تا چه حد و مرزی می‌تواند هم اقتصاد و هم اخلاق جامعه را دچار آسیب کند. چندین پرونده مهم فساد اقتصادی مطرح شد که چند پرونده هنوز به فرجام نرسیده است. پرونده بدهی یک واسطه کلان نفتی که هزاران میلیارد تومان به وزارت نفت بدهکار است و به بهانه دور زدن تحریم به گفته رئیس جمهور ظاهراً مردم و دولت را دور زده است و نیز پرونده مرتبط به فساد در بیمه ایران از جمله آنهاست. دو گزارش هیأت تحقیق و تفحص از سازمان تأمین اجتماعی و نیز خودروسازی کشور هم از جمله خبرهای مهم امسال بود. همه ما آموختیم که باید در برابر فساد اقتصادی تمام قد ایستاد وگرنه همه چیز به هم می‌ریزد.

امسال برای مردم و به ویژه قشرهای آسیب‌پذیر جامعه و برای جوانان تحصیل‌کردة جویای کار به دلیل مسائل و مشکلات اقتصادی، وجود تورم و بیکاری، سال سخت و دشواری بود.

اینکه در صدر مقال اشاره شد روزهای سخت و سالهای سخت چندان هم بد نیست و انسان و کشور و ملت را آبداده می‌کند، از این منظر هم قابل بررسی است. شاید اگر همچنان دلارهای نفتی می‌آمد و دستی گشاده در دستبرد به کیسه نفت می‌داشتیم، این‌همه دقیق و حساس نمی‌شدیم که جلوی بریز و بپاشها و حیف و میلها را با این حساسیت و شدت بگیریم. فشار و تنگنا و معیشت تنگ دولت از جمله محاسنش این است که کمتر گشاده‌دستی کنیم و با تشر و قدرت بیشتری بر پشت دستهای نامحرمی که به سمت کیسه بیت‌المال و منافع ملی و حقوق مردم دراز می‌شود، بکوبیم. این سختی و دشواری چندان هم بد نیست، به ما می‌آموزد که بیشتر مراقب دخل و خرجمان باشیم. بیشتر از مال و اموالمان محافظت کنیم تا هیچ سارقی نتواند به ما و اموالمان دستبرد بزند و شاید هم عده‌ای را که از سر داری و دارایی خیالشان چندان از دستبرد سارقی آشفته نمی‌شد، به صرافت این بیندازد که میله‌های آهنی به پشت پنجره خانه‌هاشان بزنند، قفل درها را محکم کنند. دزدگیرهای بیشتری نصب کنند و گاوصندق‌های بیشتری برای نگهداری پول‌هایشان تدارک ببینند.

سال سخت و سالهای سخت می‌تواند و می‌توانند ما را آبداده‌تر و محکم‌تر کنند و می‌توانند آبستن سالهای شیرین و خوش باشند که سالهایی بسیار روشن و امیدبخش…

امسال تلخی‌ها و شیرینی‌های بسیاری داشتیم و دشواری‌هایی نیز، اما آینده پیش روی ماست؛ آینده‌ای که می‌تواند با هوشیاری و درایت و کار و تلاش بیشتر بسیار روشن‌تر از گذشته باشد. در گذشته نباید ماند. گذشته چراغ راه آینده است. پس اگر سال، سخت بود، می‌تواند ما را به سالهای راحت آینده برساند.

برای یک نظام استوار و یک ملت و مملکت بزرگ و بافرهنگ با سرمایه‌های قابل اعتنای انسانی و ثروت‌های بزرگ خدادادی و وسعت سرزمینی و موقعیت برجسته منطقه‌ای، دستیابی به مراتب مناسب و سطح بالای توسعه و رفاه و پیشرفت دور از دسترس نیست. پس سال پیش روی به فضل خدا سالی بسیار بهتر از سالی خواهد بود که پشت سر گذاشتیم. برای همه شما سالی سرشار از رحمت و برکت و سلامت و وسعت روزی و برای کشور و مملکت، پیشرفت و رفع مشکلات و توسعه و برای دولت توفیق دوام خدمت مسألت داریم.

فتح ا… آملی (جوادی)

اطلاعات