واکنش دولت به حاشیه سازها چگونه باشد؟
شهروندان:
انتقادها به دولت یازدهم خیلی زود راه حاشیه در پیش گرفتهاند. حاشیهسازی برای دولتی که تا یک ساله شدنش هنوز یک فصل فاصله است، تعجب ناظران سیاسی را برانگیخته است.
آن هم در شرایطی که موضوعهای جدی تری برای بحث و مناظره وجود دارد؛ اما منتقدانی که اغلب از جریان رقیب انتخابات ریاست جمهوری به شمار میروند مدام خط حاشیه را دنبال می کنند.
به جای آنکه بحث در موضوعهای جدی در سطح کارشناسان طیفهای سیاسی مختلف مورد بررسی قرار گیرد، موضوعهای فرعی چون برگزاری جشن روز زن و میلاد حضرت زهرا(س) از سوی همسر رئیس جمهوری، بهانه حمله به دولت قرار میگیرد. حاشیه سازان همچنین سعی دارند با استفاده از وسعت نفوذ ابزارهای تبلیغی چون پیامک و انتشار گسترده CD یک فیلم نقادانه، تا حد امکان بر طیف گستردهتری از جامعه اثر بگذارند و با قلب واقعیت و نوشتن اتهام گذشتگان به پای دولت جدید، از بنیه اجتماعی حامی دولت بکاهند.
این اقدامها در حالی صورت میگیرد که محمدباقر نوبخت،سخنگوی دولت در مواجهه با این مسائل با تأکید بر نیاز جامعه به آرامش گفته است: «دولت، وقت پرداختن به این امور را ندارد.» این که این حاشیه سازیها با چه هدف غایی انجام میشوند، اینکه چرا منتقدان دولت راه خود را به سوی مسائل خرد و روزمره کج کردهاند و اینکه دولت با چه رویهای میتواند ضمن حفظ آرامش جامعه، راه را بر شاخ و برگ گرفتن چنین رویه ناصوابی ببندد، پرسشی است که صاحب نظران پاسخهای متفاوتی برای آن دارند.
دولت به کارهای اصلی بپردازد اما آگاهیرسانی کند
«سید رضا اکرمی»، رئیس شورای فرهنگی نهاد ریاست جمهوری این حاشیهسازیها را محصول عکسالعمل کسانی میداند که علاوه بر مخالفت با انتخاب مردم در انتخابات ۲۴ خرداد ۹۲ قصد دارند مانع شوند دولت تدبیر و امید به مطالبات مردم پاسخ مناسب ارائه کند و کار بایسته و شایسته خودش را انجام دهد.
اکرمی با بیان اینکه برخی مخالفان حاشیه ساز نان خود را در روغن همین حاشیه سازیها میزنند،گفت: «دامن زدن به شایعات و توقعات موجود مردم، یکی از سیاستهایی است که آنها پیگیری میکنند و سعی دارند حاصل کار دولت در ماههای گذشته را تخطئه کنند. حال آنکه گروه زیادی از مردم چنین برداشتی ندارند.»
وی درباره دلیل توجه حاشیه سازیها بر مسائل فرعی به جای بحثهای انتقادی درباره مسائل اساسی گفت: مخالفانی که دلیل و برهان ندارند نمیتوانند درباره مسائل اساسی مدون شده در قانون و سیاستهای کلی نظام انتقاد کنند، آنها ناچارند به حاشیهها بپردازند و دولت را به عکسالعمل وادار کنند.»
رئیس شورای فرهنگی نهاد ریاست جمهوری در پاسخ به این پرسش که برنامه دولت برای کاستن از این حواشی و توجه نشان دادن به نقد سازنده چیست، افزود: «دولت سه کار را باید در دستور کار قرار دهد. نخست آنکه به کارهای اصلی خودش، مانند رونق دادن به تولید، کاستن از تورم و ایجاد ارتباط قانونی و آبرومندانه بینالمللی به وظایف اصلاحی خودش بپردازد.» وی با اشاره به برخی اقدامهای موفق دولت در حوزه سیاست خارجی و داخلی مانند توافق ژنو و اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانهها افزود: «البته باید در نظر داشت که هر موضوعی اعم از سیاسی، اقتصادی یا فرهنگی، زمان خاص خود را میطلبید و نباید توقع داشت که مشکلات در سال اول از میان برداشته شود.»
