نشاط اجتماعی یا اجتماع با نشاط؟
شهروندان:
یکی از موضوعاتی که در هر جامعه باید به آن توجه کرد، بحث نشاط اجتماعی است که در راستای تقویت آن، امنیت اجتماعی نیز افزایش مییابد و نشاط اجتماعی پویایی و مفید بودن در افراد است.
نشاط در طول تاریخ نقش اساسی در زندگی انسانی ایفاء کرده است. انسانها تلاش میکنند زندگی خویش را همراه با امیدواری و توأم با نشاط طی کرده و خود را در مسیری قرار دهند که نفع اساسی از زندگی خویش و بودن در این جهان ببرنند.
از سوی دیگر طبقهبندی انسان در دورههای مختلف حاکی از آن است که نوع نشاط در طبقات انسانی نیز متفاوت است، از جمله این طبقات جوانی است که نقش تعیین کنندهای در مسیر زندگی انسان دارد.
جوانی با ویژگیهای منحصر به فرد خود در صورتی قابل استفاده است، که بتواند به شاخصههای مهم و عواملی که در راستای تقویت نشاط کمک کند، گام بردارد.
وقتی آدمی نیازهایش ارضاء میشود و به چیزهای مورد علاقهاش دست مییابد، احساس و هیجانی در او پدید میآید که از آن به شادی و نشاط تعبیر میشود و با واژههایی چون شادمانی، سرور، وجد، سرخوش، مسرت، خوشی و خوشحالی نیز هم معناست.
شادی، زندگی را خوشایند میکند و اشتیاق برای پرداختن به فعالیتهای اجتماعی را آسان میکند.
ارسطو، پروراندن عالیترین صفات و خصایص انسانی را شادمانی میداند، یعنی شادی تنها در لذتهای مادی گذرا خلاصه نمیشود، شادمانی واقعی در نزدیک شدن به هدف والای آفرینش و آراسته شدن به خصلتها و خویهای انسانی و الهی است.
به طور خلاصه میتوان گفت، شادی به طور مطلق امکانپذیر نیست و هر انسانی مطابق جهانبینی و اندیشههای خود اگر به چیزهای مورد علاقهاش برسد و از زندگیاش رضایت داشته باشد در خود احساس خرسندی میکند، که «شادی» نام دارد.
نشاط اجتماعی در استان وضعیت مناسبی نسبت به فرهنگ ما ندارد
«حسین اصغری» سرپرست ادارهی ورزش و جوانان بیرجند در گفتوگو با ایسنا با بیان اینکه نشاط اجتماعی در استان وضعیت مناسبی نسبت به فرهنگ ما ندارد، گفت: باید با برگزاری نشستهای هم اندیشی با والدین، جوانان و مسئولان میتوان شرایط بهتر و مطلوبتری را برای تقویت و گسترش نشاط اجتماعی ایجاد کرد.
وی اظهار کرد: باید انگیزهها، امیدواریها و رسیدن به هدف را به طرق مختلف در شهروندان تقویت کرد.
سرپرست ادارهی ورزش و جوانان بیرجند درخصوص جایگاه ورزش در ارتقای سلامت و نشاط جامعه گفت: توجه به کارکرد اجتماعی ورزش در توسعه و تحکیم روابط اجتماعی، ایجاد اعتماد به نفس و عزت نفس، تأثیر ورزش بر سلامت جسم و روان، تأثیر ورزش در کاهش اضطراب و افسردگی از این موارد است.
اصغری با اشاره به اینکه نشاط اجتماعی یکی از موضوعاتی است که در هر جامعهای بهویژه در حوزهی سیاستگذاری باید مورد توجه قرار گیرد، افزود: چون با ایجاد و تقویت آن میتوان به افزایش امنیت اجتماعی جامعه نیز امیدوار بود.
وی ادامه داد: کاهش آسیبهای اجتماعی نیز امری است که به موازات همین نشاط اجتماعی محقق میشود.
ورزش، ابزار قدرتمند برای ارتقای آسایش و امنیت
سرپرست ادارهی ورزش و جوانان بیرجند گفت: ورزش بعنوان یک زبان بینالملل این توانایی را دارد که در میان فرهنگهای گوناگون، برنامههای مربوط به ورزش را به مانند پلی ارتباطی در میان جوامع با قومیتهای گوناگون مرتبط کند، در نتیجهی ورزش بعنوان یک ابزار قدرتمند برای ارتقای آسایش و امنیت هم به صورت نمادین در سطح جهانی و خیلی خاص در جوامع به شمار میرود.
اصغری تصریح کرد: نشاط اجتماعی یعنی شرایطی که افراد از آن احساس رضایت کنند و پویایی داشته باشند، بعنوان مثال مردم در ماه محرم با شرکت در مجالس عزاداری احساس رضایت، پویایی و نشاط درونی میکنند، چون برای امام حسین(ع) کار میکنند. یا کسی که در حرفهی خود میتواند کار مفیدی انجام بدهد، احساس رضایت شغلی دارد، فردی که در یک کانون فرهنگی، ادبی کار میکند بعلت کارهایی که در کانون انجام میدهد، احساس نشاط و رضایت بیشتری دارد.
