مسئولان، بزرگترین چالش محیط زیست
شهروندان – محمدرضا فاطمی*:
بزرگترین چالش زیست محیطی ایران، مسئولان مملکت هستند. یعنی در رأس کار افرادی هستند که مطلقا به مسائل محیط‌زیست اعتقادی ندارند و اگر هم اعتقادی داشته باشند به خاطر ضرورت برنامه‌ها منافع محیط زیست را زیر پا می‌گذارند و پاسخگو هم نیستند.۹۰درصد تخریب محیط‌زیست ما ناشی از فعالیت‌های دولتی است.
شما هر کجا که می‌بینید تخریبی صورت گرفته حتما در آن دولت نقش داشته است. به این نگاه نکنید که الان یک سازمان متولی داریم و شخصی مثل دکتر ابتکار رئیس آن است. این هیچ تاثیری در نقش تخریبی دیگر اجزای دولت ندارد. بنابراین در درجه اول خود دولت مخرب محیط زیست است.
درجه دوم فسادی است که همه‌گیر شده که این هم باز بر می‌گردد به دولت.فساد به‌حدی است که اگر کسانی هم به تخریب محیط زیست مبادرت می‌کنند به هیچ وجه بازخواست و محاکمه نمی‌شوند. نمونه آن همین تبدیل اراضی جنگلی، مرتعی و مناطق حفاظت شده به ویلاها و … است که الان شما مشاهده می‌کنید که هر روز پیامک‌هایی در رابطه با فروش زمین در این مناطق به مردم می‌رسد و جالب این‌که خیلی از این زمین‌ها در مناطق حفاظت شده هستند.
مثلا در همین منطقه حفاظت شده تهران، البرز مرکزی، خیلی از زمین‌های آن را دارند تکه‌تکه می‌کنند و به فروش می‌رسانند. هیچ‌کس هم نمی‌آید که این افراد را مجازات کند. ممکن است برخورد موردی وجود داشته باشد ولی این برخورد از نوع سیستماتیک و جامع نیست که ریشه‌ای بخواهد حل شود. درواقع همه اینها باز هم بر می‌گردد به دیدگاه کلان مدیریتی و عملکرد مدیریتی که در مملکت ما حاکم است. به جز این، تهدیدی من نمی‌بینم.اگر این مشکل حل شود دیگر تهدیدی برای محیط‌زیست وجود نخواهد داشت. الان خیلی از بحران‌های زیست‌محیطی ناشی از بی‌تدبیری و بی‌برنامگی دولت است. مثلا همین کمبود منابع آب ناشی از کمبود و ضعف مدیریت است که وضع به این‌گونه شده است.
سازمان محیط‌زیست هم به تنهایی کاری نمی‌تواند انجام دهد. یک قطره در میان یک اقیانوس کاری از پیش نمی‌برد. ما متاسفانه وقتی از محیط‌زیست حرف می‌زنیم فکر می‌کنیم خب یک سازمانی در بالا است که باید متولی این امر باشد. این یک‌میلیون و ۶۴۰هزار کیلومتر مربع محیط‌زیست است.
این دو مقوله را باید از هم جدا کنیم. مردم و دولت ما اصلا به محیط‌زیست توجهی ندارند.حتما نباید تخریب در یک منطقه حفاظت شده باشد که بگوییم محیط زیست ما تخریب شد.
تخریب حتی در وسط کویری که هیچ اهمیتی از لحاظ مناطق چهارگانه نداشته باشد هم درست نیست و نباید صورت گیرد.سازمان محیط‌زیست تنها می‌تواند آگاهی دهد و با امکانات بسیار محدود خود جلوی برخی از تخریب‌ها را بگیرد.
سازمان این را بارها گفته ولی کسی گوش نمی‌دهد. می‌خواهم بگویم که سازمان هیچ کاری نمی‌تواند بکند. اگر بتواند با چنگ و دندان مناطقی که از نظر مدیریتی آنها را مصوب کرده، حفاظت کند خیلی هنر کرده است. ولی آنها را هم نمی‌تواند حفاظت کند. چون این مناطق دستخوش تاخت و تاز دیگر ارگان‌های دولتی و دیگر برنامه‌های توسعه است.
*کارشناس منابع آب و محیط دریا
شهروند
