تشکیل وزارت زنان زمان می‌خواهد
شهروندان – حسین بیات*:
پاسخ دقیق و تحلیلی به تاسیس وزارتخانه زنان که از طرف کاندیدای منتخب مردم در انتخابات یازدهم ریاست‌جمهوری مطرح شده نیازمند بازخوانی افکار و اندیشه‌های گوینده و سپس بررسی همه ابعاد و جوانب طرح یا برنامه ارائه شده از سوی وی می‌باشد.
به‌عبارتی آنچه از جانب رئیس‌جمهور منتخب در زمان مبارزات انتخاباتی مطرح شده حقیقتا به‌عنوان طرح یا برنامه مشخص و مدونی نسبت به آن ایده مطرح بوده است. وقتی از ضرورت تاسیس وزارتخانه زنان سخن به میان می‌آید، باید مشخص شود چه ضرورت یا مشکلاتی پیش روی قشر وسیع بانوان وجود داشته و دارد که به فکر تاسیس وزارتخانه به عنوان عالی‌ترین سطح تشکیلات اداری و اجرایی درون قوه مجریه انداخته است.
به عبارت بهتر باید مشخص بشود چرا سازمانهای متولی زنان که تحت نظارت قوه مجریه و به عبارت دیگر شخص رئیس‌جمهور مشغول به فعالیت بوده اند، ناموفق بودند. آیا این عدم موفقیت به دلیل مشکلات اداری و ساختاری بوده که حال با تاسیس وزارتخانه رفع می‌شود یا اینکه مشکلاتی دیگر است و وجود وزارتخانه نیز لزوما موجب رفع آن نخواهد شد.
در عین حال باید مشخص شود حل چه مقدار از مسائل و مشکلات احتمالی زنان در حیطه صلاحیتها و اختیارات قوه مجریه قرار دارد و با فرض تاسیس وزارتخانه برای حل مشکلاتی که هم‌اکنون در حوزه قانونگذاری، قوه قضائیه و در حوزه مسائل فرهنگی و غیره وجود دارد، چه باید کرد.
معتقدم هم‌اکنون دو نگاه متفاوت نسبت به حقوق و وظایف زن در جامعه وجود دارد که من آن را به دیدگاه سنتی غالب و دیدگاه تحولخواه درحال تکاپوی استقرار، تقسیم می‌کنم. به‌رغم همه تلاش‌‌هایی که در گذشته صورت گرفته، شاهدیم که کماکان سایه برداشت‌های متحجرانه، نسبت به زن در برخی عملکردها، سیاست‌گذاریها، برنامهریزیها و برنامه سازیها وجود دارد.
به جهت فرهنگی نیز کماکان نگاه مردسالار عامل مهمی در عدم تحقق پتانسیل عظیم نیروی بانوان در جامعه بودهاست. اما در عین حال نباید از نظر دور داشت که تحولات بین‌المللی، آشنایی با فرهنگهای بیگانه، گسترش تکنولوژی ارتباطات، اقتضائات سیاسی، اقتصادی و بسیاری عوامل دیگر، جامعه زنان کشور را به تکاپوی حضور گسترده‌تر در مناسبات اجتماعی واداشته است.
بنابراین ما اکنون شاهد نوعی تعارض یا نزاع پنهان و گهگاه آشکار بین ساختار سیاسی و حقوقی که منبعث از دیدگاه سنتی است و تحولات اجتماعی مدرن در حوزه زنان هستیم. با این وصف باید دید رئیس‌جمهور منتخب چه دیدگاهی در این خصوص دارد و چه برنامه‌هایی برای رفع تعارض‌ها و تبدیل استعدادهای بالقوه جامعه بزرگ زنان کشور به بالفعل دارند. البته با شناختی که از آقای روحانی داریم و با مشی ایشان یعنی اعتدال، طبیعی است که در بلندمدت شاهد اقدامات اجرایی گسترده و قابل ذکری در حوزه زنان خواهیم بود.
بنابراین نگارنده این سطور اعتقاد دارد نظر به بافت مذهبی و سنتی و نوع نگاهی که هم‌اکنون در روابط بین زنان و مردان وجود دارد و برخی مشکلات حقوقی و سیاسی که به محض اولین اقدامات عمل اجرایی پیشاروی رئیس‌جمهور منتخب قرار خواهد گرفت، تاسیس وزارتخانه زنان در کوتاه‌مدت احتمالا تحقق عملی نخواهد یافت. زیرا از حیث اولویت امور اجرایی و مشکلات داخلی و بین‌المللی که هم‌اکنون نظام سیاسی با آن مواجه است، همگان از رئیس‌جمهور انتظار دارند که همت خویش را مصروف مشکلات مذکور نماید. ضمنا از نظر نباید دور داشت اقداماتی نظیر تاسیس وزارت زنان جزو اقدامات زیربنایی است که در حوزه توسعه سیاسی تقسیم‌بندی می‌شود.
آقای روحانی رئیس‌جمهور منتخب در حوزه توسعه سیاسی ادعای ویژه‌ای در ایام مبارزات انتخاباتی مطرح نکرد و به لحاظ مشی سیاسی نیز انتظار اقدامات قابل‌ذکری در حوزه توسعه سیاسی که مقوله حقوق بشر، حقوق زنان، آزادی‌های فردی و اجتماعی و حقوق اقلیت‌ها و امثالهم متصور است، در کوتاه‌مدت نباید داشت.
* حقوقدان
