دانشگاه، تنها جایی برای آینده شغلی نیست
شهروندان – دکتر سعید معیدفر*:
یکی از مهمترین معضلاتی که دانشگاههای ما با آن رو به رو هستند مسئله آینده شغلی و کاری دانشجویان است، به هر حال و با توجه به هدف گذاریهایی که نظام آموزش عالی در کشور ما از آغاز داشته است، کانالی محسوب میشده است که فرد بتواند از طریق آن جایگاه و موقعیتی، به خصوص از لحاظ شغلی در جامعه پیدا کند
به ویژه یک شغل آبرومند، شغلی که از پایگاه مناسب اجتماعی هم برخوردار بوده، فرهنگی باشد و در عین حال ثبات نیز داشته باشد، اینها تلقیهایی است که از آغاز تاسیس دانشگاه در کشور و جامعه ما وجود داشته است و البته اوایل هم برای گسترش یک نوع نظام بوروکراتیک و اداری در کشور، که خود یکی از ارکان تاسیس یک دولت- ملت بوده است ضروری به نظر میرسید.
تقریبا هم این اتفاق یعنی موقعیت شغلی از طریق دانشگاه عملی بوده است اما به تدریج با اشباع پستهای شغلی در دولت رو به رو شده ایم و از طرف دیگر ایدههای جدید کوچک شدن دولت که به عنوان یک رویکرد توسعه طلبانه در قالبهای جدید مطرح شده است، همه اینها منتج به این شده که تقاضا برای کار در بخش دولت کاهش پیدا کند، در حالی که با توجه به رشد جمعیت به خصوص بعد از انقلاب که رشد جمعیت به ۹/۳ رسید تقاضا برای کار بسیار بالا رفت در حالی که عرضه پایین آمده است و این منجر به نوعی سرخوردگی و یاس در میان آموزش دیدگان دانشگاهها شده و حتی باعث شده میزان استقبال به ویژه پسران نسبت به دانشگاه کاهش پیدا کند چرا که امنیت و ثبات شغلی که این دانش آموختگان به دنبال آن هستند عملی نشده است.
برای این مسئله باید چاره ای اندیشید، ابتدا اینکه ارزش گذاریهای دانشگاه باید تا حدی تغییر کند، دانشگاه تنها جایی برای آینده شغلی نیست، دانشگاه باید به عنوان یک جایگاه فرهنگی که میتواند موجب تعالی ذهن انسانها و جامعه شود و موجب وسیع تر شدن افقهای فکری در عرصههای مختلف باشد دیده شود و در کنار آن مسئله شغل موضوعیت پیدا کند، علاوه بر این که کم کم باید به جنبههای حرفه ای در دانشگاهها هم توجه شود چرا که امروزه بخش خصوصی در حال اهمیت پیدا کردن است و بخش خصوصی هم نیاز به نو آوری، خلاقیت و تواناییها و مهارتهای فردی دارد، بنا بر این شاید آموزشهای دانشگاهی ما نتوانند این موقعیت و توانایی را ایجاد کنند.
باید در این زمینه کاری کرد، باید در آموزشهای دانشگاهی تغییراتی اتفاق بیفتد، سیاست گذاریها در حوزه آموزش در دانشگاهها باید تغییر پیدا کند، این بحث اول است که واقعا ضروری به نظر میرسد و اگر به آن توجه نشود میتواند مشکلات عدیدهای را ایجاد کند و سرخوردگیها و ناکامیها و حتی بهآسیبهای بعدی در محیط دانشگاهها منجر شود. برخی از دانشگاهها به بنگاههایی برای گرفتن مدرک تبدیل شده است .روی این موضوع باید به شکل دقیق تری کار شود، همانطور که ما در عرصههای اقتصادی و سیاسی سوءمدیریتهای بسیار جدی داریم در دانشگاهها نیز این سوء مدیریت وجود دارد و دانشگاهها را تهدید میکند.
*جامعهشناس
قانون