هشدار مشاور رئیس‌جمهور درباره انفجار بیکاری
شهروندان:
مشاور اقتصادی رییس‌جمهوری هشدار داده چهار سال آینده روزهای سختی برای کارجویان خواهد بود و بیکاری به‌عنوان یک معما و تهدید بزرگ کشور را آزار خواهد داد.
پیش‌تر مقامات دولت تدبیر و امید اعلام کرده‌اند در فاصله سال‌های ۸۴ تا ۹۱، سالانه تنها ۱۴هزار فرصت جدید شغلی در کشور ایجاد شد و این مساله انباشت بیش از حد تقاضا برای کار را ایجاد کرده است. از اواخر کار دولت دهم در تیر و مرداد امسال انتقادات درباره عملکرد اشتغالی دولت‌های نهم و دهم افزایش یافت و کارشناسان اعلام کردند ادعاهای دولت‌های سابق با وضعیت موجود بازار کار کشور همخوانی ندارد و شائبه آمارسازی و دستکاری در پایه‌های آماری وجود دارد.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دولت دهم در روزهای پایانی کار این دولت، با افزایش انتقادات و اظهارنظرها درباره عملکرد اشتغالی دولت‌های نهم و دهم اعلام کرد که این دولت‌ها موفق به ایجاد هفت‌‌میلیون فرصت شغلی جدید شده‌اند و برای اثبات ادعاهای دولت نیز به‌زودی اسناد آن از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی منتشر خواهد شد.
دولت دهم: ۷میلیون شغل جدید ایجاد شد
با این حال، مرکز آمار ایران قبل از آن اقدام به انتشار گزارش عملکرد هشت‌ساله دولت‌های نهم و دهم کرد که نشان داد یک تناقض جدی بین گفته‌های مقامات دولت سابق و بررسی‌های این مرکز وجود دارد. طبق اعلام مرکز آمار ایران، دولت‌های نهم و دهم سالانه تنها ۵۷هزار فرصت جدید شغلی ایجاد کرده‌اند که در مجموع ۴۵۶هزار فرصت شغلی است. این گزارش در روزهای پایانی کار دولت سابق، باعث شد تا کارشناسان فراوانی از اقتصاد و بازار کار نسبت به گفته‌های مقامات دولت‌های سابق درباره عملکرد اشتغال‌زایی انتقاد کنند. این‌که چگونه می‌توان بین ادعای ایجاد سالانه ۸۷۵هزار فرصت جدید شغلی مورد ادعای مقامات دولت قبلی و ۵۷هزار اعلام شده از سوی مرکز آمار ایران ارتباطی پیدا کرد، سوالی است که به آن پاسخی داده نشد. در هر صورت این مسائل پس از آغاز به کار دولت تدبیر و امید در چند نوبت از سوی مقامات ارشد دولت یازدهم نیز مطرح شد و در اولین گام مسعود نیلی مشاور فعلی رییس‌جمهوری پس از اعلام گزارش دولت از ایجاد ۷میلیون فرصت جدید شغلی اعلام کرد میزان اشتغال‌زایی صورت گرفته در فاصله سال‌های ۸۴ تا ۹۱ تنها ۱۴هزار فرصت در هر سال است.
مشاور رییس‌جمهور: تنها سالی ۱۴هزار شغل داشتیم
بیان این آمار از طریق رسانه ملی مورد انتقادات شدید مقامات دولت سابق قرار گرفت و آن‌ها اعلام کردند به هیچ‌وجه موارد عنوان شده درباره اشتغال‌زایی به میزان ۱۴هزار فرصت در هر سال صحت ندارد. با این حال، آن‌ها هیچ‌گاه اعلام نکردند که چگونه با رشد اقتصادی منفی ۵/۴ درصد می‌توان حدود یک‌میلیون فرصت شغلی در یک‌سال ایجاد کرد؟
کارشناسان اقتصادی معتقدند در زمانی که اقتصاد دچار رشد اقتصادی منفی می‌شود، نشان‌دهنده وضعیت نابسامان تولید و افت عملکرد بنگاه‌های اقتصادی کشور است که نمی‌توان از آن‌ها نتیجه گرفت اشتغال در حال رشد و شکوفایی است زیرا از آثار زیانبار رشد اقتصادی منفی، از دست رفتن فرصت‌های شغلی و ریزش نیروی کار بنگاه‌ها و واحدهای تولیدی کشور است.
