مرتضوی «گِیت»!
شهروندان:
همواره حرفها و حدیثهای زیادی پیرامون سازمان تأمین اجتماعی و مجموعه شرکتهای شستا وجود داشتهاست. این حرف و حدیثها زمانی بسیار پررنگ شد و شک همگان را بر انگیخت که محمود احمدی نژاد رئیس دولت دهم حاضر شد عبدالرضا شیخالاسلامیوزیر کار خود را قربانی کند اما سعید مرتضوی را از کار برکنار نکند.
انتشار گزارش تحقیق و تفحص از سازمان تامین اجتماعی به ریاست سعید مرتضوی، به واقع رسوایی بزرگی است که به اعتماد عمومی مردم آسیبهای جبران ناپذیری میرساند. این رسوایی انسان را به یاد رسوایی واتر گیت میاندازد. رسوایی واترگِیت به وقایعی اطلاق میشود که میان سالهای ۱۹۷۲-۱۹۷۵ در هتلی به همین نام در واشنگتن اتفاق افتاد که منجر به استیضاح و سپس کنارهگیری ریچارد نیکسون رئیسجمهور وقت ایالات متحده آمریکا شد. در جریان انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا تعدادی از ماموران افبیآی وارد ساختمان هتل واترگیت، محل استقرار ستاد انتخاباتی حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا شدند و دستگاههای شنود کار گذاشتند و سپس اسناد و مدارکی را برای اهداف مختلف به سرقت بردند.
مبالغ هنگفت و آمارهای متحیر کنندهای در گزارش تحقیق و تفحص از تامین اجتماعی وجود دارد. ردپای رحیمیو بابک زنجانی در این گزارش مشهود است و پولهای جا به جا شده به قدری زیاد است که خیلیها در خواب هم آن را نمیتوانند ببینند. آنچه میخوانید خلاصهای از گزارش این تحقیق و تفحص است. هیات تحقیق و تفحص از سازمان تامین اجتماعی در روزهای اولیه بررسی به موضوعی دست یافت که تا روزهای پایانی کار خود بسیاری از اوقات اعضای هیات را درگیر خود کرده بود.
چوب حراج به تأمین اجتماعی
تفاهمنامهای بین سازمان و شرکت هلدینگ سورینت قشم به مدیرعاملی آقای بابک زنجانی منعقد شد. مطابق این تفاهمنامه مقرر شده بود تا سقف ۴ میلیارد یورو (معادل ین ژاپن) ۱۳۸ شرکت متعلق به سازمان تامین اجتماعی که عمدتاً موضوع اصلی تحقیق و تفحص بوده اند، به شرکت مذکور واگذار شود. این تفاهمنامه که به قصد واگذاری انحصاری سهام در اختیار ۱۳۸ شرکت از مجموع ۲۰۷ شرکت سرمایهگذاری تامین اجتماعی (شستا) شامل هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، فولاد خوزستان، فولاد مبارکه اصفهان، بانک صادرات، هتلهای هما، پتروشیمی غدیر، پتروشیمی تبریز، شرکت ملی نفتکش، چوب و کاغذ ایران، شرکتهای مختلف بیمه ای، (ملت، میهن، دانا، پارسیان) کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران، بانکهای مختلف از جمله پاسارگاد، تات، پارسیان، دی و…. صنایع مس شهید باهنر و… به هلدینگ سورینت قشم بوده است، دارای اشکالات عدیده حقوقی و عدم رعایت قوانین مصرح قانونی در ابعاد مختلف است. گفتنی است که براساس ماده ۳۶ آیین نامه معاملاتی سازمان فروش اموال غیرمنقول با پیشنهاد مدیرعامل، تایید هیات مدیره و تصویب هیات امنا با کسب نظر کارشناس رسمی دادگستری در رشته مربوط به صورت مزایده عمومی یا از طریق موسسه املاک و مستغلات سازمان انجام خواهد شد، با عنایت به اینکه میزان مالکیت شرکت شستا در بسیاری از شرکتهای فهرست پیوست شماره ۲ به میزان ۱۰۰ درصد است، اموال غیرمنقول محسوب میشود و در این ارتباط مصوبه هیات امنا درخصوص واگذاری اموال مذکور اخذ نشده است. همچنین نحوه فروش شرکتهای مذکور به صورت مزایده عمومی و از طریق موسسه املاک نیز نبوده است.
