رتبه‌داران دزدی کابل‌های برق در کشور
شهروندان:
دزدی از اموال عمومی ازجمله آسیب‌های اجتماعی به حساب می‌آید و چرایی ربایش اموال جامعه جای سوال دارد. در سال‌های گذشته یکی از سرقت‌های بزرگ و پر سود برای سارقان دزدیدن کابل‌های برق و تلفن و حتی در‌پوش چاه‌های فاضلاب شهری بوده است.
چندی پیش فرمانده انتظامی پیشوا از برخورد قاطع پلیس با سارقان کابل‌های برق خبر داد. به گفته سلمان آدینه‌وند، پلیس آگاهی تدابیر انتظامی و اطلاعاتی ویژه‌یی برای برخورد با سارقان سیم برق و پیشگیری از وقوع سرقت اتخاذ کرده و توانسته به نتایج خوبی نیز دست پیدا کند.
آدینه‌وند در جلسه ستاد پیشگیری از سرقت تجهیزات برق اظهار داشت: در پی وقوع چندین فقره سرقت کابل مخابراتی و سیم برق در این شهرستان پلیس با تشکیل تیمی از پرسنل مجرب موضوع را در دستور کار خود قرار داد.
فرمانده نیروی انتظامی شهرستان پیشوا افزود: پلیس آگاهی پیشوا تدابیر انتظامی و اطلاعاتی ویژه‌یی برای برخورد با سارقان سیم برق و پیشگیری از وقوع سرقت اتخاذ کرده و توانسته به نتایج خوبی نیز دست پیدا کند. به گفته او همه سیستم‌ها، دستگاه‌های حاکمیتی و دولتی جریان کارهای‌شان با برق آمیخته شده است، در نتیجه برای اینکه بتوان سطح امنیت را در تاسیسات برقی افزایش دهیم، برنامه‌ریزی وسیعی لازم است.
حسین حق‌بیان، دبیر انجمن صنفی تولیدکنندگان سیم و کابل ایران در گفت‌وگو با خبرنگار ما با بیان اینکه در حال حاضر خبری در مورد سرقت کابل‌های برق منتشر نمی‌شود، تاکید کرد: دزدی کابل‌های برق وقتی اوج می‌گیرد که قیمت مس و پی‌وی‌سی در بازار افزایش می‌یابد.
به گفته حق‌بیان سرقت کابل برق نمی‌تواند از سوی دزد‌های عادی انجام شود و کسانی که دست به سرقت کابل برق می‌‌زنند نسبت به کابل کشی برق شهری آشنایی دارند و می‌دانند که از مفتول مسی کابل و پی‌وی‌سی روکش کابل‌ها چگونه استفاده کنند. مدیرعامل توانیر دو برنامه وزارت نیرو برای مقابله با سارقان کابل‌های مسی و ایجاد انشعابات غیرمجاز از شبکه برق را تشریح کرد و گفت که از سال گذشته تاکنون ۳۰۰ میلیارد ریال کابل مسی از شبکه برق کشور به سرقت رفته است.
همایون حائری درباره آخرین اقدامات برای کاهش سرقت کابل‌های برق در کشور، گفت: هم‌اکنون بخش عمده کابل دزدی در شبکه برق از سیم‌های مسی است. از این رو با هماهنگی تمامی شرکت‌های برق و توزیع برق استان‌های مختلف کشور تعویض کابل‌های مسی در دستور کار قرار گرفته است.
وی با تاکید بر اینکه تا نیمه سال گذشته حدود ۳۰ درصد شبکه سیم مسی به کابل خود نگهدار تبدیل شده است، اظهار کرد: با همکاری صنعت برق و نیروی انتظامی و تعویض کابل‌ها میزان کابل دزدی و سرقت از شبکه برق کشور کاهش یافته است.
هر چند این مساله از تهران آغاز شد اما به گفته مسوولان در ماه‌های گذشته به شهرهای کوچک هم سرایت کرده است. در چند سال گذشته یکی از مسائل پلیس شهرهای ایلام، دماوند، اردکان، شهریار، انار، کازرون و بسیاری از شهرهای بزرگ و کوچک کشور مبارزه با گروه‌های کابل دزد در شهرهای خود بوده‌است.
دزدی کابل تنها به کابل‌های برق محدود نمی‌شود و گاهی سیم‌های مخابرات را نیز هدف می‌گیرد. گزارش‌های سرقت کابل‌های مسی مخابراتی در سال‌های گذشته از قطع ارتباط بیش از ۵۰ هزار خط تلفن ثابت در مقاطع و زمان‌های مختلف حکایت دارد و علاوه بر قطع خطوط ارتباطی مشترکان، «کابل دزدی» سالانه چندین میلیارد تومان به مخابرات ضرر می‌زند.
سرقت اموال عمومی یا آسیب رساندن به آنها علاوه بر خسارات مالی از بعد اجتماعی نیز قابل بررسی است. جامعه شناسان در برخی موارد آسیب رساندن به اموال اجتماعی را نوعی وندالیسم می‌خوانند.
