تاریخ انتشار : یکشنبه ۴ اسفند ۱۳۹۲ زمان انتشار : ۱۹:۴۱

شهروندان:
چند صباحی است که عیسی کلانتری، سکاندار جدید احیای دریاچه ارومیه شده است. اتفاقاً این مرد شصت و یکی دو ساله که روزگاری نه چندان دور، از وزیران دوران سازندگی در حوزه کشاورزی بوده،‌زاده همان دیار یعنی شهرستان مرند در آذربایجان شرقی است.

کلانتری که پس از انتصاب به عنوان دبیرستاد احیای دریاچه ارومیه یک هفته‌ای را درسکوت خبری طی کرده بود، به یکباره با حضور در مجامع مختلف اطلاع‌رسانی دوباره به صدراخبار بازگشت.

کمک دلسوزان محیط زیست

دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه، برای حل مشکل این دریاچه بی‌نظیر جهان انتخاب شده، تا بتواند با کمک دلسوزان محیط زیست و دوستداران کشور کاری سازنده برای احیای این دریاچه بزرگ شور جهان انجام دهد.

کلانتری، در گفت‌و‌گو با ما از زوایای مختلف به بررسی اقدامات صورت گرفته در مورد احیای این دریاچه پرداخت. از چگونگی بررسی طرح‌های ارائه شده، تا سیاسی بودن وضعیت آن،ازدعوت از کارشناسان خارجی تا وعده برای احیای دریاچه.

نجات دریاچه ارومیه به هر قیمتی

وی با تأکید براین که «باید» دریاچه ارومیه به هر قیمتی نجات پیدا کند، گفت: این دریاچه حیات ایران است و باید تحت هرشرایطی احیا شود.دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه با اشاره به برخی اظهار نظرها که راهکار نجات این دریاچه را اجرای طرح‌های ۲۴ یا ۱۹ موردی دولت‌های دهم و یازدهم می‌دانند،اضافه کرد: هیچ الزامی برای تأیید این طرح‌های جدید برای احیای دریاچه ارومیه وجود ندارد.هم اینک گروه‌هایی از دانشگاه‌های شریف، امیرکبیر، تهران،ارومیه و تبریز به همراه جمعی از کارشناسان مطرح کشور در حوزه‌های مختلف مرتبط درحال بررسی راهکارهای علمی و اجرایی احیای این دریاچه بوده که مجموعاً گروهی ۲۷۰ نفره هستند.

وی اظهار داشت: طرح‌های ۲۴ گانه و ۱۹ گانه مطرح شده نیز، امروز درکنار سایر طرح‌های کارشناسی بررسی خواهد شد و فقط درصورتی جزو بسته پیشنهادی ما قرارمی گیرد که از لحاظ علمی تأیید شود.

هنوز هیچ گزینه‌ای تأیید نهایی نشده

کلانتری با تأکید براین که هنوزهیچ گزینه‌ای به تأیید نهایی نرسیده، گفت: البته برخی گزینه‌ها مانند نظارت بر بهره وری، کاهش مصرف آب و کنترل آب تحویلی جزو بدیهیات بوده و اجرای آن‌ها اجتناب ناپذیر است.

وی با تأیید این که در دولت پیشین، بحث این دریاچه امنیتی شده بود، یادآور شد: در دولت دهم، هر فردی در مورد دریاچه ارومیه انتقاد می‌کرد، با او برخورد می‌شد و به همین دلیل نخستین کاری که کردیم شکستن این تابو درکشور بود، به شکلی که امروز هر ایرانی و هر کارشناسی می‌تواند دراین خصوص اظهار نظر کرده، انتقاد کند و پیشنهادهای خودش را مطرح سازد.

این مسئول درعین حال اذعان کرد: در هرصورت چه بخواهیم و چه نخواهیم موضوع دریاچه ارومیه نه فقط یک مسأله سیاسی که مسأله‌ای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.

کلانتری با تأکید دوباره براین که تا زمانی که بررسی‌های علمی و تحقیقاتی درمورد این دریاچه به پایان نرسد نباید درمورد هیچ طرحی به عنوان راهکار احیای این دریاچه صحبت شود، درخصوص عملکرد دولت‌های نهم و دهم و وعده‌های آن‌ها درمورد دریاچه ارومیه،افزود: حقیقت این است که متأسفانه در ۸ سال گذشته، به جز طرح‌هایی که فقط روی کاغذ بوده و شعارها و وعده و وعیدهایی که دولتمردان داده‌اند، هیچ گام اجرایی مثبتی برای این دریاچه برداشته نشده است.