درخصوص مبلغ تفاهمنامه مذکور مدیریت امور بین الملل بانک مسکن مبنی بر واریز حواله ارزی دریافتی به مبلغ ۴۴۲٫۵۲۴٫۴۵۴٫۵۰۰ ین ژاپن از first Islamic investment bank ltd مالزی درتاریخ ۱۰/۳/۹۱ به حساب قرضالحسنه ارزی به شماره ۵/۸۷۴۱ سازمان تامین اجتماعی نزد اداره کل عملیات ارزی بانک مسکن در بانک مذکور واریز شده است، ولی پس از ۱۰ روز مدیریت امور بینالملل بانک مسکن طی نامه شماره ۶۲۴۵/۱/۹۱ مورخ ۱۳/۱۰/۹۱ به سازمان اعلام کرد که به دلیل اینکه بانک دریافت کننده وجه حواله ارزی در مالزی در فهرست جدید موسسات مورد تحریم آمریکا و اتحادیه اروپا قرار گرفته است، لذا وجه مورد نظر قابلیت انتقال بینالمللی نداشته و ندارد.
مصوبه شماره ۱۳۳۹ مورخ ۲۶/۹/۹۱ هیات مدیره سازمان مقرر شده به استناد بند (د) تبصره یک ضوابط اجرای بودجه سازمان (پیوست شماره ۷) شرکتهای تحت پوشش واگذار شده از سوی دولت که به عنوان رد دیون دولت دریافت شده را حتیالامکان به صورت نقدی به فروش برسانند. مصوبه مذکور مغایر با بند (د) تبصره یک بودجه سازمان بوده است. زیرا برابر بند مذکور باید شرکتهایی که در بخش سرمایهگذاریهای انتفاعی فاقد بازده مورد انتظار بوده یا متناسب با سیاستهای سرمایهگذاری نیستند. توسط هیات مدیره صندوق به فروش برسند. در صورتی که بیشتر شرکتهایی که در فهرست فروش به شرکت سورینت قشم قرار گرفته دارای بازده و سود بالایی بوده اند برای مثال پتروشیمی آبادان که یکی از پربازدهترین شرکتها در کشور بوده و طی سالهای ۸۸ تا ۹۱ به ترتیب ۵۸ درصد، ۸۲ درصد، ۵۴ درصد و ۱۶۴ درصد بازدهی سرمایهگذاری داشته است و با شرکت پتروشیمی امیرکبیر طی سنوات ۸۹ لغایت ۹۱ به ترتیب ۲۲٫۵ درصد، ۴۴٫۵ درصد و ۶۵ درصد بازدهی سرمایه داشتهاند. به منظور صدور چک تضمینی موضوع بند ۳ تعهدات سازمان در تفاهمنامه حساب سپرده شماره ۴۴۰۰۸۱۴۲۶۱۱۱ با امضای آقایان سعید مرتضوی و علی پیرداده خانی (مدیرعامل وقت و مدیرکل امور مالی) در بانک مسکن شعبه مستقل مرکزی تهران در تاریخ ۲۱/۱۰/۹۱ (حدود یک ماه پس از انعقاد تفاهمنامه) افتتاح شده و تعداد ۵ فقره چک به شمارههای ۵۹۱۳۵۲/۸۲۳ لغایت ۵۹۱۲۵۶/۸۲۳ جمعاً به مبلغ ۱۷۷۸۰۹ میلیارد ریال از حساب مذکور صادر و به خریدار تحویل شدهاست. شایان ذکر است هیچگونه اطلاعاتی درخصوص ثبت عملیات حساب مذکور در دفاتر و حسابهای سازمان تامین اجتماعی موجود نبوده و هیچگونه اطلاعاتی در این خصوص به این گروه ارائه نشده است. با توجه به پیگیریهای به عمل آمده و حسب اطلاع واصله از وجود چکهای تضمینی نزد وزارت نفت، معاون اقتصادی و برنامهریزی سازمان طی نامه شماره ۹۵۱/۱۴۰۰ مورخ ۱/۷/۹۲ به آقای بابک زنجانی با توجه به عدم اجرای تفاهمنامه تقاضای استرداد چکهای مذکور را میکند که آقای زنجانی در تفاهمنامه مذکور درخواست استرداد چهار فقره از چک ها را به آقای جشن ساز مدیرعامل شرکت تجارتی هنگ کنگ (وابسته