تشویقهای جهانی، بیمهریهای وطنی
شهروندان:
هفته آینده محمدرضا شجریان نشان شوالیه کشور فرانسه را دریافت خواهد کرد. هفت سال پیش شهرام ناظری دیگر هنرمند سرشناس ایرانی، برای اولین بار این نشان را از آن خود کرده بود. یادداشت زیر حاصل گپ و گفت کوتاه اعتماد با استاد ناظری درباره تاثیر این جوایز بر هنر ایران است که در زیر میخوانید.
درک شایستگی هنرمندان برجسته ایرانی و توجه جهانیان به این موضوع مهم علیالخصوص در مورد استاد محمدرضا شجریان، مایه سعادت و خوشبختی من است. این نشان و جوایز معتبر جهانی از این دست برای ما هنرمندانی که در وطن خود تشویق نمیشویم و سالها زحمت و تلاشمان قدر و ارجی نمیبیند غنیمتی است.
شاید مهمترین تاثیر چنین جوایزی برای هنرمندان ایرانی همین جنبه معنوی و تشویقی آن باشد. هنرمندانی در این سطح، در این سالها راه خود را به فستیوالهای مهم و مخاطبان جهانی باز کردهاند. شخصا زمانی که نشان شوالیه فرانسه را دریافت کردم بیش از ۲۵ سال بود که به?طور مداوم در این کشور برنامه اجرا میکردم.
اوایل اکثریت مخاطبانم را ایرانیانی تشکیل میدادند که در اروپا زندگی میکردند، بعدها به جمعیت هنردوستان فرانسوی در اجراهایم اضافه شد و این اتفاق بعد از نشان شوالیه قوت بیشتری گرفت. زمانی که این جایزه را دریافت کردم از سوی دولت فرانسه بیش از هر چیز بر همین نکته تاکید شد که این اجراها حکم پلی میان فرهنگ دو ملت را داشت.
دو کشور یکی در غرب و یکی در شرق با دو فرهنگ متفاوت از هم به واسطه هنرمندان و حضورشان در کشورهای یکدیگر به هم نزدیک میشوند. یکی با قلمش نقش این پل را بازی میکند، دیگری با صدایش، یکی با رنگ و بوم پلی به جهان میسازد و دیگری با سازش… و این تلاش از چشم کسانی که قدر فرهنگ و هنر را میدانند دور نمیماند. باید دانست که در نهایت این جوایز به تنهایی پشتوانه استقبال از موسیقی ایرانی در خارج از کشور نیست.
این هنر هنرمند است که گروههای تازهیی از مخاطبان را میسازد و برای خود نگه میدارد. نشانهای هنری و فرهنگی بینالمللی، تشویقنامهها و تقدیرنامههای دانشگاههای معتبر جهان، حضور در فستیوالهای مهم هنری و… سالهاست در جامعه هنری ما رواج دارد ولی هنرمندان ما کار خود را میکنند و هنوز هم نتوانستهاندمسوولان فرهنگی و هنری را مجاب کنند که هنرشان را ببینند و قدر نهند. امیدوارم با تکرار این اتفاق مدیران و متصدیان فرهنگی ایرانی هم به این نتیجه برسند که جامعه هنری ما استحقاق قدر و ارج دیدن را دارد. به عنوان نمونه آلبوم «ناگفته» حافظ ناظری در امریکا منتشر شد و کمپانی سونی کلاسیک، پخش جهانی این آلبوم را برعهده گرفت .
این نخستین باری بود که کمپانی سونی کلاسیک یک اثر از خاورمیانه را در لیست آثار برتر کلاسیک جهان قرار داده است. ماهها از انتشار این آلبوم گذشته و هنوز هیچ تشویق و واکنشی را از سوی مسوولان فرهنگی ایرانی شاهد نبودهایم. این یک نمونه از تلاش ما در ایران و واکنش مسوولانمان است.
اکنون ایران جز در رشتههای دیگر فرهنگی، در حوزه موسیقی صاحب دو نشان شوالیه است. این اعتبار جهانی دیگری است که به موسیقی ایرانی اضافه میشود و قطعا تاثیر خود را بر روی مجامع هنری جهانی خواهد گذاشت تا نگاه جدیتری به هنر این سرزمین داشته باشند. بار دیگر این اتفاق را به استاد محمدرضا شجریان تبریک میگویم و امیدوارم این نشان، گرد بیمهریها را پاک کند.