فرهنگ سازی با استفاده از ظرفیت حماسه فتح خرمشهر
شهروندان:
در آستانه سالروز مبعث پیامبر گرامی اسلام قرار داریم، واقعه مهمی که مسیر تاریخ بشریت را تغییر داد و جهان را به منبع نور بزرگی هدایت کرد که اگر به درستی ادامه یابد انسانها به سعادت کامل خواهند رسید.
پرتوی از مبعث پیامبر اسلام، با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران جلوهگر شد و ایران را در قرن معاصر به پایگاه نهضت جهانی اسلام تبدیل کرد. از برکت اسلام بود که نظام جمهوری اسلامی در ایران مستقر شد و مردم برای حفاظت از این نظام حکومتی مبتنی بر شریعت اسلامی، فداکاریهای کم نظیری از خود نشان دادند و این ایثار را در هشت سال دفاع مقدس به حماسهای بزرگ تبدیل کردند که اوج آن را در روز سوم خرداد ۱۳۶۱ در جریان آزادسازی خرمشهر از سلطه حزب بعث عراق شاهد بودیم.
دیروز، سوم خرداد، سالروز فتح خرمشهر بود که “روز مقاومت، ایثار و پیروزی” نام دارد. این نامگذاری را باید جدی گرفت و با تکیه بر آن بر ادامه راه و روش کسانی که با ایثار و مقاومت در صحنههای انقلاب و دفاع مقدس توانستند انقلاب اسلامی و دفاع مقدس را به پیروزی برسانند تأکید نمود.
هر سال به مناسبت سوم خرداد، در خرمشهر و در نقاط دیگر مراسم ویژهای برگزار میشود و افرادی که وظیفهای در این زمینه برعهده دارند به وظیفه رسمی خود عمل میکنند و افرادی از مسئولین نظامی و غیرنظامی نیز در مراسم شرکت میکنند و اخبار آن در رسانه منعکس میشود. این اقدام قطعاً لازم است اما کافی نیست. جشن آزادی خرمشهر باید به ظرفیتی برای زنده نگهداشتن و رشد و بالندگی روحیه مقاومت در نسلها و جوشش و بارور شدن ایثار در جان عموم مردم تبدیل شود. فقط در اینصورت است که بزرگداشت سالروز فتح خرمشهر فلسفه خود را پیدا میکند و جشنها و برگزاری مراسم ویژه این روز میتواند مفید باشد.
امام خمینی، در ۲۹ تیر ماه سال ۱۳۶۷ به مناسبت سالگرد کشتار خونین مکه و قبول قطعنامه ۵۹۸ در پیامی، خطاب به مردم و مسئولین نوشتند:
“من، در میان شما باشم و یا نباشم، به همه شما وصیت و سفارش میکنم که نگذارید انقلاب به دست نااهلان و نامحرمان بیفتد. نگذارید پیشکسوتان شهادت و خون در پیچ و خم زندگی روزمره خود به فراموشی سپرده شوند” (صحیفه امام جلد ۲۱ صفحه ۹۳)
سفارش امام به مردم و مسئولین و تأکید بر اینکه پیشکسوتان شهادت و خون نباید در پیچ و خم زندگی روزمره خود به فراموشی سپرده شوند، برای حفاظت از اصول و ارزشهای انقلاب و برای استمرار موجودیت نظام جمهوری اسلامی و حتی برای حاکمیت دین در کشور، یک استراتژی هوشمندانه است. اگر نسل امروز و نسلهای آینده جامعه ما با مقاومت و ایثار که بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی آنها را در کلمات حماسیتر و قویتر “شهادت و خون” گنجانده اند، آشنا نباشد و این ویژگیها با روح و جان آنها عجین نشود، هیچ تضمینی برای استمرار انقلاب اسلامی و نظام برآمده از آن وجود نخواهد داشت.