به شرکت نفتیران) ارجاع می نماید. آقای جشن ساز طی نامه شماره ۵۷-۹۲ مورخ ۳/۷/۹۲ به عنوان آقای هندی مشاور محترم وزیر نفت در امور حقوقی تقاضای استرداد چکهای مذکور را کردهاست. ولی تا زمان تهیه گزارش هیچیک از چکها تحویل سازمان تامین اجتماعی نشده است. هیات امنای سازمان در جلسه ۴۵ مورخ ۲۱ مرداد ۱۳۹۲ خود حسب پیشنهاد هیات مدیره با پرداخت پاداش به اعضای هیات مدیره، مدیران عامل، معاونان و دستاندرکاران سازمان (باوجود رد حسابهای سازمان از سوی هیات نظارت بر سازمان) از سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۲ مصوب میکند!
۶ میلیارد تومان پاداش به مدیران دولتهای نهم و دهم
اینکه مدیران سازمان در روزهای پایانی دولت دهم به فکر پرداخت بیش از ۶۰ میلیارد ریال به همه مدیران دولت نهم و دهم افتادهاند جای بسی تامل جدی دارد. هر چند حسب اسناد به رویت رسیده، مدیرعامل فعلی سازمان از پرداخت آن خودداری کردهاست. تعداد ۵۰۰ نفر حسب مصوبه هیات امنا (مصوبه ای از هیات مدیره مشاهده نشد) به دلیل آنچه اعلام نیاز سازمان عنوان شد در ایام پایانی دولت دهم فرآیند استخدام را تحت نظارت وزیر وقت تعاون، کار و رفاه اجتماعی آغاز کردهاند. آنچه در فهرست اولیه استخدام شدگان جالب توجه است به کارگیری ۹۴ نفر در استان گیلان (زادگاه وزیر وقت) ۷۶ نفر در استان یزد(زادگاه مدیرعامل سازمان) و ۲۶ نفر در استان مازندران است. ضمن اینکه ۱۰۴ نیرو از سوی ۶۶ نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و ۳ نفراز سوی آقای شیخ الاسلامی و ۲ نفر از سوی آقای مشایی برای استخدام معرفی شده بودند. هیات به دلیل آنکه افراد فوق بدون شرکت در آزمون رقابتی استخدام شده یا خواهند شد، تنها راه ادامه همکاری با ایشان را برگزاری آزمون از تمامیجذب شدگان و تعیین سطح و صلاحیت برابر کف آخرین آزمون استخدامی میداند. مقایسه هزینههای صورت گرفته در بازه زمانی سالهای ۸۶ تا پایان شهریور ۹۲ حاکی از آن است که در سال ۸۶ حدود ۳۵٫۷ میلیارد ریال بابت ۷۳ فقره ردیف کمک پرداخت شده است که عمده آن (۳۰٫۱ میلیارد ریال) مربوط به کمک به کارکنان بخش بیمهای و درمان سازمان و موسسات تابعه و بیمه شدگان بوده است. در فهرست پرداخت ها یک میلیارد ریال به موسسه فرهنگی هنری آهنگ آتیه، ۶۰۰ میلیون ریال کمک به بیمه شدگان معرفی شده از سوی نمایندگان مجلس، ۱۹۰ میلیون ریال تقدیر از معاونان و اعضای هیات مدیره سازمان و ۶۰۰ میلیون ریال به وزارت رفاه برای توزیع بین نیازمندان و بیمه شدگان ثبت شده است. در سال ۹۱ حسب فهرست هزینهکرد دریافتی از امور مالی سازمان بابت ۱۸۷۸ ردیف هزینه مجموعاً بیش از ۶۱ میلیارد ریال پرداخت شده که حدود ۲۱٫۸ میلیارد ریال آن از طریق بسیاری ازمدیران و اعضای هیات مدیره سازمان عمدتاً به پرسنل تحت عناوین مختلف و مقدار بسیار اندکی به درمان بیمه شدگان اختصاص یافته و هزینه شده است.
