تاریخ انتشار : سه شنبه ۱۸ شهریور ۱۳۹۳ زمان انتشار : ۰۲:۲۲

شهروندان:
مجمع تشخیص مصلحت نظام مصوب کرد که از این پس تمام معتادان می‌توانند برای بهره‌مندی از خدمات بستری یا سرپایی درمان اعتیاد خود تحت پوشش بیمه پایه‌یی قرار بگیرند که هزینه آن از سوی دولت تامین می‌شود.

ابهام از تبصره ۲ ماده ۱۵ اصلاحیه قانون مبارزه با مواد مخدر (مصوب ۱۳۸۹) که تکلیف نهادهای متولی بیمه درمان اعتیاد را با چالش مواجه می‌کرد، در حالی در جلسه عصرگاهی شنبه مجمع تشخیص مصلحت نظام مرتفع شد که یک ماه قبل و پس از هشتمین جلسه شورای عالی بیمه در دولت یازدهم، علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از تعیین بسته خدمتی درمان اعتیاد خبر داده بود که جمعیت هدف این خدمات بیمه‌یی، صرفا زنان، کودکان و نوجوانان معتاد زیر ۱۸ سال و گروه‌های با رفتار پرخطر بودند. اما اکنون گسترش پوشش بیمه‌یی برای درمان معتادان داوطلب، از نگاه کارشناسان حوزه درمان و مقابله با اعتیاد، اقدامی مثبت تلقی می‌شود که می‌تواند تاثیر قابل توجهی در کاهش نرخ اعتیاد داشته باشد.

چنان که حمید شعاری، رییس هیات‌مدیره انجمن ایدز ایران در گفت‌وگو با خبرنگار ما ضمن آنکه تاکید می‌کند که هنوز بیشترین مراجعان این انجمن، مبتلایان ایدز به دلیل اعتیاد تزریقی هستند و نقطه پایان اعتیاد و سایر آسیب‌های اجتماعی هم‌خانواده، به ایدز می‌رسد، می‌گوید: «اجرای بیمه درمان اعتیاد و توسعه گستره آن برای تمام معتادان داوطلب به درمان یک جنبه حقوقی دارد به این معنا که با چنین تصمیم قانونی، دیگر به اعتیاد به چشم بیماری نگاه نمی‌شود و دیدگاه، از جرم‌انگاری به بیمارانگاری تغییر کرده و متولیان از این پس برای پیشگیری و درمان و بازتوانی یک بیماری مزمن قدم بر می‌دارند. از سوی دیگر هم این تصمیم منجر به افزایش مراجعات داوطلبانه بیماران معتاد برای درمان اعتیاد خواهد شد که در پی آن، انگ تبعیض به دلیل سوابق پیشین جرم‌انگارانه بیماری، از پیشانی معتادان و خانواده آنان برداشته می‌شود و این اتفاق، موفقیت بیشتر در درمان را هم به دنبال دارد.»

 چشم انتظار قلم وزرا

اجرای تبصره ۲ ماده ۱۵ اصلاحیه قانون مبارزه با مواد مخدر با ۳۰ میلیارد تومان اعتبار اختصاص‌یافته‌یی گره خورده که انوشیروان محسنی بند پی، رییس سازمان بیمه سلامت ایرانیان در گفت‌وگو با خبرنگار ما دریافت آن را تایید کرده اما یادآور می‌شود که برای هزینه کرد آن باید در انتظار مصوبه تعرفه هیات وزیران باشند.

شاید به سبب همین چشم‌انتظاری است که محمد باقر هوشنگی، نایب‌رییس هیات‌مدیره سازمان بیمه سلامت ایرانیان در گفت‌وگو با خبرنگار ما ضمن آنکه رفع ابهام از مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره نامعلوم بودن الزام به پوشش بیمه‌یی برای درمان سرپایی یا خدمات بستری درمان اعتیاد را تایید می‌کند، تاکید دارد که اجرای بیمه درمان اعتیاد به امسال و ماه‌های پیش روی سال ۹۳ قد نمی‌دهد و باید منتظر سال جدید بود.

در عین حال، سرنوشت ۵/۲۲ میلیارد تومان اعتبار تخصیص یافته به صندوق شورای عالی بیمه در سال ۹۲ بابت بیمه درمان اعتیاد هم نامعلوم است و سعید صفاتیان، دبیر کمیته مستقل مبارزه با مواد مخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام هم اطلاعی درباره نحوه هزینه‌کرد یا بازگشت این رقم از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ندارد و در گفت‌وگو با خبرنگار ما بر این باور است که رفع ابهام از مهم‌ترین تاکید اصلاحیه قانون مبارزه با مواد مخدر، بیشترین فایده را برای معتادان بی‌بضاعتی خواهد داشت که می‌توانند بیش از سایر معتادان در معرض ابتلا به ایدز به دلیل گرایش بیشتر به تزریق مواد مخدر قرار بگیرند و البته بیش از سایر معتادان تصمیم به بهبودی داشته باشند در حالی که ناتوانی مالی انگیزه بهبودی را در آنها به صفر می‌رساند.

