تاریخ انتشار : سه شنبه ۱ بهمن ۱۳۹۲ زمان انتشار : ۰۹:۵۲

شهروندان:
نویسندگان اردبیلی تاکید می کنند که وضعیت چاپ و نشر کتاب در این استان با سابقه ادبی و فرهنگی منطقه همخوانی نداشته و به دلایل متعدد از جمله عدم حمایت و ناتوانی نویسنده بسیاری از آثار فاخر همچنان در قفسه های نوبت چاپ خاک می خورند و یا کتب چاپ شده توسط خود نویسنده تک فروشی می شوند.

به گزارش خبرنگار مهر، چندی پیش سرپرست ارشاد اسلامی استان اردبیل از چاپ ۱۰۴ هزار جلد در قالب ۷۲ عنوان کتاب و وجود ۸۰ عنوان در صف چاپ در این استان خبر داد؛ خبری که در ظاهر نوید بخش وضعیت مطلوب چاپ و تولید آثار فرهنگی در این استان بود.

چشمه نور تاکید کرده بود که تنها هشت کتاب از کتب درخواستی برای چاپ به منظور ویرایش های متنی و فنی رد شده و تا زمانی که ویراش لازمه صورت نگیرند، امکان چاپ نخواهند داشت.

آماری که خیلی زود واکنش برخی از نویسندگان اردبیل را برانگیخت تا بر این نکته تاکید کنند که آمار فعالیت های ادبی در این استان بسیار بیش از این تعداد بوده، اما به دلیل بی توجهی به ساماندهی صنعت چاپ، ارائه مجوزهای سلیقه ای، نگاه اقتصادی به نشر کتاب و برخورد غیر کارشناسی در چاپ و توزیع کتاب بسیاری از آثار در بین تولیدات فراموش شده نویسندگان مجال چاپ نیابد.

مجوزهایی که بی محابا صادر می شود

یکی از نویسندگان این استان با یادآوری وضعیت اخذ مجوز برای چاپ کتاب خود به خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر بسیاری از مجوزها بی محابا و بدون بررسی عمیق و فنی کتاب صادر می شود.

توران قربانی با بیان اینکه این موضوع اولین ضربه را به بدنه چاپ فاخر وارد کرده است، خواستار بازبینی در روند ارائه مجوز شد و تاکید کرد: حتی در برخی مواقع نظر شخصی کارشناس و سلیقه در ارائه مجوز نیز مشاهده می شود.

وی معتقد است سهل انگاری در این خصوص موجب شده کتبی با ارزش ادبی اندک و ایرادات بسیار فنی، دستوری، ادبی و نگارشی وارد بازار کتاب شود.

کمبود اعتبار بهانه رد چاپ کتاب

در عین حال یکی دیگر از نویسندگان اردبیلی با بیان اینکه برای چاپ هر چهار کتاب خود به صورت شخصی هزینه کرده است، تاکید کرد: دستگاه های فرهنگی و متولیان چاپ کتاب کمبود اعتبار را بهانه چاپ می کنند.

نعیمه اسلامی افزود: این در حالی است که با چاپ کتاب و حتی موضوع آن برخورد سلیقه ای شده و در برخی مواقع نویسنده مجبور به تامین نظرات غیر فنی کارشناسان می شود.

اسلامی با بیان اینکه در چنین فضایی ناشر نیز در نقطه مقابل نویسنده است، ادامه داد: حتی در توزیع کتاب نیز نویسنده حمایتی نمی بیند.

حق التالیف از نویسنده دریغ می شود

مشکلات چاپ و توزیع کتاب در اردبیل به درجه ای شدت یافته است که به عقیده مدرس کارگاه داستان نویسی حوزه هنری استان اردبیل در حال حاضر حتی حقوق نویسنده در این چرخه رعایت نمی شود.

رضا کاظمی تاکید کرد: نه تنها دستگاه های فرهنگی استان بر خلاف وعده های متنوع از نویسنده حمایت نمی کنند بلکه حق التالیف که حق اولیه نویسنده است پرداخت نمی شود.