پاداشهای میلیاردی
در ۶ ماهه اول سال ۹۲ نیز در قالب ۸۹۹ ردیف هزینه مجموعاً ۲۷٫۶ میلیارد ریال پرداخت شده که حدود ۱۰٫۵ میلیارد ریال از طریق بسیاری از مدیران و اعضای هیات مدیره سازمان عمدتاً به پرسنل تحت عناوین مختلف و مقدار بسیار اندکی به درمان بیمه شدگان اختصاص پیدا کرده و هزینه شده است. درخصوص مابقی پرداختهای سال ۹۱ و نیمه اول ۹۲ مبالغی به شرح ذیل اعطا شده که محل تامل و پیگیری است.
• پانصد میلیون ریال کارت هدیه اختصاصی به آقای رحیمی معاون اول وقت رئیس جمهور. (تحویل به رئیس دفتر آقای ترابی برای مساعدت به ایتام و هزینه درمان مراجعان با اولویت بیمه شدگان تامین اجتماعی)
• یک میلیارد ریال به آقای عباسی سرپرست وقت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
• یک میلیارد ریال به آقای شیخ الاسلامی معاون وقت اجتماعی رئیس جمهور
• پانصد میلیون ریال کارت هدیه به آقای عباسی سرپرست وقت وزارتخانه
• دویست و پنجاه میلیون ریال بن فروشگاه رفاه متولی حسینیه شهید مطری در استان یزد
• دویست میلیون ریال به بنیاد خیریه مهربانی ها برای کمک به خانوادههای ایتام شهرری
• یکصد میلیون ریال بن فروشگاه رفاه به آقای دکتر امینی مدیرعامل خبرگزاری موج
• چهارصد میلیون ریال به ۴۸ خانواده نیازمند و فاقد سرپرست استان یزد
• آقای امیدی شهرکی، مدیرعامل ایرنا یکصد میلیون ریال کارت هدیه
• آقای شیرمردی، ستاد نماز جمعه تهران یکصد میلیون ریال کارت هدیه
• آقای هوشمند سفیدی،صاحب امتیاز روزنامه آرمان یکصد میلیون ریال کارت هدیه
• یکصد میلیون ریال به پرسنل نهاد ریاست جمهوری به صورت هدیه
در کل سال ۹۱ مبلغ ۲۰٫۹۱۲٫۸۶۶٫۰۰۰ ریال کارت هدیه خریداری و تحت عناوین مختلف توزیع شده است و این در حالی است که در ۵ ماهه اول سال ۹۲ مبلغ ۱۷٫۷۰۲٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال کارت هدیه، خریداری و اعطا شده است. آنچه در شرح عناوین کارتهای هدیه سال ۹۲ مشهود است، اعطای ۴٫۶۲۲٫۲۲۲٫۰۰۰ ریال به کسانی است که برای امورات حقوقی از جمله پیش نویس قانون تامین اجتماعی با سازمان همکاری کردهاند که اختصاص این مبلغ بابت این موضوع جای تعجب فراوان دارد.
هدایای نجومی برای اتفاقات کوچک
مبلغ یک میلیارد و سیصد و سی و پنج میلیون ریال کارت هدیه حسب اسناد ثبت شده مالی از بودجه در اختیار مدیرعامل سازمان به ۳۷ نفر از نمایندگان مجلس (با درج کد در اسناد و بدون ذکر مشخصات) در اردیبهشت ماه سال جاری سند خورده است. هیات برای تایید سند مربوطه اعلامی اسامی را از امور مالی سازمان درخواست و در پاسخ اعلام شد هویت نمایندگان محترم فقط در اختیار آقای مرتضوی است. در مذاکره حضوری با ایشان اعلام کرد به شرط عدم افشای هویت نمایندگان فهرست مربوطه را تحویل رئیس هیات میدهد که با پاسخ هیات مبنی بر اینکه هیچ سندی در تحقیق و تفحص محرمانه نخواهد ماند مواجه شد.
