زخم عمیق فوتبال
شهروندان – امیر حاج رضایی:
به دفعات یادآوری کردهام که بدون ارتقای سطح فرهنگی جامعه فوتبال از نظر فنی رشد نخواهیم کرد. ما یکی از 32 تیم برگزیده برای حضور در جام جهانی هستیم که از این پشتوانه غنی برخوردار نیستیم. این مطلب با توجه به صدور رای کسر یک امتیاز از تیمهای استقلال، ملوان و سایپا است که کمیته محترم انضباطی با توجه به ادله و شواهد لازم اعمال کرده است.
روی صحبتم تنها به وجه فرهنگی این مورد است و خود را صالح در اظهار نظر در زمینه چند و چون این حکم قضایی نمیدانم و سوال اصلی این است که حوادث ناگواری که طی چند سال اخیر در ورزشگاههای محل برگزاری لیگ برتر فوتبال رخ میدهد آیا تا کنون آسیبشناسی شده است؟ آیا جلساتی تحت عنوان همایش یا کنگره یا هر اسم دیگری که برازنده این نشستها است و تشکیل شده؟ بدیهی است که پاسخ منفی میباشد. ما اقداماتی انجام دادهایم که با توجه به ابعاد این وقایع پاسخگو نبوده و نخواهد بود.
برگزاری مسابقاتی بدون حضور تماشاگر، جریمه کردن مالی تیمها، محرومیت عوامل تنش زا که این آخری معمولا در مورد تیمها، مربیان، بازیکنان اعمال میگردد هرگز نتوانست جلوی آسیبهای عمیق رخدادهای ناگوارتر در فوتبال ملی را بگیرد. حالا اینبار کمیته انضباطی قاطع تر و برنده تر به میدان آمده. کسر یک امتیاز و تهدید به افزایش آن به ۲ امتیاز در مورد تیمهای خاطی کمیته فوق را قانع کرده که تدابیر گذشته کارساز نبوده، فوتبال ما نیز به اقداماتی ریشهای نیاز دارد. من مدافع و در عین حال منتقد این حکم نیستم که این مساله خود میتواند بحث دیگری را طلب نماید اما هر سوالی خود سوال دیگری را تولید میکند.
آیا شعارها و فحاشیها فقط در ورزشگاهها جریان دارد؟آیا ادبیات جاری در فوتبال ما بهویژه از ناحیه کسانی که به نوعی مسئولیت دارند با فرهنگ فوتبالی ساز و کار دارد؟ آیا برخی از مدیران که اتفاقا همه روزه هم شاهد گفتوگوی گوناگون آنها در مطبوعات هستیم قواعد گفتوگو را رعایت میکنند؟ آیا اصولا چارچوبی برای دیالوگ مبتنی بر انصاف را میشناسیم؟
کمیته انضباطی و استیناف را باید تحسین کنیم زیرا آنان در ماجرای تبانی در دسته اول یا قدرت و اعتباری کم نظیر عمل کردند و اکنون نیز اراده محکم در مقابله با حوادث تاسف بار داخل و بیرون ورزشگاهها در کمیته مذکور دیده میشود. آیا این موضع گیری به تنهایی میتواند درمان باشد؟ پاسخ این یکی هم منفی است. در کنار کنترل و تنبیه، تشویق، راهکارهای فرهنگی مبتنی بر تعلیم و تربیت نیز باید مورد نظر قرار گیرد.
اگر روزی آن همایش آسیب شناسی فوتبال تشکیل شود و در آن بهجز کارشناسان فوتبال متخصصین حوزههای دیگر مثل جرمشناسی، روانشناسی، حقوق و به طور کلی علوم اجتماعی حضور داشته باشند به کشف حقیقت این هنجارشکنها نزدیک میشویم و برایش راه حل مییابیم. بدیهی است اقداماتی اینچنینی به محو اوباشگری و تبعات آن در فوتبال نمیانجامد اما مسلما در کاهش آن تاثیر دارد. این خود گام بزرگی است در راستای تلطیف فضای ورزشگاهها و پالوده کردن آن. جامعه فوتبال جامعه کوچکی است در دل جامعه بزرگ ما که هنجارهای اجتماعی ما در آن رسوب کرده است. چگونگی استحاله و دگرگونی تماشاگر به ستیزه جویی و هرزه درآیی ریشه اش تنها در فوتبال نیست.
ریشههای اساسی آن باید شناخته شود و مورد درمان قرار گیرد. اشاره داشتیم که آنچه که برای این درد اندیشیده شده بود پاسخگو نبود ما سعی داریم یک زخم عمیق را با یک چسب زخم التیام ببخشیم و جلوی یک خونریزی وسیع را با همان چسب زخم بگیریم. فوتبال به دلیل ذات و ماهیت پر تنش اش با آرامش در تضاد کامل است. بروز هیجانات برخوردها امری طبیعی است اما کشیده شدن آن به طرف سخافت و وقاحت چیز دیگری است که باید با آن مبارزه کرد و این رویارویی تنها در چارچوب قانون که خود نیازمند تقویت است میتواند صورت گیرد.
در آغاز سیزدهمین دور لیگ برتر فوتبال تحت الشعاع بی اخلاقیها در ورزشگاهها، ادبیات نامناسب، داوریهای نا متعادل و تاثیرگذار قرار گرفته است. از فوتبال که خود زندگی است باید لذت برد نگذارید این لقمه گوارای زندگی به آلودگی آغشته شود.