اصلاح‌طلبی به حزب و گروهی خاص محدود نمی‌شود
شهروندان:
زمان شکل گیری فضای انتخاباتی برای انتخابات ریاست جمهوری سال 92 نشان دهنده رکود سیاسی شکل گرفته در دولت دهم بود.
انتخابات ریاست جمهوری پیشین یکی از پرشور ترین انتخابات و از مصادیق حماسه سیاسی بود اما فضای انتخاباتی برای این انتخابات تا پیش از سال ۹۲ شکل نگرفته بود و این روزهای منتهی به انتخابات بود که حامل شور انتخاباتی بود. اما از حالا می توان حدس زد که روند شکل گیری فضای انتخاباتی برای انتخابات مجلس آتی با روند انتخابات ریاست جمهوری پیشین متفاوت خواهد بود.
مباحث مربوط به انتخابات مجلس از همین حالا مطرح و پررنگ است. چالش عدم هماهنگی دولت با مجلس و سنگ اندازی نمایندگان تندروی موجود بر سر راه دولت برای حامیان دولت نا مطلوب است و حل این چالش فقط با کنار رفتن مجلس فعلی و روی کار آمدن مجلسی همسوتر امکان پذیر است. از همین رو گمانه‌زنی ها از حالا شروع شده است. سوال اما این است که اصلاح طلبان در انتخابات پیش رو چه جایگاهی خواهند داشت. از همین رو گفت و گویی داشته‌ایم با حجت الاسلام مصطفی درایتی، از فعالان سیاسی اصلاح طلب و از برنامه اصلاح طلبان برای انتخابات مجلس آتی از ایشان پرسیدیم.
- طی ادوار گذشته شاهد بوده ایم که به طور معمول انتخابات ریاست جمهوری از پرشور‌ترین انتخابات بوده است. اما در انتخابات ریاست جمهوری اخیر شاهد بودیم که فضای انتخاباتی تا بعد از عید سال ۹۲ نیز به خوبی شکل نگرفته بود و ما در دوماه منتهی به انتخابات بود که فضا را تا حدی انتخاباتی دیدیم. اما به نظر می رسد جریانات سیاسی از همین حالا برای انتخابات مجلس خود را آماده می کنند و مباحث مربوط به این انتخابات از حالا شکل گرفته است. چه اتفاقی باعث شکل گیری این پدیده شده است؟
چند عامل مهم در این میان وجود دارد. اول نفس تغییرات به وقوع پیوسته در انتخابات ریاست جمهوری. این تغییرات هر دو جریان اصلاح‌طلب و اصولگرا را تشویق کرده تا برای مرحله بعد اقدام کنند. طبعا این تغییرات منتج از انتخابات ریاست جمهوری اصلاحات نیز را هم به طور معمول پرانگیزه تر کرد برای حضور در انتخابات بعدی. می دانیم که در حوزه های قدرت انتخابی در ایران، ریاست جمهوری نقطه اول است و نقطه دوم مجلس. بدیهی است که دولت منهای یک مجلس همراه کار سختی در پیش دارد و مشکلاتش نیز زیاد است.
جریان رقیب نیز این را احساس کرده است که طرف مقابل به دنبال این است که در مراحل بعدی ترکیب مجلس را نسبت به حالا تغییر دهد و این مهم جنبش و جوشی را راه انداخته و تصور آن ها این است که جریان طرفداران دولت وارد برنامه ریزی برای مجلس بعدی شده اند و اصولگرایان می خواهند عقب نمانند و از همین رو در حال تلاشند تا سهمشان را در مجلس حفظ کنند. نکته دوم که مهم است در این مقطع و برای جریان سیاسی کشور اهمیت دارد این است که مجلس فعلی با توجه با برخوردی که نسبت به دنبال دارد، مجلس یکی از چالش های خاص دولت شده و این امر باعث شده دولت از ابتدا به این برآیند رسیده تا تلاش کند تا مجلس بعدی تقابل با دولت را کمتر داشته باشد تا کار دولت پیش برود و از همین رو اهمیت کار مجلس در این مقطع بیشتر حس شده و این باعث شده تا از همین حالا و مقداری زودتر از چیزی که در گذشته شاهد آن بودیم فضای انتخابات مجلس زودتر آغاز بشود.
ما امیدواریم که انتخابات مجلس نیز مانند انتخابات ریاست جمهوری حالت رقابتی جدی داشته باشد. البته جریان طرفدار دولت احساس می کند که با چالش های بیشتری روبه‌رو است و نیاز به برنامه ریزی بلند مدت دارد و ضرورت هماهنگی بیشتری را احساس می کند و شاید این ورود زودهنگامش به فضای انتخاباتی مجلس نیز از همین باب باشد که طبعا باعث خواهد شد که جریان مقابل نیز زودتر وارد فضای انتخاباتی بشود.