• بابت برگزاری شصتمین سالگرد سازمان تامین اجتماعی مبلغ ۸۵۲٫۵۰۰٫۰۰۰ ریال اجاره سالنهای مجموعه همایشهای بین المللی جمهوری اسلامی ایران بابت هفت ساعت از ساعت ۱۵ روز سه شنبه ۲۵/۴/۹۲ لغایت ساعت ۲۲
• مبلغ ۱۳۲٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال بابت ۶۰ دست پیراهن و کت و شلوار پرسنل حراست برگزاری جشن مذکور
• پرداخت مبلغ ۶۰۴٫۲۵۰٫۰۰۰ ریال بابت هزینه افطار و شام ۲۲۰۰ نفر در شب مذکور
• مبلغ ۱٫۵۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال به شبکه ۳ سیما بابت تهیه، تولید و پخش ۵۰ دقیقه از مراسم بزرگداشت
• پرداخت مبلغ ۱٫۰۶۸٫۰۲۰٫۷۰۰ ریال بابت ضیافت افطار در هتل هما در مورخه ۳/۵/۹۲
• پرداخت مبلغ ۸۰۳٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال به ۹ روزنامه بابت انعکاس مطلوب جشن مذکور و گرامیداشت هفته تامین اجتماعی
• پرداخت مبلغ ۳۵۷٫۷۵۰٫۰۰۰ ریال بابت خرید ۲۰۰۰ جلد کتاب تحت عنوان دوستت دارم مادر نوشته آقای محمدرضا فلاح تفتی که فاقد هرگونه ارتباط با حوزه تامین اجتماعی است خریداری و در مراسم افطاری و برخی برنامههای دیگر سازمان در میان حاضران توزیع شده است. کانون انجمن صنفی کارگران در سال ۹۰ نیز بابت برگزاری همایش آموزشی مبلغ ۶۰۰ میلیون ریال و برگزاری اردو در مشهد مقدس یکصد میلیون ریال دریافت داشته است. این حجم از کمک به یک کانون در سالهای اخیر بیسابقه بوده و محل مداقه است. در تاریخ ۶/۵/۹۲ حسب گزارش آقای رخشنده رو، معاون سابق اداری مالی و درخواست آقای روح بخش، معاون وقت اداری مالی و تایید مدیرعامل از محل کارانه در اختیار موافقت می شود ۷۳۳۰ میلیون ریال برای تقدیر از مدیران سازمان به مناسبت جشن شصتمین سالگرد و هفته تامین اجتماعی پرداخت شود که سهم هر یک از معاونان ۸۰ میلیون ریال، مدیران کل دفتر مدیرعامل، مالی، امور مجلس و اداری هر یک ۶۰ میلیون ریال، مدیران کل ستادی و استانی و مشاورین تمام وقت هر یک ۳۰ میلیون ریال و معاونان مدیران هر یک ۲۰ میلیون ریال بوده است. در تاریخ ۱۰/۵/۹۲ به ۱۸ نفر از مدیران وقت و کارکنان سازمان بابت تولید ویژه نامه عملکرد یکساله مجموعاً مبلغ ۲۷۰ میلیون ریال از محل کارانه پرداخت می شود که در میان گیرندگان آقای سید عیسی حسینی، معاون وقت امور مجلس مبلغ ۴۰ میلیون ریال بیشترین دریافت را داشته است.
