قیمت و ظرفیت اینترنت در ایران توجیه‌پذیر نیست
شهروندان:
تیرماه سال 84 بود که سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور بر اساس قانون حمایت از پدیدآورندگان نرم افزار فعالیت خود را آغاز کرد.
این سازمان به عنوان بزرگترین تشکل مردم نهاد در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، هم‌اکنون در ۲۵ استان کشور فعالیت مستمر دارد که با تلاش دست‌اندرکاران صنعت آی‌سی‌تی کشور، با هدف تنظیم مناسبات بخش خصوصی و دولت و مشارکت مؤثر در ساماندهی امور تجاری رایانه‌ای، تاکنون توانسته به فعالیت‌های خود ادامه دهد. بر همین اساس در گفت‌وگو با آزاده داننده، رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران به بررسی فعالیت‌های این سازمان برای حل مسائل و مشکلات حوزه آی‌سی‌تی پرداختیم.
- با توجه به اظهارات اخیر معاون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی درباره بازنگری در تعرفه‌های سرویس‌های اینترنتی، آیا سازمان نظام صنفی، اقدام‌هایی برای به روز‌کردن تعرفه‌های خدمات اینترنت انجام داده است؟
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی تاکنون به‌طور مشخص از سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور و استان تهران برای اظهار نظر در زمینه تعرفه‌های خدمات اینترنت دعوت به عمل نیاورده است اما در جلسات منظمی که بین سازمان و مجموعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات وجود دارد، این موضوع‌ها تعقیب و پیگیری می‌شود. آقای واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در روزهای آغازین شروع به کارشان در وزارت آی‌سی‌تی، آقای سید مجتبی هاشمی، معاون فناوری و امور بین‌الملل را برای پیگیری تعامل میان بخش خصوصی و وزارت ارتباطات انتخاب کردند و قرار بر این شد که مجموعه مسائل مختلف در حوزه آی‌سی‌تی و بویژه اینترنت، در جلساتی که با حضور ایشان و نمایندگان سازمان‌های متبوعه برگزار می‌شود، مطرح و به نتیجه برسیم. قیمت و ظرفیت فعلی اینترنت در ایران به هیچ وجه توجیه پذیر نیست چرا که قیمت اینترنت در ایران، چند برابر قیمت اینترنت در کشورهای منطقه است و متأسفانه از کیفیت لازم و کافی هم برخوردار نیست.
- قرار است در سال جدید پروانه PAPها از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بازبینی شود، شما به عنوان رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران در این خصوص چه نظری دارید؟
به اعتقاد من نه تنها پروانه فعالیت اپراتور چهارم ایرانیان نت، بلکه تمامی پروانه‌های شرکت‌های PAP نیز باید مورد بازبینی و اصلاح بنیادین قرار بگیرد چرا که پروانه‌های صادر شده قبلی مبتنی بر تکنولوژی بوده و باید پروانه‌های جدید مبتنی بر سرویس باشد. در حال حاضر، اصلاح پروانه شرکت‌های PAP یکی از مطالبات اصلی و محور مهم مذاکرات سازمان نظام صنفی با سازمان تنظیم مقررات است.همچنین با توجه به فضای ناسالم رقابتی موجود میان شرکت مخابرات ایران و شرکت‌های PAP برای ارائه اینترنت به مشترکان، ما معتقدیم که باید پروانه ارائه اینترنت توسط شرکت مخابرات، مورد بازنگری قرار گیرد تا شرایط رقابت برابر ایجاد شود.
