یک ماه پس از شروع سامانه تلفنی ۱۶۹۰
راهاندازی سامانه جدید برای رسیدگی به شکایات با وجود همه تردیدها مورد استقبال عموم مردم قرار گرفت. تردیدها برای این بود که بسیاری به آغاز تلاشی جدی در این مسیر هم حتی شک داشتند. برای همین در روزهای نخست راهاندازی این سامانه بخش زیادی از تماسهای مردمی مربوط به کسانی میشد که تلفن کرده بودند تا تنها ببینند آیا چنین سامانهای دارد یا خیر؟
این سامانه برای شنیدن صدای مردم درمورد تخلفات جامعه پزشکی بهویژه دریافتهای غیرقانونی پزشکان، تعریف و ایجاد شد تا به این ترتیب بر دریافتهای غیرقانونی برخی از پزشکان نظارت شود؛ معضل و پدیده زشتی که سالها مردم بهویژه قشر آسیبپذیر را آزار میداد. هزاران وعده چندین سالانه مسئولان هم البته یکیشان وفا نکرده بود.
توجیه پزشکانی که طلب مقادیر غیرمتعارف و بیشتر از مبالغ رسمی اعلام شده میکردند، همواره این بود که مبلغ حقالمعالجه کم است و تعرفهها ناچیز. آنها پول اضافه میخواستند و مردم هم به ناچار برای درمان عزیزانشان این مبالغ را میپرداختند. روزی که وزیر بهداشت دولت یازدهم اعلام کرد با این پدیده مبارزه خواهد کرد البته خیلیها گمان میکردند او هم حتی اگر بخواهد موفق نخواهد شد. دکتر هاشمی اما با ابلاغ شیوهنامه اجرایی بسته نظارتی اجرای کتاب ارزش نسبی خدمات سلامت نخستین گره کور این ماجرا را باز کرد.
البته هشدارهای چند باره وزیر بهداشت هم کارگر نیفتاد و کار به تعیین مهلت کشید. ۱۵ آبان آخرین مهلت برای ترک این شیوه اعلام و تأکید شد پس از این با افرادی که غیرمتعارف دریافت میکنند برخورد جدی میشود. مرد اول سلامت کشور متخلفان را از مجازات سنگین بیم داد و چندین بار تأکید کرد که با هیچکسی در این مسیر تعارف ندارد. بعد هم سامانه ۱۶۹۰ آغاز بهکار کرد تا گوش شنوای وزارت بهداشت برای شنیدن صدای مردمی باشد که هنوز در کنار غم بیماری و بیمارداری باید خیالشان برای تأمین پولهای اضافه و البته درشت نگران باشد.
واکنشها به ۱۶۹۰
راهاندازی سامانه جدید برای رسیدگی به شکایات با وجود همه تردیدها مورد استقبال عموم مردم قرار گرفت. تردیدها برای این بود که بسیاری به آغاز تلاشی جدی در این مسیر هم حتی شک داشتند. برای همین در روزهای نخست راهاندازی این سامانه بخش زیادی از تماسهای مردمی مربوط به کسانی میشد که تلفن کرده بودند تا تنها ببینند آیا چنین سامانهای دارد یا خیر؟ درک رضایت مردم از چنین اقدامی هرگز کار دشواری نبود. تنها نکتهای که همه مردم بر آن تأکید میکردند لزوم جدیت در کار و پیگیری آن بود. اما موضوعی که دستکم در روزهای اول عموم مردم متوجه آن نشدند، سنگاندازی عدهای در جامعه پزشکی بود؛ نکتهای که وزیر بهداشت ترجیح داد خودش اشارهای هرچند کوتاه اما شفاف به آن داشته باشد و گفت: برخی به ما گفتند که با راهاندازی این سامانه به جامعه پزشکی توهین کردهایم درحالیکه هدف از اجرای گام سوم طرح تحول سلامت، احترام به جامعه پزشکی بوده است و بالاخره حکومت باید صدای مردم را بشنود و چه بسا بسیاری با تماس با این شماره میخواهند از پزشکان تشکر کنند. احترام جامعه پزشکی در این است که رابطه مالی بین پزشک و بیمار وجود نداشته باشد بنابراین معتقدیم که این اقدام یک ضرورت بوده است.
