دولت اجازه دهد سازمان‌های مردم‌نهاد مشاورش باشند
شهروندان:
رییس بنیاد امید ایرانیان با بیان این‌که نهادهای مدنی ابزار دولت در حوزه‌های مختلف نیستند بلکه یار و همراه منتقد و منصف و آگاه دولت هستند، اظهار داشت: دولت اجازه دهد مشاوران منتقد وی به جای افراد صرفا حقیقی، سازمان‌ها و تشکل‌های حقوقی مردم نهاد باشند.
دکتر محمدرضا عارف در سخنانی در شورای‌عالی بنیاد امید ایرانیان ضمن گرامیداشت یاد و خاطره آیت‌الله سیدمحمود طالقانی به همزمانی برگزاری مجمع عمومی بنیاد امید ایرانیان با ایام سالگرد رحلت ایشان اشاره کرد و گفت: آیت‌الله طالقانی موضوع اهمیت دادن به نقش مردم را از قرآن کسب کرده بودند. ایشان براساس تحقیقات و پژوهش‌های قرآنی که داشتند به این نتیجه رسیده بودند که آنچه در جامعه بیشترین نقش را ایفا می‌کند، خود مردم هستند و بنابراین مردم باید در مسائل سیاسی-اجتماعی نقش‌آفرین باشند.
وی با بیان این‌که اهمیت دادن به مردم به معنای توجه به نخبگان و افراد خاص نبوده بلکه عموم و توده مردم، مورد نظر است، خاطرنشان کرد: آیت‌الله طالقانی به این موضوع، سخت اعتقاد داشتند و نه به صورت شعار بلکه پیوسته در عمل به آن پایبند بودند و پس از پیروزی انقلاب اسلامی بر اهمیت دادن به نقش مردم در اداره امور جامعه تاکید کردند و خودشان هم همواره با توده مردم و در بین آنان بودند. رییس بنیاد امید ایرانیان در بخش دیگری از سخنان خود با یادآوری خدمات مرحوم اسلامی بیدگلی در بنیاد امید ایرانیان و قدردانی از اعضای شورای‌عالی بنیاد، اظهار داشت: ایده‌ها و تفکرات و گفتمان بنیاد در طول چهار سال گذشته بی‌تردید در شکل‌گیری فضای جدید کشور موثر بوده و انتظار داریم در آینده نیز بنیاد نقش‌آفرینی‌های اجتماعی و فرهنگی بیشتری داشته باشد.
وی ادامه داد: اعتقاد به مشارکت جمعی در مسائل مختلف؛ از امور زیربنایی، سیاسی، فرهنگی تا اجتماعی همواره جزو خواسته‌ها و اعتقادات نظام جمهوری‌اسلامی بوده است که ساماندهی و توسعه این نگاه در دولت اصلاحات بنیان نهاده شد. عارف تصریح کرد: شکل‌گیری و رشد فزاینده سازمان‌های مردم‌نهاد در این دوره در قالب توسعه جامعه مدنی در همه عرصه‌ها؛ از محیط‌زیست گرفته تا مسائل سیاسی اتفاق افتاد و نخبگان در سطح اول و عامه مردم در سطوح بعد به‌طور نظام‌مند در فرآیند تصمیم‌سازی مسائل کلیدی دولت نقش‌آفرینی داشتند.
وی یادآور شد: متاسفانه در هشت سال گذشته سازمان‌های مردم‌نهاد با کم‌لطفی بیش از حد مواجه بودند و به‌طور کلی دولت اعتقاد و علاقه‌ای به توسعه و همکاری موثر با نهادهای غیردولتی نداشت. این موضوع از سال ۸۸ به بعد تشدید هم شد. این ترس نامربوط از نقش‌آفرینی نهادهای مدنی به قدری زیاد شد که به مجموعه‌ای مانند بنیاد امید ایرانیان که قبل از اتفاقات نامیمون سال ۸۸ درخواست ثبت داده بود و هیات موسس آن نیز جمعی از افراد شناخته شده، معتقد به نظام و با وجهه علمی در سطح کشور بودند مجوز ندادند که ما مجبور شدیم در قالب شرکتی خود را ثبت کنیم.