- طرح شبنم با هدف کاهش قاچاق به مرحله اجرا درآمد. به نظر شما این طرح در زمان اجرای خود توانسته بود کنترلی بر قاچاق داشته باشد؟
توجه به این نکته مهم است که طرح شبنم در حال حاضر فقط از چرخه ثبت سفارش کالا حذف شده چرا که هنوز از بازار به‌طور کامل برچیده نشده است. متأسفانه قاچاق کالا یک امر دائمی است و ما سازمان‌های متولی زیادی برای برخورد و جلوگیری از این موضوع داریم. طرح شبنم یک ساختار موقت غیر منطقی برای مبارزه با قاچاق کالا محسوب می‌شود که قرار بود این طرح در آینده به یک ساختار دائمی برای مبارزه با پدیده قاچاق تبدیل شود که متأسفانه موفقیت‌آمیز نبود. طرح شبنم در ایران به هیچ وجه خوب اجرا نشد و ما هیچ وقت، هیچ گزارشی دال بر این‌که این طرح چه تأثیری بر روند کاهش قاچاق کالا داشته است دریافت نکردیم. بنابراین جا دارد که ستاد مبارزه با قاچاق کالاو ارز و متولیان طرح شبنم در وزارت صنعت، معدن و تجارت یک سری گزارش‌هایی را منتشر بکنند که این طرح به چه صورت جلوی قاچاق کالا را گرفته است؟ اگر این گزارش‌ها انتشار یافت و به نوعی قابل اثبات بود، ما هم همه اعضای صنف را وادار می‌کنیم از طرح شبنم متابعت و دفاع کنند، اما به جرأت می‌توانم بگویم که طرح شبنم غیر از گرفتاری و افزایش فساد، نتیجه دیگری نداشته است.
- آیا سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تلاشی برای منطقی کردن تعرفه‌های خدماتی و حقوق وارداتی کالاهای فاوا انجام داده است؟
موضوع منطقی کردن تعرفه‌های خدماتی و حقوق وارداتی کالاهای فاوا، یک داستان قدیمی و همیشگی است. خاطرم هست که سه یا چهار سال پیش به یکباره تعرفه واردات محصولات فاوا از ۴ به ۶۰ درصد افزایش پیدا کرد که در نهایت با مذاکرات فشرده میان سازمان نظام صنفی با مسئولان مربوطه، تعرفه واردات به رقم سابق خود بازگشت. در حال حاضر بر اساس تغییرات جدید صورت گرفته، وزن کالا، مبنای تعرفه واردات محسوب می‌شود که همکاران ما در سازمان نظام صنفی، بسیار مخالف این موضوع هستند و همچنان داریم تلاش می‌کنیم که این وضع را اصلاح کنیم. در حال حاضر موضوع افزایش تعرفه واردات نوت‌بوک در دست اقدام است که هنوز فرصتی برای بررسی تبعات این افزایش قیمت توسط سازمان در کمیسیون ماده یک فراهم نشده است.
- با توجه به این‌که کمپانی‌های بزرگ سالانه ده‌ها تلفن همراه و تبلت جدید را وارد بازار جهانی می‌کنند به نظرتان تولیدکنندگان داخلی چگونه می‌‌توانند با این محصولات رقابت کنند؟
قطعاً تولیدکنندگان داخلی باید برای رقابت در بازار، سیاست‌های روشن و معینی داشته باشند و طبیعی است که قیمت و خدمات پس از فروش در این زمینه نقش بسیار مهمی دارد. اگر دو تلفن همراه داخلی و خارجی با امکانات مشابه و قیمت مساوی در بازار به معرض فروش گذاشته شود، مشتریان به خاطر یک سری از مسائل و موضوع‌ها، ترجیح می‌دهند نمونه خارجی آن را خریداری کنند ولی اگر تلفن همراه تولید شده در داخل، قیمت مناسب، خدمات بهتر و طول گارانتی بیشتری داشته باشد آن وقت ممکن است که مشتریان ترغیب شوند این محصول را خریداری کنند.
- به نظر شما بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور به اهداف از پیش تعیین شده در برنامه پنجم توسعه دست پیدا کرده است؟
متأسفانه در دولت گذشته، به هیچ وجه احکام برنامه پنجم توسعه، تعقیب نمی‌شد و در سایر دستگاه‌ها نیز برنامه‌ای همسو با برنامه پنجم توسعه، وجود نداشت. بودجه یا برنامه سالیانه بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات باید به اندازه سهم همان سال، برنامه پنجم توسعه را پوشش می‌داد و به پیش می‌رفت که متأسفانه شاهد چنین اقدام‌هایی نبودیم و به‌طور کلی عزم جدی برای اجرای این برنامه وجود نداشت. به هر حال با روی کار آمدن دولت یازدهم، امیدواریم به اهداف تعیین شده بخش ارتباطات در برنامه پنجم توسعه دست پیدا کنیم.