یکماه پس از راهاندازی
حالا که یکماه از راهاندازی این سامانه میگذرد، وقت آن رسیده که درباره عزم وزارت بهداشت برای دنبال کردن این موضوع، قضاوتی هرچند اولیه داشت. معاون نظارت و برنامهریزی سازمان نظام پزشکی و دبیر ستاد کشوری نظارت بر تعرفهها در گفتوگو با همشهری میگوید: از ۱۶آبان ۹۳تاکنون، ۷۹هزار تماس تلفنی با سامانه ۱۶۹۰ برقرار شده که از این تعداد بیش از ۳۰هزار تماس راستیآزمایی بود؛ یعنی مردم تنها میخواستند مطلع شوند که آیا چنین سامانهای وجود دارد یا ندارد و آیا اصلا کسی پاسخگوی مردم هست یا خیر؟
آمار دکتر محمد جهانگیری نشان میدهد که از تعداد ۷۹هزار تماس تلفنی، به ۴۷هزار تماس، پاسخ داده شد که از این تعداد حدود یکهزار و ۷۶۳ تماس تلفنی مربوط به تعرفهها بود و مابقی تماسها موارد غیرتعرفهای را شامل میشد. بخشی هم مربوط به تشکر از وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی بود.
به گفته او از تعداد یکهزار و ۷۶۳تماس تلفنی مربوط به تعرفهها، ۲۲۲پرونده مرتبط با بستری و خدمات بستری اعلام شد که پس از بررسی مشخص شد که موارد گفته شده در ۱۰پرونده وارد بوده است. از این تعداد پرونده، موارد تخلف، ۶پرونده اثبات شد و موارد تخلف ۴پرونده دیگر اثبات نشد. فرایند رسیدگی به تخلف ۶پرونده که موارد تخلف آن ثابت شده هماکنون در دادسرای انتظامی در حال انجام است. معاون نظارت و برنامهریزی سازمان نظام پزشکی همچنین میگوید: پس از تشکیل ستاد کشوری نظارت بر تعرفهها، در ۳۱ استان کشور هم ستادهای نظارت بر اجرای تعرفهها، شکل گرفت و همزمان دبیرخانه ستاد کشوری نظارت بر اجرای تعرفهها در سازمان نظام پزشکی تشکیل و فعال شد. سامانه هم، همچنان فعال و پاسخگوی صدای مردم است.
روایت دوم
همزمان، معاون درمان وزیر بهداشت هم با اثبات بیش از هزار و ۷۰۰تماس با سامانه ۱۶۹۰مرتبط با بحث تعرفهها میگوید: در این مدت بیش از ۹۰درصد شکایتهای مردم به این شماره، به مسائلی غیر از تخلفات تعرفهای، همچون نوبتدهی بیمارستان یا نبودن تخت بستری اختصاص داشته است. این میزان شکایت در مقایسه با بستری شدن روزانه ۲۵هزار نفر و ماهانه ۷۵۰هزار نفر در بیمارستانهای دولتی حکایت از کاهش پرداختهای غیرقانونی در بیمارستانها و اجرای کامل کتاب ارزشگذاری نسبی خدمات سلامت در بیمارستانها دارد.
دکتر آقاجانی با بیان اینکه ۵۷۰ بیمارستان دولتی در سراسر کشور با ۸۰۰۰تخت بستری داریم توضیح میدهد: در ۷ ماهی که از اجرای طرح تحول نظام سلامت در کشور میگذرد، میزان مراجعه به بیمارستانهای دولتی۱۰درصد نسبت به گذشته افزایش یافته است. بیشتر این مراجعان کسانی هستند که بهعلت گرانی هزینههای درمان و بستری و جراحی، به بیمارستانها مراجعه نمیکردند و اکنون با کـــــــــاهش سهم مردم از هزینههای بستری به کمتر از ۶درصد، اقدام به مراجعه کردهاند. البته یکماه زمان کافی برای داوری نیست و هنوز باید کمی صبر کرد تا دستکم دوره آزمایشی این طرح به پایان برسد و بعد، از نقاط قوت و ضعف آن گفت. اما دستکم انگار فعلا وزارت بهداشت راه را درست میرود.
درباره شیوهنامه اجرایی بسته نظارتی
شیوه نامه در اجرای بندهای ۲، ۵، ۷، ۹، ۱۱و ۱۲ سیاستهای کلی سلامت ابلاغی مقام معظم رهبری و مواد ۸ و ۱۰قانون تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و ماده یک قانون تشکیلات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و احکام بخش سلامت قانون برنامه پنجساله توسعه جمهوری اسلامی ایران، ماده ۴۵قانون سازمان نظام پزشکی و تصویب نامه شماره ۷۴۴۵۰/ت ۵۰۹۸۲هـ مورخ ۱/۷/۹۳هیأت وزیران ابلاغ شده است. براساس این شیوهنامه هرگونه دریافتی بالاتر از سقف تعرفه خدمات سلامت مصوب هیأت وزیران به هر طریقی تخلف محسوب میشود. همچنین براساس این شیوهنامه درصورت وقوع تخلف در هر یک از مراکز خصوصی و خیریه و عمومی غیردولتی، مراکز دولتی وابسته به دانشگاه یا دانشکدههای علوم پزشکی و نیز تخلف پزشکان شاغل در بخش خصوصی، خیریه و عمومی غیردولتی، مجازاتهای متفاوتی درنظر گرفته شده است.
منبع: فتانه انفرادی – همشهری آنلاین