رییس بنیاد امید ایرانیان در همین زمینه خاطرنشان کرد: هیات موسس بنیاد امید ایرانیان آن‌قدر التزام به قانون داشته و دارند که با وجود ثبت شرکتی، فعالیت‌های خود را در سطح ملی توسعه ندادند و حداکثر همکاری را نیز با وزارت کشور داشتند و اساسنامه مورد تایید هیات موسس را که حق قانونی هر مجموعه، سازمان مردم‌نهادی است را مطابق با اساسنامه مقبول وزارت کشور تغییر دادند اما بازهم حداقل همکاری از طرف وزارت کشور وقت با این مجموعه رخ نداد و موضوع تا هفته آخر حضور دولت قبل به طول انجامید. عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام به انتظارات نهادهای مدنی از دولت جدید اشاره کرد و گفت: از دولت جدید انتظار است که ضمن دلجویی از نهادها و مسائل پیش‌آمده برای آن‌ها در سال‌های گذشته، زمینه حضور جدی و کارآمد این نهادها را در عرصه حکمرانی خوب محقق کند. وی با بیان این‌که نهادهای مدنی ابزار دولت در حوزه‌های مختلف نیستند بلکه یار و همراه منتقد و منصف و آگاه دولت هستند، اظهار داشت: دولت اجازه دهد مشاوران منتقد وی به جای افراد صرفا حقیقی، سازمان‌ها و تشکل‌های حقوقی مردم‌نهاد باشند. کمک کنیم ضمن توسعه کمی این نهادها، توسعه کیفی این مجموعه‌ها نیز رخ دهد.
عارف تاکید کرد: نظارت دولت بر نهادهای مدنی باید شفاف و صرفا یک نظارت عالیه باشد. این مجموعه‌ها یک نهاد غیرانتفاعی هستند که باید از آزادی عمل لازم برخوردار باشند. تدبیر در مدیریت کلان نهادهای مدنی و نقش حمایتی دولت بسیار ضروری است. نهادهای مدنی نیاز به کمک مالی دولت ندارند اما باید تامین حقوق آزادی بیان آن‌ها محقق شود. وی با بیان این‌که اتفاقات انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۸۴ ضرورت نقد درون‌سازمانی و لزوم بازتعریف گفتمان اصلاحات را ضروری کرد، گفت: این نقد صرفا منحصر به حوزه سیاسی نبوده و در تمام حوزه‌ها ورود کرده است و می‌توانست زمینه بالندگی اصلاحات را به همراه داشته باشد. عضو شورای‌عالی انقلاب فرهنگی با بیان این‌که بنیاد امید ایرانیان از ابتدا با هدف گفتمان اخلاق‌مداری و عقلانیت شکل گرفت، خاطرنشان کرد: اخلاق، مفهومی فراگیر و حلقه گمشده امروز کشور است. بنیاد امید سعی دارد گفتمان خود را در قالب ارائه برنامه حکمرانی خوب جامه عمل بپوشاند. وی افزود: ماموریت بنیاد امید؛ تلاش در راستای اعتلای ایران اسلامی و افزایش کیفیت زندگی آحاد مردم به وسیله تولید، بازتولید و توزیع فرهنگ و گفتمان عقلانیت و اخلاق‌مداری در کشورداری، همراه با تعامل و تفاهم سازنده و دانایی‌محور بین نخبگان و خبرگان خردورز ایرانی داخل و خارج کشور است. عارف در پایان با بیان این‌که بنیاد امید ایرانیان تلاش دارد بستر هم‌اندیشی سازمان‌های مردم‌نهاد کشور باشد، اظهار امیدواری کرد با تغییر نسبی فضای سیاسی کشور زمینه حضور جدی‌تر مردم در عرصه کشورداری که یکی از راه‌های آن سازمان‌های مردم‌نهاد است محقق شود.
توفیقی: بنیاد امید ایرانیان رابط دولت و مردم است
عضو شورای‌عالی بنیاد امید ایرانیان معتقد است بنیاد امید ایرانیان می‌تواند به عنوان رابط بین دولت و مردم عمل کند.