اکرمی با بیان اینکه شماری که تحمل دیدن موفقیتهای دولت را ندارند به دنبال شایعهسازی هستند، درباره راهکار دوم دولت در مواجهه با حواشی و شایعاتی که علیه عملکردش مطرح میشوند، گفت: « دولت باید تا حد امکان در اطلاعرسانی و آگاهی بخشی به روز و بههنگام بکوشد و با شایعات و جوسازیها از طریق افشای حقایق و آگاهیرسانی مقابله کند.» اکرمی هماهنگ شدن بیشتر تصمیمات و اظهارات افراد مختلف حاضر در تیم کاری دولت را نیز از جمله عواملی دانست که سبب میشود بهانههای کمتری در دست حاشیه سازان قرار گیرد.»
وی درباره تأثیر اقدامهای حاشیه ساز بر روند کارهای اساسی دولت، افزود: «این کشور از نعمت رهبری، مردم و قانون اساسی برخوردار است و کارهای دولت نیز واضح و آشکار است؛ هر چند حل برخی مشکلات متراکم و مزمن نیاز به گذشت زمان و چالاکی بیشتر در بدنه دولت، مجلس و سایر نهادهای حکومتی دارد.»
رئیس شورای فرهنگی نهاد ریاست جمهوری، درباره تأثیر این حاشیهها بر بدنه اجتماعی حامی دولت با تأکید بر آزادی مردم در ابراز عقیده و اینکه چنین اقدامهایی، تأثیر معناداری در ریزشها و رویشهای حامیان دولت ندارد، گفت: «مردم جامعه ما نقاد و ناظرند. بنابر این دولت باید پذیرای انتقادهای صحیح مردم باشد و نسبت به انتقادهای ناصحیح هم تا حد مقدور پاسخگو باشد و شفافسازی کند.»
دولت میتواند فضاسازیها را کمرنگ کند
«صادق زیباکلام» استاد دانشگاه تهران با اشاره به برخی حواشی ایجاد شده در روزهای اخیر با بیان اینکه از ابتدا مشخص بود که جریان سیاسی بسیار تند، رادیکال و افراطی در برابر روحانی میایستد و شروع به تخطئه و حمله به دولت میکند، یادآور شد که این جریان، حاشیه سازیهای خود علیه دولت را از همان ابتدای بررسی رأی اعتماد به برخی وزرا آغاز کرد.
به گفته وی، این روند به اشکال مختلف ادامه یافت و تا امروز هم ابعادش گستردهتر شده است.
این کارشناس علوم سیاسی، گسترده شدن دامنه انتقادات بلاوجه به دولت را در نتیجه ضعف عملکرد رسانهای دولت میخواند که تاکنون نکوشیده به نحو احسن از ضعفهای این طیف استفاده کند. از نگاه وی، دولت به جای سعه صدر در برابر هجمههایی که شدتش روز به روز بیشتر میشود، میتوانست با انگشت نهادن بر ضعفهای این جریان، امکان حمله آنها به دولت را سلب کند و حتی آنان را به موضع تدافعی بکشاند.
زیباکلام بر این باور است که دولت یازدهم با تکیه بر رأی اقشار فرهیخته و تحصیلکرده و توجه به مطالبات آنها، میتواند حاشیهسازیهای این جریان رادیکال را در فضای رسانهای کمرنگ کند.
موضعگیری در قبال مسائل بند ۳۵۰ اوین و تشکیل کمیتهای حقیقت یاب برای بررسی اینکه قصور صورت گرفته از ناحیه زندانیان بوده یا مقامهای مسئول، یکی از پیشنهادهای زیباکلام به دولت است که هم بر محبوبیت دولت میافزاید و هم آن را از حاشیهسازیهای جریان تندرو منتقد دولت دور میکند.
مهراوه خوارزمی
ایران