در تاریخ ۱۲/۵/۹۲ مدیرعامل سازمان با پرداخت ۱۲۰۰ میلیون ریال از محل کارانه بابت تقدیر از اعضای ستاد بزرگداشت شصتمین سالگرد تامین سازمان موافقت می کند که به این ترتیب آقای علی روح بخش ۶۰ میلیون ریال، آقای بختیار ملکی مدیرکل دفتر مدیرعامل ۶۰ میلیون ریال، آقای رضایی مدیرکل امور اداری و آقای ضابطی مدیرکل روابط عمومی ۴۰ میلیون ریال، آقای دکتر عیسی حسینی معاون امور مجلس و آقای پیرداده خانی مدیرکل امور مالی هر کدام ۵۰ میلیون ریال بیشترین دریافت را داشته اند.
خورشید داغ شد
روزنامه خورشید وابسته به “موسسه فرهنگ آهنگ آتیه” تا شماره ۵۰۰ خویش چاپ و توزیع شده است. باوجود مراجعات و حضور مکرر نماینده هیأت تحقیق و تفحص در دفتر روزنامه مذکور و مؤسسه آهنگ آتیه مدیر مسئول وقت روزنامه آقای محمدرضا تقوی فرد از ارائه حتی یک برگ مستند استنکاف ورزید با وجود این اقدام مکاتبهای با معاون اقتصادی و برنامه ریزی سازمان به عنوان مقام مافوق صورت پذیرفت و ایشان نیز دستور اکید اقدام را به آقای تقوی فرد صادر کردند لکن نامبرده مجددا امتناع کرده و به نماینده هیأت به صراحت اعلام کرد این تحقیق و تفحص غیر قانونی بوده و آن را قبول ندارم!
طبق اظهارات شفاهی آقای تقوی فرد حدود ۱۶۰ نفر از روزنامه مذکور حق الزحمه دریافت می کردند، این در حالی است که اولا این تعداد نیرو برای روزنامهای با رسالت مشخص اجتماعی فرهنگی محل تأمل است! ثانیا هیچ فهرستی حاوی مشخصات این پرسنل و میزان دریافتی آنها ارائه نشد!
باز هم اختلاس
بانک رفاه در پایان سال ۱۳۹۱ به استناد بخشنامه ۹۱/۲۶۳۴۷۹ مورخ ۴/۱۰/۱۳۹۱ اقدام به تسعیر مانده تسهیلات ارزی اعطایی از محل وجوه صندوق ارزی به نرخ ارز مبادله ای کرده و تفاوت تسعیر آن به مبلغ ۳٫۹۵۵ میلیارد ریال را به حساب سود و زیان سال منظور کرده است، در حالیکه تسهیلات مذکور مربوط به سنوات قبل است و از این بابت تا تاریخ مورد گزارش مبلغی از آن تسویه نشده، بنابراین شناسایی مبلغ فوقالذکر در حساب سود و زیان بانک و دریافت آن قابل ابهام است. میزان وجوه اختلاس شده از ۱۰ شعبه بانک در سال ۱۳۹۱ به مبلغ ۱۰۸ میلیارد ریال و نیز مبلغ ۷۴ میلیارد ریال از سنوات قبل وجود داشته است که در این ارتباط وصولیهای صورت گرفته تا تیرماه ۱۳۹۲ به ترتیب مبلغ ۷ میلیارد و ۲۸ میلیون ریال شده است. همچنین مبلغ ۶۱۴ میلیارد ریال مطالبات بانک بابت اصل و فرع ۲ فقره قرارداد خرید دین اعتبارات اسنادی داخلی ریالی منعقده با شرکت فولاد جام اسپادانا (سهامی خاص) در اواخر سال ۱۳۸۹ که از سوی مراجع ذیصلاح به عنوان بخشی از سوء استفاده مالی از سیستم بانکی توسط گروه امیرمنصور آریا شناخته شده بود، تا این تاریخ وصول نشده است. هزینههای اداری سازمان در سال ۹۱ نیز با افزایشی ۳۷ درصدی نسبت به سال قبل به ۵٫۱۶۰ میلیارد ریال رسیده است و هزینههای پرسنلی نیز با افزایش ۴۰ درصدی نسبت به سال ۹۰ مبلغ ۲۴٫۶۰۰ میلیارد ریال در پایان سال ۱۳۹۱ ثبت شده است که این افزایش غیر منطقی است.
یدالله نعمتی-قانون