- امروزه مرکز آمار ایران، سازمان فناوری اطلاعات و سایر سازمان‌ها و نهادهای دیگر هر کدام آمارهای مختلفی از بخش آی‌تی کشور ارائه می‌کنند که در این آمارها، شفافیت لازم وجود ندارد. آیا سازمان نظام صنفی درخواستی برای رفع این مشکل ارائه کرده است؟
یکی از چالش‌های بزرگ ما برای برنامه‌ریزی در حوزه فاوا، نداشتن آمارهای دقیق از این بخش است که خوشبختانه در هیأت مدیره دور سوم سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران، تعیین نهاد مسئول و متولی برای آمارگیری از حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات و تأمین اعتبارات لازم برای آن در دستور کار قرار گرفته است و در دیدارهای مختلفی هم که با وزیر ارتباطات و معاون فناوری و امور بین‌الملل وزارت ارتباطات و اعضای شورای عالی انفورماتیک داشتیم، پیشنهاد تشکیل سازمان مستقل برای ارائه آمارهای بخش فناوری را ارائه کردیم و امیدواریم که این چالش بزرگ، بزودی ساماندهی شود.
- به نظر شما اصل ۴۴ و موضوع کاهش تصدیگری دولت در زمینه فناوری اطلاعات محقق شده است؟
متأسفانه در حال حاضر به بهانه اجرای اصل ۴۴ و کاهش تصدیگری دولت در زمینه فناوری اطلاعات، شاهد رشد شرکت‌هایی هستیم که ماهیت آنها صد‌در‌صد خصوصی نیست و بسیاری از بخش‌های بازار یا طرح‌های کلیدی را در دست دارند.
- در دولت‌های نهم و دهم تعامل دولت با بخش خصوصی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
تعامل دولت نهم و دهم با بخش خصوصی تنها به واگذاری چند شرکت بزرگ دولتی فعال در بخش آی‌تی به بخش خصوصی خلاصه می‌شود که این واگذاری‌ها، همچنان دارای ابهام است. در حوزه آی‌تی تنها چند شرکت شامل «مخابرات ایران» و «راهبر» به بخش خصوصی واگذار شد و جلوی واگذاری برخی از شرکت‌هایی که باید طبق برنامه واگذار می‌شد را نیز گرفتند. برخی از شرکت‌های دولتی نیز که سهام آنها برای واگذاری به بخش خصوصی در فرابورس ارائه می‌شدند، به یک باره توسط یک شخص یا یک شرکت وابسته به دولت خریداری شده و ماهیت آن به شبه دولتی تغییر می‌کرد که این مسأله بیشتر برای شرکت‌های وابسته به سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران اتفاق افتاده است.
- ارزیابی شما از عملکرد دولت یازدهم در حوزه ICT چیست؟
در حال حاضر با شرایط بسیار پیچیده‌ای روبه‌رو هستیم و دوران راه‌حل‌های ساده گذشته است. دیگر نمی‌شود با یک جابه‌جایی یا یک تغییر، مسائل و مشکلات را حل کرد. شرایط به گونه‌ای است که من انتظار ندارم ظرف ۴ الی ۵ ماه مشکلات بخش آی‌تی حل شود، چرا که مسائل و مشکلات ما شامل حوزه‌های زیرساختی و ساختاری می‌شود که راه‌حل‌های کوتاه مدت ندارند. در حال حاضر فضای سیاسی کشور تغییر کرده است و باید منتظر باشیم که به مرور زمان، شرایط اقتصادی نیز تغییر کند. به هرحال در کمتر از دو سال گذشته، دوبار حکم انحلال وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات توسط دولت وقت با توجیهات مختلف، صادر شد، اما امروزه برای این‌که این وزارتخانه مهم بتواند به جایگاه اصلی خود و تحقق شعار «توسعه پایدار بدون آی‌سی‌تی امکان‌پذیر نخواهد بود» دست یابد، به زمان زیادی نیاز است.
ایران
