آگاهی شهروندان؛ کمک بزرگی برای اصلاح هدفمندی یارانهها
شهروندان – زهرا تالانی:
نشست سه کلید اصلاح هدفمندی یارانهها این بار با موضوع “انصراف از یارانه، اجباری یا داوطلبانه؟” با حضور علی میرزاخانی کارشناس اقتصادی، جعفر قادری نماینده مجلس و علینقی مشایخی کارشناس اقتصادی در موسسه عالی پژوهش در مدیریت و برنامهریزی به میزبانی دکتر نیلی مشاور اقتصادی رئیس جمهور برگزار شد.
در این نشست به راهکارهای اجرای دوم هدفمندی یارانه و نحوه شناسایی و پرداخت یارانه به گروههای نیازمند پرداخته شد.
ثبت نام مجدد
در این نشست، میرزاخانی گفت: دولت برای استفاده از سرمایه ها در عرصه اقتصادی سه شیوه دارد که یکی از آنها ادامه همین شیوه پرداخت یارانه با نام هدفمندی است و مردم هم به آن عادت کردند.
او با بیان اینکه این شیوه درست نیست و مشکلاتی را به وجود آورده است ادامه داد: راه حل دوم این است که گروههای خاصی از دریافت یارانه انصراف بدهند و این با شناخت دهکها انجام نمی شود چون وضعیت دهکها در کشور مشخص نیست.
میرزا خانی معتقد است که شاید نیم دهک از ثروتمندترین افراد و همچنینیک دهک از فقیرترینقابل شناسایی باشند اما بیشتر از آن به راحتی ممکن نیست.
او در مورد راه حل سوم اظهار داشت: بایدیارانه را به سمت مستحقان اصلی هدایت کردکه یک فرصت بسیار مطلوب و سخت است .
این کارشناس اقتصادی گفت: در این شرایط دولت راهی جز این سه گزینه ندارد و باید تکلیف خود را روشن کند که قصد عمل کردن به کدام یک از این روشها را دارد هر چند طبق قانون مصوب مجلس به نوعی راه حل سوم قطعی شده به نظر میرسد.
او در مورد نحوه اجرای راه حل سوم که مد نظر مجلس هم هست گفت: در اجرای این روش حذف پنج تا هشت دهک از لیست دریافتیارانه مطلوب در نظر است که دولت با توجه به سرمایههای اجتماعی خود می تواند نسبت به اصلاح مطلوب هدفمندییارانهها اقدامات لازم را انجام دهد و برای حذف دهکهاییارانهبگیر از تلفیق دو حالت اجبار و اختیار استفاده کند.
میرزاخانی گفت: متاسفانه در حالت اجبار این مساله پیش می آید که دولت قصد محروم کردن اقشار مختلف از حقشان را دارد یا اینکه تبعیض می شود که نمونه آن اجرای نامطلوب اختصاص سبد کالا است.
او با بیان اینکه باید این تفکر کهیارانه به عنوان یک حق ملی در نظر گرفته می شود از بین برود گفت:رسانه ها در این زمینه کمک بزرگی می توانند انجام دهند که البته سخت و پیچیدهاست.
او نتیجه گیری کرد : دولت باید به جای دعوت به انصراف دعوت به ثبت نام مجدد را در دستور کار قرار دهد و سیاستهای تنبیهی برای کسانی که اطلاعات دروغ داده اند هم می تواند مفید باشد.البته راضی کردن مردم مهم است و دولت باید این پیام را به مردم انتقال دهد که میخواهد پوپولیسمیارانهای را کنار گذاشته و سیاستی صحیح را جایگزین آن کند
حمایت از اقشار آسیب پذیر
دیگر سخنران این نشست جعفر قادری نماینده مردم شیراز در مجلس بود.او در مورد مبلغ یارانه ای که دولت تا کنون به حساب مردم واریز کرده گفت: دولت بیش از ۱۲۶ هزار میلیارد تومان در قالب یارانه نقدی به حساب مردم ریخته است.
قادری با بیان اینکه قرار بود طبق قانون افراد باید براساس درآمدهایشانیارانه بگیرند ادامه داد: متاسفانه در سه سال گذشته دولت آسانترین روش که پرداخت یارانه مساوی به تمام مردم بود را انجام داد.
او درباره شیوه هایی که مجلس برای اصلاح یارانه ها در نظر گرفته است گفت: ابتدا قرار شد طبق طرح کمیسیون اقتصادی سه دهک بالا جامعه حذف شوند که البته در صحن نیامد و مجددا به کمیسیون تولید ملی بازگشت تا این بار بحث تعیینیک استاندارد درآمدی مطرح شود.
