تاریخ انتشار : دوشنبه ۹ دی ۱۳۹۲ زمان انتشار : ۱۰:۱۵

شهروندان:
براساس برخی آمارهای جهانی ، درآمد گردشگری کشورهای مختلف در سال گذشته میلادی به حدود یکهزار و 35 میلیارد دلار رسیده ، اما به گفته رییس سازمان میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی سهم ایران از این درآمدهای میلیارد دلاری بسیار ناچیز است .

ایران یکی از معدود کشورهای دارای تمدن کهن ، آثار باستانی و همچنین مکان های جذاب برای گردشگران است ، اما آمار گردشگران ورودی و میزان در آمد کشور از این صنعت، با ظرفیت های موجود این صنعت مهم کشورمان همخوانی ندارد.

هر چند کارشناسان و صاحبنظران توجه به این بخش را برای رشد و توسعه کشور مثمرثمر می خوانند اما کشور هنوز از نظر درآمدهای گردشگری در رتبه های پایین جهانی قراردارد.

براساس آمارهای سازمان جهانی جهانگردی، ایران در زمینه ی ورود گردشگر و همچنین درآمدهای حاصل از گردشگری در میان ۵۰ کشور اول جهان جایگاهی ندارد در حالی که براساس سند چشم انداز ۲۰ ساله در بخش گردشگری و در افق ۱۴۰۴، ایران باید سالانه حداقل ۲۰میلیون نفر گردشگر از بازار جهانی را جذب کند.

در زمان حاضر با وجود موقعیت های مناسب و جاذبه های فراوان، صنعت گردشگری در ایران از جایگاه مناسب و شایسته ای در عرصه های بین المللی برخوردار نیست.

به باور برخی کارشناسان، گردشگری در ایران پدیده ای فصلی با قطب های محدود و تقریبا درون زا است و در بخش گردشگری خارجی بیشتر به عنوان بازاری برای کشورهای همسایه محسوب می شود تا جذب گردشگر به بازارهای داخلی.

صنعت گردشگری امروزه به یکی از مهم ترین راه های توسعه و پیشرفت کشورها تبدیل شده و دولت ها با استفاده از این صنعت به رشد اقتصادی کشورشان کمک می کنند.

این صنعت امروزه به یکی از پردرآمدترین بخش های اقتصادی دنیا تبدیل شده و طبق نظر سازمان جهانی گردشگری، بزرگ ترین صنعت فعال در جهان است.

مصر، یونان، ایتالیا، اسپانیا، چین، هند و مالزی از جمله کشورهایی است که درآمدهای هنگفتی را از راه جذب گردشگر به دست می آورند به طوری که مالزی در سال گذشته پذیرای حدود ۲۵ میلیون گردشگر بوده، این درحالی است که جمعیت این کشور به حدود ۲۸ میلیون نفر می رسد.

آمارهای بین المللی و دیدگاه کارشناسان گردشگری نشان می دهد که این حوزه به بزرگترین صنعت دنیا تبدیل می شود ، درآمد اقتصادی چشمگیر و فرصت های شغلی بی شماری را برای کشورهای مختلف فراهم می آورد و نقش مهمی را در فقرزدایی کشورهای محروم و مناطق توسعه نیافته ایفا خواهد کرد.

ایجاد تسهیلات مناسب برای اقامت و رفت و آمد گردشگران به کشور یکی از مهم ترین اقدامات برای ترغیب و تشویق این افراد برای سفر است. ایران هر چند در سال های گذشته کوشش های زیادی برای توسعه گردشگری داشته است اما به نظر می رسد هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله دارد.

آثار باستانی در سراسر کشور پراکنده است به طوری که از شمال تا جنوب و از غرب تا شرق این آثار هر گردشگری را به خود جلب می کند.

طبیعت زیبا و جذاب در شمال کشور و وجود آثار باستانی کم نظیر در اصفهان، شیراز، تهران، یزد، کرمانشاه، مشهد و سایر شهرهای کشور، ایران را به گنجینه ای از آثار باستانی دنیا تبدیل کرده است.

تخت جمشید و پاسارگاد در شیراز و معماری های بی بدیل اصفهان تنها گوشه هایی از آثار باستانی کشور است که می تواند گردشگران زیادی به کشور جذب کند.

کارشناسان باتاکید بر ایجاد تسهیلات مختلف برای گردشگران می گویند، ایران در کنار رسیدگی به آثار باستانی موجود باید تسهیلاتی برای گردشگران در نظر بگیرد و الگوهای موفق منطقه ای و جهانی را مدنظر قرار دهد.

آثار باستانی فراوان و چهار فصل بودن آب و هوای ایران، از مزیت های گردشگری در ایران است که با برنامه ریزی و ایجاد تسهیلات مختلف می توان گردشگران زیادی به ایران جذب کرد.