دکتر جعفر توفیقی که در جلسه شورای‌عالی بنیاد امید ایرانیان سخن می‌گفت با یادآوری سفر چندی پیش خود به اصفهان و بازدید از شهرک علمی- تحقیقاتی گفت: در این شهرک نبوغ‌های سرگردان جمع شده‌اند و با حداقل امکانات کارهای بزرگی می‌کنند. ما در کشور استعدادهای خلاق و نوآور زیادی داریم که محیطی برای شکوفایی پیدا نمی‌کنند و سرگردان هستند. توفیقی با اشاره به اهمیت بنیاد امید ایرانیان در گردآوری نبوغ‌های سرگردان تصریح کرد: جایی مانند بنیاد امید ایرانیان، می‌تواند رابطی بین دولت و مردم باشد. یعنی همان‌طور که شهرک‌ها و پارک‌های علمی حلقه ارتباط دانشگاه و صنعت شده‌اند، در سازمان‌های مردم‌نهاد نیز این مساله اهمیت دارد و بنیاد امید می‌تواند رابط خوبی باشد. وی خاطرنشان کرد: بنیاد امید ایرانیان می‌تواند برای نیروهای جوان و خلاق، فرصتی شود تا ظرفیت‌های غیرسازمان‌یافته، توده‌ای و پراکنده در خدمت نظام سازماندهی شود.
سرپرست وزارت علوم ادامه داد: ما بعد از انتخابات از طرف مردمی که می‌خواستند کمک و اظهارنظر کنند، خیلی تحت فشار بودیم زیرا جایی برای ابراز نظر‌هایشان وجود نداشت. وقتی به آن‌ها وعده داده می‌شد که بنیاد قرار است شعب استانی راه بیندازند، خوشحال می‌شدند که جایی هست که می‌توانند فعالیت کنند. توفیقی گفت: در کشور ما صحبت از مردمسالاری دینی می‌شود اما سازماندهی‌شده نیست و مردم نمی‌دانند کجا باید سخن بگویند و سازماندهی شوند و چگونه رابطه بین دولت و ملت را برقرار کنند. وی درباره وجود اخلاق و عقلانیت در کشور یادآور شد: بنیاد امید ایرانیان می‌خواهد خلاء اخلاق و عقلانیت در کشور را پرکند و ان‌شاءالله با انگیزه‌ای که دارد بتواند این کار را به خوبی انجام دهد.
گزارش فعالیت‌های گذشته و چشم‌انداز آینده بنیاد امید
امین سارنگ از اعضای هیات‌مدیره بنیاد امید ایرانیان طی گزارشی از فعالیت‌های چهار سال گذشته بنیاد، با بیان این‌که بنیاد امید از ابتدا با هدف گفتمان اخلاق‌مداری و عقلانیت شکل گرفت، اظهار داشت: اعتقاد دکتر عارف و مشاوران وی با تحلیل‌های دقیقی که داشتند این بوده و هست که نادیده گرفتن دو عنصر اخلاق و عقلانیت ریشه همه مشکلات و بی‌سامانی‌های کشور است.
وی افزود: از سال ۸۸ که شالوده رسمی بنیاد پایه‌گذاری شده است هیات‌مدیره سعی داشته است در دوره‌های دو ساله روند رشد و تکامل بنیاد را برنامه‌ریزی کند. در طول دوره ۸۸ تا ۹۰ دوره راه‌اندازی بنیاد برنامه‌ریزی شده بود. به گفته سارنگ مهم‌ترین فعالیت بنیاد امید ایرانیان تدوین برنامه جامع بنیاد و تشکیل چشم‌انداز و مرامنامه بنیاد است. وی ادامه داد: در طول دوره ۹۰ تا ۹۲ استقرار بنیاد هدف‌گذاری شده و تدوین آیین‌نامه‌ها و فرآیندهای کاری بنیاد شکل گرفته است. همچنین فرآیند ثبت در وزارت کشور نیز از دوره اول دنبال شده است. آیین‌نامه‌های عضویت، تشکیل جلسات، معاملات، کمیسیون‌های بنیاد و… تهیه شد و در شورای‌عالی بنیاد مورد تایید قرار گرفت. یک عضو دیگر هیات‌مدیره بنیاد امید ایرانیان نیز در این جلسه با بیان این‌که برگزاری جلسات منظم کمیسیون‌های چشم‌انداز، راهبردی، اقتصادی و اجتماعی شورای‌عالی در این دوره به‌طور منظم پیگیری شده است، تدوین آیین‌نامه توسعه شعب استانی بنیاد را یک اقدام جدی و گسترده در رشد کمی بنیاد در سطح ملی دانست. وی در همین راستا تصریح کرد: در طول دوره ۹۲ تا ۹۴ توسعه کمی بنیاد در گستره جغرافیایی کشور هدف‌گذاری شده است و تا انتهای سال ۹۲ حداقل در ۱۰ استان شعبه بنیاد شکل خواهد گرفت. همچنین تا انتهای سال ۹۲ یک همایش سراسری با موضوع اخلاق در حوزه سیاسی برگزار خواهد شد.