بنابر این، باید از تمام ظرفیت حماسههای بزرگی از قبیل آزادسازی خرمشهر استفاده شود تا این هدف مهم زمینه تحقق پیدا کند. بیش از سه دهه از حماسه آزادسازی خرمشهر گذشته است و هر سال مراسم این روز نیز برگزار شده ولی هیچ جمع بندی روشنی از میزان تأثیری که این اقدامات برای رشد و بالندگی ایثار و مقاومت در میان جوانان و بارور ساختن آن در جامعه داشتهاند وجود ندارد.
امام خمینی در همین فراز از پیام خود، راه فراهم ساختن زمینههای رشد دادن و بالنده کردن مقاومت و جوشش و بارور شدن ایثار در میان مردم را نیز به مخاطبان خود نشان دادهاند. ایشان به فراموشی سپرده شدن پیش کسوتان شهادت و خون در پیچ و خم زندگی روزمره را، عامل فاصله گرفتن مردم از مقاومت و ایثار دانستند و هشدار دادهاند که اگر چنین شود، انقلاب به دست نااهلان و نامحرمان خواهد افتاد.
اکنون ماباید پیوسته عملکردها را با دقت بررسی کنیم و به این سؤال پاسخ بدهیم که در اجرای عدالت اجتماعی چه کردهایم و برای آنکه پیش کسوتان شهادت و خون در پیچ و خم زندگی روزمره خود به فراموشی سپرده نشوند، چه اقداماتی انجام داده ایم؟ این بررسی و یافتن پاسخ این سؤال میتواند و باید یکی از محورهای اصلی برنامههای مراسم سالروز آزادسازی خرمشهر باشد.
از آنجا که هیچ ارگان یا نهادی مسئول بررسی این موضوع مهم و یافتن پاسخ این سؤال اساسی نیست، درحال حاضر نمیتوانیم نظر دقیقی در این زمینه بدهیم ولی ملاحظه وضعیت جامعه این واقعیت را گوشزد میکند که توصیه امام درباره پیش کسوتان شهادت و خون بر زمین مانده و هشدار امام در این زمینه را باید جدی گرفت.
رشد قارچ گونه فرصت طلبان و زراندوزان با سوءاستفاده از فرصتی که بعضی دولتمردان در سالهای اخیر در کشور پدید آوردند، طبقهای از اشراف جدید پدید آورده که به اقشار محروم جامعه فخر میفروشند و به صورت غیرمستقیم این نکته انحرافی را به آنها القاء میکنند که نتیجه فداکاریهای شما اینست که در محرومیت بمانید و در پیچ و خم زندگی روزمره خود به فراموشی سپرده شوید.
قطعاً واقعیت این نیست که نتیجه فداکاری و ایثار، فراموش شدن در پیچ و خم زندگی روزمره باشد، زیرا این متاع پرارزش هرگز نزد خدا گم نمیشود و عجین شدن آن با روح و جان مردمی که اهل ایثار و فداکاری هستند، خود بالاترین دستاورد است. در عین حال، مسئولان و دولتمردان نیز در برابر ایثارگران وظایفی دارند که باید انجام دهند.
رویدادهائی از قبیل اختلاسها و سوءاستفادههای سه هزار میلیاردی و نه هزار میلیاردی و ۱۶ هزار میلیاردی و سر برآوردن یک شبه صاحبان ثروتهای افسانهای، بدون آنکه حق محرومان ضایع شود امکان پذیر نیست. همین رویدادها و پدیدهها بطور طبیعی به معنای بیتوجهی به پیش کسوتان شهادت و خون و رها ساختن آنها در پیچ و خم زندگی روزمره است.
این وضعیت، خطر افتادن انقلاب به دست نااهلان و نامحرمان را افزایش میدهد. دولتمردان ما باید با الهام از بعثت پیامبر اکرم، عدالت را به مردم هدیه کنند و با الهام از ایثار و مقاومت پیروز پیش کسوتان شهادت و خون، توجه ویژه به آنان را سرلوحه برنامههای خود قرار دهند و ازظرفیت کامل حماسههای بزرگی همچون فتح خرمشهر برای گسترش فرهنگ مقاومت و ایثار بهرهبرداری کنند.
جمهوری اسلامی