- با این تفاسیر انتخابات مجلس پیش رو از اهمیت بسیاری برخوردار است. اصلاح طلبان برای این انتخابات چه برنامه ای دارند؟
اصلاحات به عنوان بخشی از جریان سیاسی که پایگاه عمومی محکمی نیز دارد تلاش خواهد کرد تا به واسطه تمام امکاناتی که در اختیارش است به برنامه ریزی بپردازد و چالش هایش را خوب بشناسد و راه خروج از این چالش ها را نیز پیدا کند و طبیعتا در انتخابات آتی مجلس اصلاح‌طلبان حضور فعال و جدی خواهند داشت. به این جهت که چالش های اصلاح طلبان برای ورود به انتخابات مجلس بیشتر از رقیب است بیشتر نیاز به برنامه ریزی و فکر بیشتری دارد ولی به صورت جدی اصلاحات وارد معرکه خواهد شد و تلاش خواهد کرد که حداقل ترکیب مجلس ترکیبی متوازن باشد.
- در حال حاضر مشکلاتی اساسی پیش روی برخی شکل‌های اصلاح‌طلب مثل جبهه مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب وجود دارد. با نزدیک شدن به انتخابات مجلس آتی این مشکلات چه چالشی را برای اصلاح طلبان به وجود خواهد آورد؟
تا زمان برگزاری انتخابات فرصت است و از بعد از انتخابات ریاست جمهوری نیز تلاش این بوده است که موانع موجود بر سر این دو سازمان برداشته شود و باید ماند و دید چه اتفاقی خواهد افتاد. اما باید دانست که جریان اصلاح طلبی منحصر به این دو سازمان و تشکیلات نخواهد بود. نیروهای اصلاح طلب موجود همکاری و همراهی با هم خواهند داشت و امکان این که بتوانند برخی از این موانع را برطرف کنند وجود دارد. طبیعتا فعالیت در حوزه کاری اصلاحات بعضا با برنامه ریزی کردن و دنبال کردن و هماهنگی های لازم انجام دادن بیشترین وقت را خواهد گرفت و به نظر می‌رسد که این مشکل چندان جدی و تاثیر گذار نیست البته جزو موانعی است که باید فکری به حالش شود.
- پس معتقدید که اصلاح طلبان غاطبه مجلس بعدی را در اختیار خواهند داشت اما ممکن است هیچ یک از نماینده های اصلاح‌طلب مجلس بعدی از طیف جبهه مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب نباشند؟
من نمی توانم از همین حالا با اطمینان بگویم این دو تشکیلات در مجلس کرسی خواهند داشت یا خیر، به هر حال ما تلاش می کنیم تا این موانع برداشته شود. ولی سایر جریان موجود در درون مجموعه اصلاحات خیلی فاصله فکری جدی با دو حزب مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب ندارند. اگر همراهی ها صورت بگیرد و تفکر مطلوب و مدنظر اصلاحات در مجلس اکثریتی را پیدا کند قطعا خواست این دو سازمان و تشکیلات سیاسی اصلاح طلب نیز محقق شده است.
- می توان گفت که دولت جدید با حمایت اصلاح طلبان روی کار آمد . در این بین انتظار اصلاح طلبان از دولت چیست؟
تلاش خواهد شد تا جریان دولت و اصلاحات با همگرایی کامل تری وارد عرصه انتخابات بشوند. امروز این گونه نیست که تصور بشود دولت از جریان اصلاحات بی نیاز است و یا جریان اصلاحات نیازی به دولت ندارد. به هر حال این دو جریان به گونه ای با هم گره خورده اند و طبیعی است که همگرایی‌شان می تواند کمک بکند تا فرصتی که در انتخابات آینده وجود دارد به نحو بهتری به نفع روند تغییر جدید شکل گرفته در فضای سیاسی کشور شکل بگیرد. همه تلاش ها خواهد بود که این دو جریان تبدیل به دو جریان مجزا نشوند و همواره در کنار هم بروند.
- لیست تحت حمایت دولت تا چه حد کاندیداهای اصلاح طلب را در خود جای خواهد داد؟
تصور من اینگونه است که دولت انتخابات مجلس را بر عهده گروه ها و احزاب خواهد گذاشت و به طور مستقیم ورود نخواهد کرد کمااینکه سابقا نیز همین گونه بوده است. طبیعاتا گروه هایی که از دولت در عرصه انتخابات ریاست جمهوری حمایت کرده اند در انتخابات مجلس نیز همکاری و همگرایی مناسبی خواهند داشت. من احساس می کنم این گونه تفکیک صورت نخواهد گرفت.
- میزان اقبال عمومی مردم به اصلاح‌طلبان در انتخابات آینده را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
رقابت همیشه سخت است و هیچ وقت هم آسان نبوده است. هر گروهی که با برنامه ریزی و هماهنگی بیشتر ورود پیدا بکند طبیعتا میدان را بهتر در اختیار خواهد گرفت و طبیعی است که جریان اصلاحات و طرفداران دولت بیشترین تلاششان را به همگرایی بگذارند و اگر این امر به خوبی محقق بشود من معتقدم که ترکیب مجلس به نفع دولت تغییر خواهد کرد.
- پیش بینی شما از ترکیب مجلس بعدی چطور خواهد بود؟
مجلس آینده اگر فراکسیون اقلیتی هم داشته باشد نیز آن فراکسیون ضعیف نخواهد بود و قدرتمند می شود. از چنین مجلسی انتظار می‌رود که فعال تر و منتقدتر و جدی تر از قبل با مسائل برخورد کند و انتظار می رود که مجلس بعدی از مجلس فعلی پرتوان تر خواهد بود.
حامد سیاسی راد
اعتماد