«از مراکز درمان که سوال می‌کنم می‌گویند که هر ماه حداقل سه نفر به مرکز مراجعه می‌کنند که ناتوان از پرداخت هزینه درمان هستند. حدود ۶ هزار مرکز درمان اعتیاد در کشور داریم. محاسبه کنید ببینید در ماه چه تعداد معتاد بی‌بضاعت داوطلب درمان می‌شوند اما نمی‌توانند به هدف خود برسند.»معاون سابق درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر ضمانت اجرایی ماده قانونی که چهار سال قبل مصوب شد و در تمام این سال‌ها به فراموشی سپرده شد را نگاه مسوولان ستاد مبارزه با مواد مخدر می‌داند و معتقد است که در صورت تعیین ردیف بودجه در لوایح و قوانین سالانه، دولت‌ها هم مکلف به اجرای بیمه درمان معتادان خواهند ‌بود.

۱۰ الی ۱۵ درصد به معتادان داوطلب درمان اضافه می‌شود

عباس دیلمی زاده، مدیرعامل جمعیت خیریه تولد دوباره در گفت‌وگو با خبرنگار ما نگاه خود را نسبت به تصمیم اخیر مجمع تشخیص مصلحت نظام تشریح می‌کند.

•  بنا بر تصمیم مجمع تشخیص مصلحت نظام، از این پس تمام معتادان، می‌توانند برای درمان بستری یا سرپایی اعتیاد خود از بیمه پایه‌یی استفاده کنند که هزینه آن از سوی دولت پرداخت می‌شود. نگاه شما به این اقدام چیست؟

از سال ۸۹ بیمه درمان اعتیاد بین دستگاه‌ها دست به دست می‌شد و شورای عالی بیمه هم از این وضعیت استفاده می‌کرد و زمان می‌خرید. اتفاق بد این بود که شورای عالی بیمه حلقه مشمولان دریافت هزینه‌های درمانی را تنگ کرده و گفته بود که فقط زنان و کودکان مشمول بیمه درمان اعتیاد خواهند بود.

ما برنامه درمانی برای اعتیاد کودکان نداریم و حداکثر ۵۰ مرکز درمان در کشور برای زنان وجود دارد که تعداد خدمت گیرندگان آن کمتر از ۱۰ هزار نفر است. علاوه بر اینکه این شیوه، پایه‌گذاری نادرستی برای بیمه درمان اعتیاد بود و در نهایت هم تغییر کرد که البته امیدوارم این اتفاق، عمدتا آن دسته از معتادان بی‌بضاعتی را تحت پوشش قرار دهد که حتی قادر به دریافت دفترچه بیمه درمان برای خود نیستند و سایر معتادان که دفترچه بیمه درمان دارند هم سالانه با پرداخت حق بیمه مضاعفی، هزینه‌های درمانی خود را از طریق پرداخت‌های بیمه‌یی تقبل کنند تا به این شکل، اعتیاد هم مانند سایر بیماری‌ها تحت پوشش بیمه‌های پایه قرار بگیرد.

•  ایجاد پوشش بیمه‌یی برای درمان اعتیاد، تا چه حد در کاهش نرخ رشد اعتیاد و جلوگیری از افزایش بیماری و آسیب‌های ناشی از اعتیاد مثل ایدز می‌تواند تاثیرگذار باشد؟

بیمه درمان اعتیاد می‌تواند به‌طور مستقیم در کاهش نرخ اعتیاد موثر باشد زیرا به هر حال ما با تعداد بیشتری از داوطلبان برای درمان اعتیاد مواجه خواهیم شد. اما از آن سو، شرکت‌های بیمه‌گر هم باید با تکیه بر علم اقتصاد بیمه پیش بروند و اگر بدانند که برای درمان بیماری‌های یک معتاد، باید متحمل هزینه‌های بیشتری شوند، پس برای پیشگیری از اعتیاد سرمایه‌گذاری خواهند کرد.

•  آیا برآوردی از میانگین هزینه درمان اعتیاد دارید؟

اگر درمان اعتیاد را اقامت ۲۱ روزه یا ۲۰ روزه در کمپ یا مرکز بستری یا مراجعه یک ساله به مرکز درمان نگهدارنده با متادون بدانیم، هزینه درمان بسیار اندک است. اما درمان واقعی اعتیاد و بازتوانی فرد، حداقل نیازمند یک سال برنامه‌های درمان و بازتوانی و مداخله‌یی است که این برنامه هم گران‌قیمت است. با چنین برنامه‌یی که تمام مداخلات علمی و درمان‌های سرپایی و اقامتی و نیمه اقامتی و خانواده درمانی را در بر می‌گیرد، میانگین هزینه درمان اعتیاد یک بیمار در طول یک سال، حداقل ۱۰ میلیون تومان خواهد بود.

•  اجرای بیمه پایه درمان اعتیاد برای تمام معتادان داوطلب، چند‌درصد از نرخ رشد اعتیاد را کاهش داده و به تعداد معتادان تحت درمان می‌افزاید؟

حدس من این است که در طول یک سال، ۱۰ الی ۱۵ درصد به جمعیت ۷۰۰ هزار نفری معتادان تحت درمان افزوده خواهد شد که این افزایش بسیار بسیار عالی است و ما می‌توانیم در جامعه جهانی با افتخار و با ارایه شواهد اعلام کنیم که صرفا با اجرای بیمه درمان اعتیاد موفق به چنین افزایشی شده‌ایم.

 بنفشه سام‌گیس

اعتماد