وی در مورد مفید بودن یا نبودن طرح‌هایی چون انتقال آب دریاچه‌های ارس و خزر و یا طرح‌هایی مانند باروری ابرها برای نجات دریاچه ارومیه، گفت: برخی از این طرح‌ها مثل طرح انتقال آب ارس و خزر جزو طرح‌های سازمان‌ها و وزارتخانه‌های مربوطه بوده که سالهاست با هدف آبرسانی به دشت‌های کم آب و خشک مسیر این رودها به بخش‌های غربی ومرکز کشور و جایگزینی آب چاه‌های این مناطق، در دستور کار وزارت نیرو قرار دارد و مختص احیای این دریاچه نیست، اما درموارد دیگر طرح‌هایی که مطرح می‌شود، هنوز به قطعیت لازم نرسیده‌ایم.

کلانتری، ادامه داد: اگر بخواهیم منتظر تکمیل طرح‌هایی چون انتقال آب دریاچه خزر که اجرای آن ۷ تا ۸ سال به طول خواهد انجامید باشیم، دریاچه ارومیه برای همیشه از بین خواهد رفت.

ادعای ژاپنی ها و چینی ها

وی درمورد ادعای برخی از شرکت‌های ژاپنی و چینی مبنی براین که می‌توانند دریاچه ارومیه را نجات دهند، تصریح کرد: اینها همگی درحد حرف و ادعاست، اما این که این ادعاها تا چه حد پایه و اساس اجرایی دارد، مقوله‌ای است که نمی‌توان و نباید بدون بررسی‌های علمی و کارشناسی درمورد آن‌ها اظهار نظر کرد و نجات دریاچه را منوط به این «ادعاها» دانست.

دبیرستاد احیای دریاچه ارومیه با اشاره به این که این فاجعه بیش از همه نتیجه یک اهمال و سهل‌انگاری جمعی است،خاطرنشان کرد:اگر بخواهیم عادلانه قضاوت کنیم، این فاجعه ریشه درنگاه سودجویانه داشته که براساس آن فکر می‌کنیم باید از فناوری حداکثر سوء‌استفاده را برای کسب منافع بیشتر برد و در این راه از هیچ کاری هم فروگذاری نکرد. تخریب طبیعت، محیط زیست،حفر چاه‌های غیرمجاز و ساخت سدهای غیرکارشناسی از جمله آن‌هاست.

کلانتری تصریح کرد: فراموش کرده‌ایم که درنهایت اگر جمع تولیدات این دریاچه ۲/۱ میلیارد دلار ارزش داشته باشد، امروز برای احیای آن باید ده ها و بلکه صدها برابر را هزینه کرد که پول آن هم از جیب همه ایرانیان می‌رود.

استفاده از کارشناسان خارجی

وی درخصوص احتمال استفاده از کارشناسان خارجی درجریان فرآیند نجات دریاچه ارومیه، بیان کرد: ازآنجایی که این مهم مسأله‌ای ملی و حتی جهانی است برای اطلاع ازتجارب سایرکارشناسان و کشورهایی که پیش از این با چنین بحرانی مواجه بوده‌اند،فراخوانی را منتشر کرده‌ایم و مسلماً از کارشناسان صاحب نام جهان نیز، چه درمرحله انتقال تجارب و چه درمرحله تأیید نهایی طرح‌هایی که در داخل کشور تهیه می‌شود، استفاده خواهیم کرد.

دبیرستاد احیای دریاچه ارومیه درمورد کشورهایی که ازکارشناسان و امکانات آن‌ها برای نجات دریاچه ارومیه استفاده خواهد شد، گفت: دراین راه تلاش خواهیم کرد تا بدون هرگونه نگاه محدود‌کننده ای،از ظرفیت‌های موجود درجهان استفاده کنیم، بخصوص کارشناسان کشورهای روسیه و امریکا که قبلاً از بحران‌هایی مشابه این به خوبی گذر کرده‌اند و دراین مسیر محدودیتی نخواهیم داشت.

وی از راه‌اندازی سایت احیای دریاچه ارومیه خبر داد و افزود: هم اینک سایتی از سوی دانشگاه شریف درحال طراحی است تا با راه‌اندازی آن کارشناسان و همه مردم کشورمان بتوانند آخرین اقدامات، هزینه‌های صورت گرفته و طرح‌ها را به شکلی شفاف رصد کرده و پیشنهادها، طرح‌ها و انتقادهای خود را به شکل مستقیم درآن ثبت کنند.

دبیرستاد احیای دریاچه ارومیه با تأکید دوباره براین که کشورمان چاره‌ای جز احیای دریاچه ارومیه ندارد، گفت: مردم ایران مطمئن باشند که به هر قیمتی و با هر بهایی این دریاچه احیا خواهد شد. برهمین اساس، این قول را به مردم می‌دهیم که دریاچه ارومیه بتدریج و تا ۱۵ سال آینده دوباره احیا و زنده خواهد شد.

حمیدرضاخالدی

ایران