وی با بیان اینکه هر اندازه بهرهوری افزایش یابد و فرد احساس کند برای جامعهاش مفیدتر است، احساس نشاط بیشتری میکند، ادامه داد: گسترش نشاط اجتماعی به سیاستگذاری صحیح در حوزهی اجتماعی مرتبط است.
سرپرست ادارهی ورزش و جوانان بیرجند گفت: یکی از مولفههای تأثیرگذار در این حوزه که سیاستگذاران میتوانند آن را در نظر بگیرند، تقویت هویت فرهنگی افراد است. هویت قومی، ملی و دینی مولفههای اصلی هویت فرهنگی است و تقویت این حوزهها به افزایش نشاط اجتماعی منجر میشود.
اصغری ادامه داد: به این ترتیب که میتوان با تدارک جشنوارهی غذاهای محلی، مسابقات محلی مانند کشتی، جشنوارهی آئینهای محلی و … هویت فرهنگی را تقویت کرد و نشاط اجتماعی را افزایش داد.
وی افزود: تقویت هویت فرهنگی به افزایش تعامل اجتماعی، وفاق اجتماعی و انسجام مردم کمک میکند و جامعهای که دارای این مولفهها باشد، بیگمان با نشاطتر است.
سرپرست ادارهی ورزش و جوانان بیرجند بطور کلی جایگاه ورزش در زندگی مردم ما بعلت مشغلههای فراوان در زندگی شغلی و خانوادگی فراموش شده است، گفت: فقط در برخی روزهای تعطیل مردم به ورزش در فضاهای باز و استفاده از امکانات ورزشی تمایل پیدا کرده و از امکانات استفاده میکنند.
ترویج فرهنگ ورزشهای همگانی، موجب ایجاد شور و نشاط میشود
اصغری افزود: ترویج فرهنگ ورزشهای همگانی و تأثیر آن در افراد جامعه و گسترش آن بعنوان یک ضرورت اجتماعی موجب ایجاد شور و نشاط برای همهی اقشار جامعه میشود.
وی درخصوص راهکارهای افزایش نشاط اجتماعی، گفت: برنامهریزی نهادهای فرهنگی در کنار نهاد خانواده نسبت به افزایش روحیه و شادابی اجتماعی، برنامههای سینمایی و تلویزیونی در ارتباط با طنز فاخر، برگزاری همایشهای خانوادگی در راستای شناخت عوامل ایجادکننده امنیت فرهنگی، اجرای ورزشهای عمومی در مدارس و کارخانجات و دانشگاهها و مقابله با اعتیاد در تمام ابعاد آن، همدلی و تعاون و پررنگ کردن این دو عامل انسانی توسط دولت و مردم از مظاهر اصلی نشاط اجتماعی است.
اصغری ادامه داد: پررنگ کردن روابط اجتماعی یعنی کاهش عامل طلاق و افسردگی در کنار ایجاد امکانات ازدواج برای جوانان، توجه به پو ششهای حمایتی برای نیازمندان و بیماران و تلطیف فضای جامعه از جمله ابزار نشاط اجتماعی است.
سرپرست ادارهی ورزش و جوانان بیرجند در خصوص ضرورت ایجاد نشاط اجتماعی و تفریحات سالم در فضای شهر، گفت: شهری که دارای خیابانهای به همریخته، پیادهروهای کنده شده، فضای سبز اندک، عدم نظافت مناسب، تابلوهای بیقواره است، نمیتواند رضایت مخاطبان و شهروندانش را جلب کند و این وضعیت خود محرکی برای عدم رضایت روانی شهروندان از دیدن این به همریختگی شهری است.
اصغری، طراحی پارک و فضای سبز مناسب با امکاناتی چون اسباب بازی برای کودکان، بازارچهی صنایعدستی و مواد غذایی، توسعهی امکانات ورزشی، زیباسازی میادین چون رنگآمیزی و ترمیم فضای سبز و راهاندازی آبنماها، نورافشانی مناسب بازار، توسعهی امکانات ورزشی در محلات، ایجاد ایستگاههای مطالعهی رایگان در پارکها، برگزاری جشنها و جنگهای شادی به مناسبتهای مختلف در محیط های مختلف و محلات از ضرورتهای نشاط اجتماعی و تفریحات سالم در فضای شهر برشمرد.
لزوم همت مسئولان به تقویت بنیهی فرهنگی، برای ایجاد نشاط اجتماعی
«علی اشرافیان» شهردار طبس نیز در گفتوگو با ایسنا گفت: از آنجاکه نشاط اجتماعی بعنوان شاخصهای جامعهی خلاق و پویا است و با توجه به اینکه امسال که بنابه فرمودهی مقام معظم رهبری به سال «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» مزین شده است، از اینرو در راستای ارتقاء فرهنگ شهروندی و ایجاد نشاط اجتماعی، شورای اسلامی شهر و شهرداری طبس با هماهنگی دیگر ارکان شهر، برگزاری جشنهای محلهای و ورزشهای همگانی را در دستور کار خود قرار داد که اجرای چنین پروژههایی در مناطق و استانهای کویری و کم برخوردار، اهمیت زیادی دارد.