این کارشناسان می افزایند، چنانچه ایران از فرصت های گردشگری به نحو مطلوب استفاده کند می تواند گام اساسی در رشد اقتصادی کشور بردارد.

رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گرشگری کشور در این زمینه می گوید: ایران از غنی ترین کشورهای دنیا از نظر ظرفیت های گردشگری است.

رییس سازمان میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی می گوید : کشور مان از ظرفیت ارایه انواع گردشگری از جمله گردشگری سلامت، گردشگری خلاق، گردشگری فرهنگی، گردشگری زیارتی، گردشگری طبیعی و سایر گردشگری ها را دارد اما متاسفانه سهمی که در شان این ظرفیت باشد را نداریم.

وی خاطرنشان کرد: آخرین آمار گردشگری خارجی نشان می دهد که در سال گذشته حدود یکهزار و ۳۵ میلیارد دلار درآمد گردشگری در کشورهای مختلف چرخیده که سهم ما از آن خیلی خیلی ناچیز بوده و علت های زیادی برای این عقب ماندگی وجود دارد.

وی بازاریابی ضعیف را یکی دیگر از دلایل ضعف در حوزه گردشگری برشمرد و گفت: از سوی دیگر سالهاست که دنیای غرب تبلیغات نادرستی را علیه ما مطرح می کند و ما تاکنون نتوانسته ایم به خوبی با ابزارهای مختلف از جمله ابزارهای دیپلماتیک و فرهنگی، آنها را خنثی کنیم.

وی بر اجرای سند گردشگری در کشور تاکید کرد و افزود: مدیریت گردشگری به معنای مدیریت هماهنگی است و ما باید هماهنگی بین بخش های مختلف را ایجاد کنیم که برای رسیدن به این هدف ، کمیته های مختلفی تشکیل شده است.

معاون رییس جمهوری می گوید : امیدواریم این کمیته ها در سه تا چهار ماه آینده مجموعه فعالیت هایشان به نتیجه برسد و طرح جامع گردشگری مطرح شود.

وی بر استفاده از کانال های تلویزیونی در داخل و خارج برای معرفی جاذبه های گردشگری تاکید کرد و ادامه داد: شبکه گردشگری نیز راه اندازی خواهد شد و امید داریم که سهم خود در حوزه گردشگری در دنیا را افزایش دهیم.

از سوی دیگر کارشناسان مهمترین دلایل موفق نبودن ایران در زمینه توسعه گردشگری را عوارض ناشی از هشت سال جنگ تحمیلی، محاصره ی اقتصادی و بازماندن چرخ های صنایع کشور، افزایش قیمت مواد اولیه و کالاهای ساخته شده ی وارداتی می دانند.

ضعف مدیریت و به کار گماردن افراد غیرمتخصص در مدیریت گردشگری کشور، بویژه در هشت سال گذشته، دلیل مضاعفی شد تا این صنعت متناسب با ظرفیت ها و نیازهای کشور رشد نکند.

کارشناسان می گویند گردشگری تقریبا دو برابر نفت، سود ماندگاری دارد و استفاده ی صحیح از ظرفیت های گردشگری در ایران می تواند سودی معادل دو برابر ذخایر نفتی را به کشور سرازیر کند.

براساس مطالعات انجام شده، درآمد حاصل از جذب یک گردشگر خارجی با فروش ۱۵ بشکه نفت برابری می کند و اگر این صنعت در کشور توسعه پیدا کند و تعداد فراوانی گردشگر خارجی به ایران بیایند، درآمد حاصل از گردشگری می تواند جایگزین بخش های قابل توجهی از درآمد فروش نفت شود.

با این وجود گردشگری در ۱۰ سال آینده در تمام نقاط جهان رشد خوبی خواهد داشت؛ اما ایران در این صنعت با یک درصد تنزل روبه رو می شود. نتیجه ای بسیار روشن و منطقی از آمار و ارقام نشانگر آن است که وضعیت گردشگری ایران در سال های آینده، بسیار نامطلوب خواهد بود و باید هرچه زودتر برای این صنعت در کشور چاره ای اندیشید.

توسعه ی گردشگری، بویژه در کشورهای کمتر توسعه یافته، عامل موثری در مقابله با فقر است و موجب افزایش درآمد قشرهای مختلف، کاهش بی کاری و رونق اقتصادی و در نتیجه، بهبود کیفیت زندگی مردم و افزایش رفاه اجتماعی می شود.

با توجه به روند هشت سال گذشته، ایران هیچ گاه نمی تواند به اهداف تعیین شده ی خود تا سال ۱۴۰۴ دست یابد و این امر، راه دشوار دولت یازدهم را بیش از پیش آشکار می کند. با اینحال به کار گرفتن افراد متخصص و آشنا با حوزه ی گردشگری می تواند قدم های مثبت و پرشتابی را برای رشد و تعالی این صنعت به همراه داشته باشد.