با محمدرضا شجریان همکلاسی بودم
شهروندان:
دوم بهمن ماه سالروز تولد غلامحسین امیرخانی نستعلیقنویس معاصر و چهره ماندگار خوشنویسی بود؛ کسی که آشنایی با چهرههای موسیقی و ادبیات بیشترین تاثیر را در زندگی حرفهاش گذاشته است.
غلامحسین امیرخانی در دوم بهمن ماه سال ۱۳۱۸ در «تکیه ناوه» شهرستان طالقان متولد شد. او پس از گذراندن کلاس اول ابتدایی در طالقان، به همراه خانوادهاش به تهران رفت و دورهی ابتدایی را به صورت شبانه به پایان رساند. سپس مدتی به در یک کار آزاد مشغول بود و پس از آن عشق و علاقهاش به هنر او را به سمت خوشنویسی سوق داد.
کودکی امیرخانی با آغاز جنگ جهانی دوم مصادف بود و بروز شرایط دشواری چون قحطی زندگی را بر خانوادهی فقیر او سخت کرده بود. با این حال او تصمیم داشت علاقهاش به هنر را دنبال کند. امیرخانی نقطهی عطف زندگیاش را حضور در مکتب زادگاهش را که درس خواندن در آن به جای مدرسه دولتی مرسوم بود، میداند. او در چهار سالگی وارد این مکتب شد و در کنار اولین معلمش، مجتبی امیرخانی به آموزش مشغول شد.
علاقهی او به نوشتن از سالهای کودکی و از سن چهار سالگی شکل گرفت. او در آن زمان به دلیل کمبود کاغذ تمرین نوشتن را روی دیوارهای کاهگلی و تخته آغاز کرد. طبیعت زادگاهش بهانهای برای ادامهی مسیر هنر بود؛ جایی که حتی پس از مهاجرت به تهران بارها به آنجا سر میزد.
ورود حرفهای امیرخانی به هنر خوشنویسی در سال ۱۳۳۸ صورت گرفت. او حضور در انجمن خوشنویسان ایران و آموزش این هنر نزد سیدحسین میرخانی را از دیگر نقاط عطف زندگیاش میداند. او در اینباره میگوید: «مکتب هنری، اخلاقی و شخصیت پرجاذبه ایشان یکی از آن نقاط عطف دیگری بود که در زندگی من پیدا شد. سیدحسین میرخانی در قدم گذاشتن من به این راه تاثیر زیادی داشت. شخصیت ایشان به لحاظ اخلاقی مرا جذب کرد. جوانان و نوجوانان تشنه محبت هستند و هر جا نشانهای از این احوالات ببینند، مجذوب میشوند.»
از نکات جالب آشنایی غلامحسین امیرخانی با استادش، تبحر سیدحسین میرخانی در نواختن کمانچه بود؛ به طوری که امیرخانی و محمدرضا شجریان زمانی همکلاسی بودند و نزد میرخانی آموزش موسیقی میدیدهاند.
تخصص امیرخانی در نوشتن خط نستعلیق است. خود او معتقد است خط نستعلیق به دلیل سازگاریای که با روحیات جامعه دارد، بهترین و مقبولترین خط است. او همچنین میگوید:«نستعلیق تماما زیبایی و ظرافت و به نوعی تجسم شعر و موسیقی است. نرمش، درونگرایی و رازگونه بودن از جمله مهمترین مولفههایی است که در این نوع خط به چشم میخورد. نستعلیق زبان حال و زبان تاریخ است و هرگز کهنه نمیشود و از یادها نمیرود. در واقع خط فارسی این موفقیت را داشته که جلوههای جمیلی را در شعر و ادبیات ثبت کند. میتوان گفت نستعلیق در میان سایر خطوط این ویِژگی را دارد که به قلب نفوذ کند و با روحیات آدمهای اجتماع سازگاری یابد.»
معروفترین استادان امیرخانی در خوشنویسی سیدحسن و سیدحسین میرخانی بودند، اما او در کلاس درس اساتیدی چون میرعمادالحسنی، میرزای کلهر، عمادالکتاب، علیاکبر کاوه نیز مشق خوشنویسی کرده است.
امیرخانی از سال ۱۳۴۰ در اداره کل هنرهای زیبا در وزارت فرهنگ و هنر سابق (وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی امروز) به عنوان خطاط مشغول به کار شد. او همچنین مدتی به عنوان رییس شورای عالی انجمن خوشنویسان ایران، مدیر فرهنگسرای ارسباران (هنر) و رییس شورای عالی خانه هنرمندان ایران فعالیت کرد. از آثار او علاوه بر ایران، نمایشگاههایی در انگلستان، آلمان، امارات عربی متحده، فرانسه، پاکستان و سوریه برپا شده است.
این استاد خوشنویسی سالها به تدریس خوشنویسی در انجمن خوشنویسان ایران پرداخت و شاگردان زیادی را در این زمینه تربیت کرد. او در سال ۱۳۷۸ نشان درجه یک فرهنگ و هنر را دریافت کرد و در سال ۱۳۸۸ به عنوان چهره برگزیده فرهنگستان هنر انتخاب شد.
از آثار غلامحسین امیرخانی میتوان به «بهار در پاییز» (مجموعه رباعیات دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن)، «رساله خوشنویسی»، «صحیفه هستی»، «اشعار منسوب به حضرت علی(ع)»، «دوازده بند محتشم کاشانی»، «رباعیات خیام»، «دیوان حافظ»، «دیوان خواجوی کرمانی»، «منتخبی از غزلیات سعدی»، «شاهنامه فردوسی»، مقدمه و خوشنویسی «طرفه آثار ایام زندان عمادالکتاب سیفی قزوینی»، «سرو سایه فکن» و چند کتاب رسم الخط اشاره کرد.
ایسنا