وی افزود: در سالهای گذشته با توجه به عدم استقبال بخش خصوصی برای سرمایهگذاری در حوزههای فرهنگی، هنری متأسفانه تنها سینمای طبس تعطیل شد و بعلت برخی محدودیتهای مالی امکان احداث فرهنگسرا و مکانهای مشابه سلب شد.
شهردار طبس اظهار کرد: شورای اسلامی شهر و شهرداری طبس هماکنون مصمم با راهاندازی خانهی فرهنگ گامی موثر در تأمین زیرساختهای فرهنگی طبس بردارد.
اشرافیان گفت: آمارها نشان میدهد که رابطهی مستقیمی میان تولید جرم و افسردگی و کاهش شادکامی و بین کاهش برخی جرائم و شادکامی وجود دارد، که اگر مسئولان بر کاهش جرائم مصمم هستند باید به تقویت بنیهی فرهنگی، هنری برای ایجاد نشاط اجتماعی البته در قالب معنوی همت کنند و در این زمینه به اعتبارات ویژه نیاز است.
وی درخصوص نقش شهرداری در ایجاد نشاط اجتماعی، افزود: برنامهریزی، اجراء و پاسخگویی به نیازها و مطالبات فرهنگی، اجتماعی و هنری شهروندان و نیز موضوعات مرتبط با این مقولهها در مدیریت شهری بدون داشتن برنامه و طرحی جامع و راهبردی امکانپذیر نیست که شهرداری طبس بعنوان یکی از اصلیترین برنامههای کاری خود، کار تدوین و نهاییسازی طرح جامع فرهنگی شهر طبس را دنبال میکند، از اینرو اعتقاد داریم که آثار مثبت پروژههای فرهنگی، تفریحی و هنری کمتر از طرحهای عمرانی نبوده و بلکه آثار بسیار ماندگار در جامعه و روحیه شهروندان دارد.
اشرافیان ادامه داد: شهرداری طبس طی ۶ ماه گذشته توانسته در راستای تقویت روحیهی نشاط اجتماعی طرح جشنهای محلهای را به اجرا در آورد که مورد استقبال شهروندان طبسی قرار گرفته است.
وی تصریح کرد: پژوهشهای جامعهشناسی و روانشناسی ثابت کرده، میزان بازدهی و توسعهی هر کشور در بخشهای مختلف اعم از اقتصادی، فرهنگی، ورزشی و علمی، با شور و نشاط عمومی ارتباط مستقیم داشته و در مقابل با بسیاری از مصائب اجتماعی رابطه معکوس دارد.
برای تشکیل یک جامعهی شاد، باید معضلاتی اجتماعی کنترل شود
شهردار بیرجند گفت: به عبارت سادهتر برای تشکیل یک جامعه شاد، باید معضلاتی چون افسردگی و اختلالات روانی، مصرف مواد مخدر، جرائم خرد و کلان اجتماعی، طلاق و فساد اخلاقی کنترل و البته به طور معکوس با ترویج نشاط اجتماعی موارد مذکور مهار شود.
اشرافیان افزود: بخش قابل توجهی از کاهش نشاط اجتماعی علاوهبر تغییر ساختار کوچک اجتماعی و حمایتی به ساختار چیدمان و مبلمان شهری و مشکلات اقتصادی مردم باز میگردد که ایجاد فرصت توسط خانوادهها برای افزایش نشاط اجتماعی را نیز دشوار میکند.
وی ادامه داد: در واقع باید این حق را به خانوادهها داد که وقتی بخش اعظمی از توان و زمان خانواده به تأمین خوراک، پوشاک و مسکن بعنوان نیازهای اولیه و آموزش و خدمات لازم اجتماعی بعنوان بخشی از نیازهای ثانویه صرف میشود، که میطلبد قانونگذار و دولت با طرحهایی جامعه محور زمان استراحت خانوادهها را افزایش دهد و البته حوزههای مدیریت شهری در احداث مبلمانهای اجتماعی باید نماهای شاد و بناهای مفرح را مد نظر قرار دهد.
لزوم بررسی بیشتر و کار کارشناسی قویتر برای ایجاد بسترهای نشاط اجتماعی متناسب با فرهنگ مردم ولایتمدار احساس میشود و قطعاً وقتی دستگاههای فرهنگی امکانات و بودجه لازم برای انجام برنامههای مفرح اجتماعی ندارند، باید بر اساس دغدغههای مقام معظم رهبری به نهادهای طالب اجرای طرحهای فرهنگی کمک کنند تا نشاط اجتماعی رقم بخورد.
فراموش نکنیم، چنانچه همانند بسیاری از آسیبهای اجتماعی به این موضوع هم کمتوجهی کنیم، در آیندهای نه چندان دور شاهد یک آسیب اجتماعی جدید خواهیم بود که این بار علاوه بر تأثیرات منفی در جامعه با جسم و روح انسانها نیز سرو کار دارد.
سپیده قلندری اسفدن – ایسنا