وی با بیان اینکه تعداد کتب چاپی در اردبیل به ویژه در حوزه داستان تناسبی با جمعیت این منطقه ندارد، اضافه کرد: در چنین فضایی به جای حمایت از نویسنده سنگ اندازی نیز می شود.

نگاه اقتصادی به چاپ کتاب مغایر رسالت آن است

در عین حال یکی از فعالان حوزه ادبیات اردبیل معتقد است موضوع عدم پرداخت حق التالیف؛ به نقش ناشران در چرخه چاپ کتاب نیز مرتبط است.

ابراهیم عادل نیا با بیان اینکه در حال حاضر اغلب ناشران نگاه تجاری به چاپ کتاب دارند، اضافه کرد: با مراجعه به ناشرٰ قیمت چاپ کتاب بدون در نظر گرفتن کیفیت کتاب پیشنهاد می شود.

وی با بیان اینکه این معضل در انتشارات بومی اردبیل بیشتر رواج دارد، تاکید کرد: نکاه تجاری به چاپ کتاب مغایر با رسالت این کالای فرهنگی است.

عادل نیا معتقد است با وجود اینکه در هیچ کجای دنیا ناشر به دنبال چاپ یک کتاب خاص نمی رود، اضافه کرد: در عین حال برخورد تجاری برخی ناشران نیز توجیه ندارد.

وی با بیان اینکه تنها در کشورهای کمتر توسعه یافته نویسنده مجبور به چاپ کتاب با هزینه شخصی خود می شود، ادامه داد: در عین حال در صورتی که نظارت بر روند چاپ و توزیع افزایش یابد چنین معضلی پیش نخواهد آمد.

تک فروشی کتاب توسط نویسندگان اردبیلی

مدرس کارگاه داستان نویسی حوزه هنری استان اردبیل نیز معتقد است ضعف نظارت در بخش توزیع موجب شده بسیاری از نویسندگان بومی حتی نویسندگان شاخص که موفق به کسب جوایز متعدد در جشنواره ها شده اند، خود اقدام به فروش کتاب کنند.

کاظمی با بیان اینکه بسیاری از نویسندگان به دلیل عدم حمایت به تک فروشی کتاب خود رو آورده اند، تاکید کرد: این اقدام شایسته این استان فرهنگی نیست و بار ارزشی این کالای فرهنگی را پایین می آورد.

به گفته این داستان نویس در بسیاری از مواقع حتی فروشگاه های کتاب نیز با نویسندگان بومی همکاری نداشته و در معرفی کتب آنها حاضر به پذیرش هیچگونه نقشی نیستند.

ضرورت تشکیل انجمن های ادبی

کاظمی با بیان اینکه نویسنده برای معرفی خود نه در رسانه ها، نه در انجمنهای ادبی و نه در سایت ها و فضای مجازی تریبونی ندارد، تشکیا انجمن های ادبی را در پوشش این ضعف ها لازم و موثر ارزیابی کرد.

وی با تاکید بر اینکه نویسندگان می توانند با تشکیل انجمن های ادبی نسبت به معرفی آثار خود و افزایش کیفیت و کمیت چاپ کتاب اقدام کنند، معتقد است انجمن های ادبی می توانند فضایی برای معرفی تولیدات ادبی فراهم کرده و با دعوت از اسپانسر بخشی از خلا چاپ کتاب را پوشش دهند.

کاظمی با بیان اینکه چنین تشکل هایی در استان های دیگر خروجی مطلوبی به دنبال داشته است، اضافه کرد: با این وجود در استان اردبیل نویسندگان حتی نسبت به یکدیگر شناخت اندکی دارند.

در حال حاضر کارگاه های داستان نویسی در ادارات مختلف اردبیل از جمله ارشاد اسلامی، کانون بسیج نویسندگان و حوزه هنری برگزار می شود که در آغاز به کار خود آرمان تربیت نسلی از داستان نویسان را مورد نظر قرار داده است.

موضوعی که امروز با وجود تاثیر در حیطه نگارش شعر و داستان به دلیل نواقص عمده حمایتی از نویسندگان نتوانسته است زمینه ساز معرفی آثار نویسندگان و ورود به بازار محلی، ملی و بین المللی کتاب را فراهم کند.

ونوس بهنود