گزارش مربوط به اشتغال‌زایی سالانه ۱۴هزار فرصت در دولت‌های نهم و دهم پس از مسعود نیلی، یک‌بار دیگر نیز از تریبون رسمی مجلس توسط دکتر حسن روحانی، رییس‌جمهوری بیان شد و وی عنوان کرد که معتقد است اشتغال‌زایی دولت‌های سابق همان ۱۴هزار مورد در سال است. البته پس از آن بعضی انتقادات نیز از وی درباره گفته‌هایش صورت گرفت.
رد نگرانی‌ها درباره وضعیت نابسامان اشتغال و بیکاری در کشور را می‌توان در برنامه‌ها و اظهارات علی طیب‌نیا، وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز پیدا کرد. وزیر اقتصاد در زمان ارائه برنامه‌های کاری خود به مجلس درباره بحران بزرگ بیکاری هشدار داد و از آن به‌عنوان یکی از مسائل جدی پیش روی دولت تدبیر و امید نام برد.
هشدار وزیر اقتصاد درباره بحران بزرگ بیکاری
طیب‌نیا حتی گفت به‌زودی با ورود پنج‌میلیون دانشجوی فارغ‌التحصیل به بازار کار کشور شمار بیکاران با ۳/۵ میلیون نفر فعلی به ۸/۵ میلیون نفر بالغ خواهد شد که خود نوعی رکورد در آمار بیکاران کشور محسوب می‌شود. همچنین علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز با نامناسب خواندن وضعیت بیکاری در کشور، در چندین مرحله از دستکاری‌های
صورت گرفته در آمارهای بیکاری و تغییر پایه‌های آماری کشور انتقاد کرد و افزود: این‌گونه اقدامات باعث شده که وی به‌عنوان وزیر کار حتی نداند کشور چقدر بیکار دارد. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی همچنین انتقاد کرد: در دولت‌های سابق اگر کسی لحاف و تشک خود را تغییر می‌داد به‌عنوان یک شغل جدید محاسبه می‌شد. ربیعی بیان داشت: دولت درنظر دارد در ۱۰۰ روز اول کاری خود آمار واقعی بیکاری کشور را اعلام کند. ربیعی مباحث دیگری را نیز درباره وضعیت نابسامان بیکاری کشور مطرح کرده است و تاکید کرد: بخشی از منابع صرف شده در طرح زودبازده‌های دولت نهم به انحراف رفت و سر از مسکن درآورد و پولی که بعضی افراد برای راه‌اندازی مشاغل خانگی گرفته بودند نیز صرف عمل زیبایی بینی شد!
فشار تقاضا برای کار تا ۹۶
حال در تازه‌ترین مباحث مطرح شده درباره بیکاری و بازار کار، مسعود نیلی،مشاور رییس‌جمهوری در امور اقتصادی از وضعیت بحرانی بیکاری جوانان در فاصله سال‌های ۹۲ تا ۹۶ سخن گفت و افزود: با وجود رشد اقتصادی منفی ۵/۴ درصد، بیکاری به یک تهدید و معما برای کشور تبدیل شده است.
به گفته مشاور رییس‌جمهوری در امور اقتصادی، بیکاری در فاصله چهار سال آینده بزرگ‌ترین تهدیدی است که در کشور وجود خواهد داشت و دولت باید از طریق اجرای برنامه‌هایی روند بیکاری را کنترل کند.
در هر صورت با وجود تناقضات شدید آماری در کشور و اعلام گزارش‌های گوناگون از سوی مراجع رسمی، آنچه روشن و مشخص است این‌که پیک فعلی تقاضا برای کار در کشور تا سال‌های آینده نیز ادامه خواهد یافت و در صورتی که دولت نتواند به هر طریقی موفق به مهار نرخ بیکاری و تک رقمی کردن آن شود، آثار مخرب بیکاری کشور را با لطمات فراوانی مواجه خواهد کرد که ازجمله آن می‌توان به رواج دلالی و سوداگری در اقتصاد، گسترش مشاغل زیرزمینی و غیررسمی، مهاجرت جوانان تحصیلکرده به خارج از کشور، از دست رفتن فرصت استفاده از توان میلیون‌ها جوان آماده به کار در بخش‌های گوناگون کشور و خسارت‌هایی از این دست اشاره کرد.
