قطع ۷۵ چنار کهنسال در فاصله چهارراه تا میدان ولیعصر
شهروندان – صدرا محقق:
عزای چنارهای تهران پایان ندارد. همین چندروز پیش بود که عکس و خبرهایی منتشر شد که شهرداری تهران چندین چنار کهنسال را در خیابان ولیعصر بالاتر از میدان ونک شبانه قطع کرد.
شرق نوشت: حالا در جدیدترین آمار از این دست خبری به «شرق» رسیده مبنی بر اینکه تنها در طول یکسال گذشته ۷۵ اصله درخت چنار کهنسال با عمری بالای ۸۰سال در حدفاصل چهارراه ولیعصر تا میدان ولیعصر بهدلیل بیآبی ابتدا خشک و سپس قطع شدهاند.
این آمار در جلسه چندروز پیش کمیته زیباسازی خیابان ولیعصر وابسته به سازمان زیباسازی شهر تهران اعلام شد. دستور کار این کمیته بررسی نتایج طرح «پایلوت» زیباسازی این خیابان که در فاصله میان میدان تا چهارراه ولیعصر انجام گرفته، بوده است. بر اساس این طرح قرار است سراسر فاصله ۱۸کیلومتری خیابان ولیعصر شامل درختان، پیادهروها، ایستگاههای اتوبوس، مبلمان شهری و جویهای آب ساماندهی و زیباسازی شود.
با این حال نتایجی که از طرح «پایلوت» این کمیته بهدست آمده خبر از فاجعهای خاموش در خیابان ولیعصر دارد. حاضران در جلسه و مجریان طرح «پایلوت»، دلیل خشکی و قطعشدن ۷۵درخت کهنسال در این فاصله کوتاه در مدت یکسال گذشته را عدم اجازه آبیاری این درختان ازسوی مترو اعلام کردهاند. گفته میشود بهدلیل ساخت خط ۳ مترو تهران در زیر خیابان ولیعصر شرکت بهرهبرداری مترو تهران اجازه آبیاری در این محدوده را نمیدهد.
چراکه گفته میشود درصورت آبیاری در این محدوده سلامت کارگران مشغول کار در تونلهای زیر خیابان ولیعصر به خطر میافتد. این در حالی است که شرکت بهرهبرداری مترو تهران بهجای جلوگیری از آبیاری درختان خیابان ولیعصر باید اقدام به عایقسازی تونلهای خود برای جلوگیری از نفوذ آب بکند. با این حال برای کاهش هزینهها بهشیوه ارزانتر و راحتتر که جلوگیری از آبیاری درختان این خیابان است، رو آورده است. در همین جلسه نمایندگان سازمان پارکها و فضای سبز نیز با تایید این موضوع اعلام کردند چون به نیروهای آنها اجازه آبیاری داده نمیشود آنها بهصورت پنهانی هرازگاهی یک تانکر آب در جوی آب زیر این درختان خالی کرده و سپس بهسرعت محل را ترک میکنند.
نکته جالب دیگری که در این جلسه مطرح شد اعلام قیمت تعیینشده برای هر اصله درخت کهنسال بالای ۷۰سال بود. بر اساس اعلام یکی از کارشناسان حاضر در این جلسه در کشورهای توسعهیافته هر چنار کهنسال معادل ۱۳۰هزاردلار ارزشگذاری شده است. با احتساب نرخ دلار در بازار ارز روز گذشته تهران (هردلار ۳۰۸۰تومان) میتوان گفت قیمت هر اصله چنار کهنسال قطعشده بیشتر از ۴۰۰میلیونتومان بوده است. بر همین اساس میتوان گفت ارزش ریالی ۷۵ درخت که یکسال گذشته در این محدوده قطع شده به بیشتر از ۳۰میلیاردتومان میرسد.
در این جلسه علاوه بر موضوع خشکشدن و قطعکردن ۷۵ درخت چنار کهنسال و دلایل آن فقط در حدفاصل بین چهارراه تا میدان ولیعصر مسایل دیگری نیز مطرح شد که در ادامه آمده است. بهعنوان مثال یکی از کارشناسان حاضر در جلسه اعلام کرد هیچ آب پاکیزه و تمیزی از چهارراه ولیعصر به پایین در جوی آب جاری نیست و آبی که داخل نهر ولیعصر دیده میشود، بهخصوص در حدفاصل چهارراه ولیعصر تا جمهوری و از منیریه به پایین عمدتا فاضلاب مغازهها و خانههای اطراف است که برای درختان این محدوده در آینده خطرساز خواهد شد. در همین جلسه همچنین توصیه شد به بخشهای مختلف شهرداری تهران اعلام شود از این پس درختان خشکشده محدوده خیابان ولیعصر بهجای قطعکردن در اختیار هنرمندان پیکرتراش گذاشته شوند تا با استفاده از تنه آنها، آثار هنری خلق کنند. همچنین در پیشنهادی دیگر گفته شد از تنه درختان خشکشده بهعنوان ستون برای کاشت و پرورش گلهای نیلوفر و پیچک و… استفاده شود.
مشاهدات «شرق» نشان میدهد آمار مطرحشده در این جلسه در رابطه با درختان قطعشده در فاصله میان میدان و چهارراه ولیعصر بهراحتی قابلتایید است. گفتنی است بر اساس آمار آخرین سرشماری درختان خیابان ولیعصر در این حدفاصل در مجموع ۶۱۹ اصله درخت کهنسال چنار شامل ۳۵۴ اصله در سمت غربی خیابان و ۲۶۵ اصله در سمت شرقی خیابان بوده که حالا با قطعشدن ۷۵ اصله از آنها، تعدادشان به ۵۴۴ کاهش پیدا کرده است. علاوه بر این اگر شرکت بهرهبرداری مترو تهران همچنان اجازه آبیاری در این محدوده را صادر نکند بقیه این درختان نیز در آیندهای نهچندان دور خشک خواهند شد. همانگونه که در این جلسه مطرح شد بهنظر میرسد با توجه به طولکشیدن پروژه ساخت تونلهای خط ۳ مترو تهران که بخش عمدهای از آن در زیر خیابان ولیعصر است شهروندان تهرانی بازهم در ماهها و سالهای آینده باید شاهد خشکشدن تعداد بیشتری از چنارهای این خیابان تاریخی باشند.
سابقه کاشت چنارهای خیابان ولیعصر به سال ۱۳۱۸ میرسد. در آن تاریخ در مجموع ۲۴هزار اصله درخت چنار در دوطرف خیابان ولیعصر از میدان راهآهن تا میدان تجریش کاشته شد. بااینحال اما پروژههای شهری، ساختمانسازی و عدممحافظت از این درختان در سالهای اخیر بهشدت از این تعداد کم کرده است و اگر برای محافظت از این درختان زیبا اقدامی صورت نگیرد، بدون تردید در آیندهای نزدیک اثری از چنار در این خیابان بلند باقی نمیماند.