هزار کودک زیر سه‌سال هر سال در ایران رها می‌شوند
به آنها می‌گویند «بچه سر راهی»، «بی‌سرپرست»، «بدسرپرست»؛ کودکانی که پدر و مادرهایشان آنها را رها می‌کنند و اگر خوش‌شانس باشند برای نگهداری به مراکز بهزیستی می‌روند. حالا رئیس سازمان بهزیستی می‌گوید هر سال هزار کودک زیر سه‌سال در ایران رها می‌شوند؛ کودکانی که تعدادی‌شان سر از بهزیستی در می‌آورند و حالا سازمان بهزیستی اعلام کرده می‌خواهد برای آنها حساب پس‌انداز باز کند.
روزنامه شهروند نوشت؛ آنطور که «انوشیروان محسنی بندپی»، رئیس سازمان بهزیستی کشور اعلام کرده، «بر اساس آمارهای موجود ۱۲هزار کودک در مراکز بهزیستی تمامی استان‌های کشور نگهداری می‌شوند که با تسهیل در قانون فرزندخواندگی، زمینه واگذاری تعداد زیادی از آنها فراهم خواهد شد.»
او درحالی از تعداد ١٢هزار نفری کودکانه تحت سرپرستی بهزیستی سخن گفته که همین دو هفته پیش، «حبیب‌الله مسعودی فرید»، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی گفت که درحال حاضر بیش از ۲۴هزار کودک بی‌سرپرست و بدسرپرست تحت پوشش سازمان بهزیستی‌اند و در مراکز و خانه‌های کودک و نوجوان نگهداری می‌شوند.
به گفته او «به طور متوسط سالانه ۹۰۰ کودک به فرزندان بهزیستی اضافه می‌شود که این کودکان به دلایل مختلفی مانند بدسرپرستی والدین، زندان رفتن آنها، طلاق، اعتیاد و بی‌سرپرستی تحت پوشش بهزیستی قرار می‌گیرند. البته تعدادی هم کودکان سر راهی هستند که به آمارها اضافه می‌شوند و سالانه ۹۰۰ کودک از مراکز بهزیستی ترخیص می‌شوند.»
قبل از او این «حسن زارعی»، معاون امور حمایتی و توانمندسازی وزارت تعاون، کار و امور اجتماعی بود که از نگهداری ۲۲هزار و ۵۰۰ کودک بی‌سرپرست تحت پوشش در مراکز این نهاد در سطح کشور خبر داد و گفت که از این تعداد ۹هزار و ۵۰۰ نفر کودک بی‌سرپرست به صورت شبه‌خانواده سرپرستی می‌شوند.
از طرف دیگر اما رئیس سازمان بهزیستی دیروز خبر دیگری هم به «مهر» داده؛ او گفته است که به‌زودی طرح پس‌انداز برای فرزندان بهزیستی از بدو تولد اجرا می‌شود: «طرح افتتاح حساب برای فرزندان تحت پوشش بهزیستی، پس‌اندازی برای آنها محسوب می‌شود و نقطه اطمینانی است اما در نگاه سیستمی و کلان باید همزمان و همراه با افتتاح حساب، از حمایت‌های اجتماعی هم برخوردار شوند.»
بندپی درباره ترخیص فرزندان بهزیستی هم گفته است: «بعد از سن ۱۸سالگی، کودکانی که در مراکز نگهداری می‌شوند، زمینه استقلال آنها فراهم می‌شود و به آنها تا ۱۵میلیون تومان وام برای تشکیل زندگی اعطا خواهد شد. البته سعی داریم مبلغ این وام را با تخصیص اعتبارات ویژه‌ای افزایش دهیم. در مرحله اول و قبل از استقلال کامل این کودکان، ابتدا چند نفر از آنها با هم در یک خانه زندگی کرده و کارشناسان بهزیستی هم آنها را زیر نظر دارند و پس از داشتن شرایط مناسب می‌توانند به صورت فردی، مستقل زندگی کنند.»
اولین قانون حمایت از کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست در سال ۵۳ در ایران تصویب شد اما با گذشت زمان و تغییر دیدگاه‌ها و سیاست‌های سازمان‌هایی مانند بهزیستی قسمت‌هایی از این قانون نیاز به بازنگری پیدا کرد چون بعد از اجرای این قانون، بسیاری از کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست شانس کمی برای فرزندخوانده‌شدن داشتند. بعد از انتقادهای فراوان به این قانون بود که سازمان بهزیستی تصمیم گرفت در این قانون بازنگری‌هایی انجام دهد و به همین دلیل هم بود که قانون جدید حمایت از کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست در سال ٩٢ تدوین شد؛ تدوین‌کنندگان این قانون می‌گویند آن را طوری نوشته‌اند تا نیازهای کودکان بهزیستی بهتر از قبل برطرف شود و خانواده‌های بیشتری امکان سرپرستی کودکان را داشته باشند. در این قانون، خلاف قانون سابق در حال حاضر زنان مجرد و ایرانیان مقیم خارج کشور هم می‌توانند سرپرستی کودکان بی‌سرپرست یا بدسرپرست را به عهده بگیرند.
حالا مسئولان سازمان بهزیستی می‌گویند با این‌که هنوز تعداد کودکانی که هر سال در ایران رها می‌شوند بالاست ولی از طرف دیگر قانون جدید حمایت از کودکان بدسرپرست و بی‌سرپرست راه پر فراز و نشیب فرزندخواندگی را هموارتر کرده است.
«حبیب‌الله مسعودی فرید»، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی دراین‌باره می‌گوید: «کودکان زیر دو سال طرفداران زیادی برای فرزندخواندگی دارند، در این میان خانواده‌های متقاضی فرزندخواندگی استقبال زیادی از نوزادان دختر می‌کنند.»
به گفته او درحال حاضر ۸۰ تا ۸۵ درصد کودکان بهزیستی بدسرپرست‌اند: «بر اساس قانون فرزندخواندگی که مربوط به سال‌های قبل است، کودکان بدسرپرست برای واگذاری مشکل قانونی دارند که البته این موارد در قانون جدید که به‌زودی به تصویب مجلس می‌رسد، راحت‌تر شده است.»
فرید می‌گوید که به ازای هر ۶ یا ۷ کودک یک خانواده متقاضی فرزندخواندگی وجود دارد: «تعداد فرزندان بهزیستی بسیار بیشتر از متقاضیان است که آن نیز به دلیل بدسرپرست بودن فرزندان و شرایط سخت واگذاری آنها به خانواده‌هاست.»