وندالیسم به معنای تخریب کنترل نشده اشیا و آثار فرهنگی باارزش یا اموال عمومی است و یک ناهنجاری اجتماعی به حساب می‌آید و دلایل متعددی برای آن عنوان می‌کنند. وندالیسم را در زمره انحرافات و بزهکاری‌های جوامع جدید دسته‌بندی می‌کنند و آن را واکنشی خصمانه و کینه‌توزانه نسبت به برخی فشارها، تحمیلات، اجحاف‌ها و شکست‌ها تحلیل می‌کنند. به گفته یک آسیب‌شناس اجتماعی، در بسیاری از اوقات دزدان کابل به خاطر دست زدن یا اتصال با کابل‌های برق دچار برق‌گرفتگی، مرگ، نقص عضو و جراحت‌های مختلف شده‌اند. با این حال کابل دزدی به عنوان یک حرفه نامشروع سالانه میلیاردها تومان زیان به دولت و مردم وارد می‌کند. از نگاه رفتار‌شناسی اجتماعی دو محور در این ناهنجاری باید مورد توجه قرار گیرد.
از آنجا که این سرقت باعث قطع ارتباطات تلفنی شده مثلا ?? هزار ارتباط تلفنی سال گذشته به دلیل کابل دزدی قطع شد. همین امر باعث ایجاد نارضایتی در مردم شده و باعث ناکارآمد نشان دادن سازمان‌های مرتبط می‌شود. از سوی دیگربا توجه به افزایش قیمت مس در بورس فلزات، آمار دزدی با بالا رفتن شاخص قیمت افزایش می‌یابد. مجید ابهری افزود: مافیای مس که در پشت این سارقان قرار گرفته‌اند در قالب مالخرها اقدام به خرید اقلام دزدی می‌کنند چرا که مس ماده‌یی نیست که بتوان هر جا مصرف کرد یا مورد
خرید و فروش قرار داد. بنابراین نقش مالخرها در این موضوع و مقابله با آنها به عنوان پیشگیری نباید مخفی بماند. توجه به این نکته بسیار ضروری که هر یک متر حدود ? کیلوگرم وزن و یک تخت کابل وزنی حدود ? تن دارد که جابه‌جا کردن این اقلام نیاز به ابزار و وسایل خاص خود دارد. این رفتارشناس و آسیب‌شناس اجتماعی ادامه داد: اغلب سرقت‌ها توسط افراد معتاد به مواد روانگردان انجام می‌شود، به نحوی که در ??درصد موارد، سارقین در حالت‌های غیرعادی اقدام به سرقت می‌کنند. ابهری تصریح می‌کند که با توجه به زیان‌های قابل توجه به دولت و مردم، استان تهران مقام اول در دزدی کابل و خراسان و سیستان و بلوچستان مقام دوم و سوم در دزدی کابل را دارند. به نظر می‌رسد دزدی کابل‌های مسی برق تنها به ایران ختم نمی‌شود چنان‌که چندی پیش خبر‌گزاری افه اسپانیا هم از سرقت کابل شهری در این کشور خبر داد. به گزارش افه سرقت مس موجود در کابل‌ها اکنون به یک فعالیت تبهکارانه شیرین و نان‌آور برای سارقان تبدیل شده است و شرایط بحران اقتصادی در کشور نیز هر روز آن را افزایش می‌دهد. براساس این گزارش، تابستان گذشته، چند شهر ایالت مادرید در خطر بی‌برقی بودند و به تازگی نیز یک روستا به مدت چند ساعت بدون تلفن بود چون سارقان سیم و کابل‌های برق و تلفن آنها را کنده و با خود برده بودند. پلیس گارد مدنی اسپانیا برآورد کرده است از سال ۲۰۰۶ میلادی که سرقت کابل‌های مسی به فهرست جرایم دزدان در این کشور اضافه شد، تا سال ۲۰۱۲ میلادی، سرقت مس و دیگر فلزات، به میزان ۵۰ درصد در اسپانیا افزایش یافته چون مس، فلزی است که مبلغ خوبی بابت آن پرداخت می‌شود و به آسانی هم در بازار به فروش می‌رسد. پس از سرقت کابل، مجرمان آن را به خریدار می‌فروشند و خریدار نیز برای اینکه کابل سرقتی، شناسایی نشود، روکش آن را جدا می‌کند و در ادامه این روند، پیش از آنکه مس به دست واسطه یا توزیع‌کننده نهایی برسد، ذوب می‌شود. این وضعیت موجب می‌شود توزیع‌کننده نهایی یا کارخانه خریدار از وضعیت غیرقانونی مس دریافتی مطلع نشود. به این ترتیب، مس سرقتی «سفید» یا قانونی می‌شود و توزیع‌کننده نهایی آن را به کشورهای دیگر نظیر آلمان، هند و چین می‌فروشد. روز گذشته قیمت جهانی مس به ۷۰۰۰ دلار در هر تن رسیده است. بازار مس کشور هم تحت تاثیربازار جهانی قرار می‌گیرد و این تغییرات و افزایش قیمت از چشم سوداگران دور نمی‌ماند. هرچند در چند ماه گذشته کمتر خبر دزدی از کابل‌های برق و مخابرات منتشر شده است ولی آیا این به آن معناست که سرقت آن بخش از اموال عمومی کاهش یافته و سارقان این تجارت سیاه از آن دست کشیده‌اند یا تنها توجه به این روش دزدی در ملأ عام کاهش یافته است؟
فریبا پژوه
اعتماد