او ادامه داد: طبق این طرح مردم براساس خوداظهارییارانهمی گیرند که البته ابعاد مختلف آن هم در طرح مجلس مشخص شده است.
قادری با بیان اینکه هزینه زندگی در تمام شهرها یکسان نیست گفت: دولت میتواند کف درآمدی مشخص شده با توجه به مناطق مختلف کشور را تغییر دهد.
او ادامه داد: در تمام طرحهای مختلف بحث ثروت در کنار درآمد کمتر مورد توجه است یعنی بسیاری از خانوارها از محل درآمدهای جاری چندان ثروتمند نیستند اما از محل ثروت یعنی املاک و داراییهای منقول و غیر منقولشان گذران زندگی میکنند.
او تاکید کرد: دولت با توجه به بانکهای اطلاعاتی که در این حوزهها در اختیار دارد میتواند میزان دقیق این مسائل را نیز مشخص کند.
این نماینده مجلس گفت: در مرحله جدید مردم و تمام کسانی که قصد دریافتیارانه دارند باید خود مراجعه کرده و ثبت نام کنند که این به منزله مجوز دادن به دولت برای بررسی صحت اطلاعات آن ها است به این ترتیب هر کسی علاقهای به بررسی شدن اموالش ندارد می تواند از همان ابتدا در ثبت نام جدید حاضر نشود.
او در ادامه گفت: مردم ما سه گروه هستند، یک گروه با توجه به وضعیت درآمدیشان هیچ نیازی به کمک و یا دریافتیارانه دولت ندارند. گروه دیگر جزو اقشار آسیب پذیرهستند و نیاز به کمکهای نقدی و غیر نقدی دولت دارند که میتوان برای آنها نیز برنامه ریزی خاصی کرد.
او پیشنهاد داد برای اقشار متوسط طرحهایی مانند فروش اوراق مشارکت یا بن سهام دولتی در نظر گرفت تا آنها با سود تضمینی دولت نسبت به خرید و فروش این اوراق اقدام کنند.
قادری گفت: در مرحله دوم هدفمندی یارانه ها افزایش قیمت حاملهای انرژی نباید شیب تندی داشته باشد، چون باعث افزایش نرخ تورم و همچنین بر هم خوردن تعادل در بازارهای پولی کشور می شود.
او گفت: امیدوارم در مرحله دوم نقدینگی لازم برای واحدهای تولیدی فراهم شود تا اهداف هدفمندی یارانه محقق شود.
اقشار آسیب پذیر ثبت نام نکنند
در پایان این مراسم علی نقی مشایخی اقتصاددان گفت: مصوبه مجلس در رابطه با هدفمندییارانهها پختگی لازم را دارد اما برای اصلاح شیوه هدفمندی بایدیک وفاق ملی ایجاد شود.
او به فرهنگ سازی و آگاهی شهروندان اکید کرد و گفت: دولت باید به شهروندان بگوید چرا ادامه یافتن هدفمندییارانهها به شیوه کنونی صلاح نیست و اجرای این قانون در طول چند سال گذشته تا چه میزان باعث آسیب دیدن طرحهای عمرانی، تولیدی و زیربنایی در کشور شده است.
او تاکید کرد: با پذیرش شهروندان دولت به راحتی میتواند نسبت به اصلاح هدفمندییارانهها قدم بردارد.
مشایخی افزود:بحث ثبت نام مجدد مردم برای دریافت یارانههاخوب است اما دولت می تواند اعلام کند اقشار آسیبپذیر که واجد شرایط دریافتیارانه هستند نیازی به ثبت نام مجدد ندارند.
او در پاسخ به نماینده مجلس که افزایش نرخ حاملهای انرژی باعث تورم می شود گفت: این مساله در بین افکار عمومی وجود دارد که هر گاه بنزین گران شود کالاهای دیگر هم گران میشوند اما از نظر اقتصادی صحت ندارد.
این کارشناس درباره نحوه به کارگیری منابع مالی بدست آمده از اجرای هدفمندییارانهها گفت: قطعا در کنار حمایت از گروههای هدف منابع به دست آمده باید به بسیاری از طرحهای زیربنایی کشور نیز اختصاص یابد که در این عرصه نوسازی و گسترش حمل و نقل عمومی و همچنین توجه به بهداشت و درمان بسیار مهم است.