تاریخ انتشار : دوشنبه ۲ تیر ۱۳۹۳ زمان انتشار : ۰۸:۵۵

شهروندان – معصومه ابتکار*:
یکی از وجوه مهم انتخابات ریاست‌جمهوری سال 92 شکل‌گیری ائتلاف میان نیروهای اصیل انقلاب از طیف‌های متنوع برای تغییر جدی جهت‌گیری‌های مدیریت اجرایی کشور بود.

این ائتلاف بزرگ که مبتکران آن آقایان هاشمی و خاتمی بودند، با وجود شرایط سخت، محدودیت‌ها و دلایل متعدد برای نا‌امیدی، با خیزش علاقه‌مندان به آینده ایران منجر به رای قاطع دکتر روحانی شد.

در واقع پس از دورانی که شاهد فرار از قانون، تضعیف مناسبات اداری و کارشناسی مدیریت اجرایی، تضعیف مناسبات اخلاقی در حکمروایی، رواج بی‌انضباطی‌های مالی و اقدامات غیرسودمند در سیاست خارجی در کنار محدودیت‌ها برای احزاب، جامعه مدنی و فعالان سیاسی و اجتماعی بودیم، ۲۴ خرداد و رای به دکتر روحانی نقطه هزیمت ناهنجاری‌ها و بارقه امید در شرایط دشوار کشور شد.

این همگرایی علاوه بر نیروهای سیاسی، در بین مردم نیز به وجود آمد و فضا را برای مشارکت طیف‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی و قومی در چارچوب قانون اساسی فراهم و امکان بهره‌گیری از رنگین کمان این تنوع ارزشمند را برای آینده ایران فراهم کرد. دولت تدبیر و امید با چنین پشتوانه‌یی آغاز به کار کرد اما در شرایطی کارها را تحویل گرفت که براساس شاخص‌های کارشناسی شده و نسبتا واقعی، کشور در وضعیت مطلوبی از جهت اقتصادی، اشتغال، تورم، محیط زیست و آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی قرار نداشت.

متاسفانه ناکارآمدی ساختار دیوانسالار دولت که در دوره‌های قبل هم مشکلات زیادی داشت، در تابستان ۹۲ به اوج خود رسیده بود. رییس‌جمهور از همان ابتدا ضمن دعوت از همه دانشگاهیان، اقتصاددانان، صنعتگران، فعالان اقتصادی، فعالان اجتماعی و فرهنگی، فعالان سیاسی و احزاب، رهبران اقوام و قومیت‌ها و سایر گروه‌ها، حتی کسانی که بر اثر نوعی مهرورزی منزوی شده بودند.

خواست تا با تشریک مساعی در این مسیر پر فراز و نشیب همراه شوند. خوشبختانه به پشتوانه الطاف الهی و اراده آشکار مردم برای تغییر، با وجود همه مشکلات موجود، دولت در دورانی کمتر از یک سال توفیقاتی آشکار به دست آورده که برای مردم ملموس است از جمله مهار شیب تند رشد تورم، ثبات ارز، آرامش در فضای اجتماعی و فرهنگی، اقدامات مهم در عرصه بهداشت و محیط زیست که مهم‌ترین آن حذف بنزین سرطانی از هوای کشور بوده و البته اینها فقط گام‌های اولیه محسوب می‌شوند.

همچنین استقبال از نقد و دیدگاه‌های مستقل، فعالیت بخش خصوصی و سازمان‌های غیردولتی از سیاست‌های دولت بوده در حالی که فعالیت‌های غیراصولی و خارج از چارچوب مخالفان با بهره‌گیری از تمام امکانات برای تخریب، ابهام‌آفرینی و آلوده‌سازی فضای فکری و روانی جامعه تداوم داشته است.

این شرایط البته هم مسوولیت دولت و صاحب منصبان را سنگین‌تر می‌کند و هم نقش پررنگ‌تر مردم را در تحقق آرمان‌ها و برنامه‌های دولت می‌طلبد. هیچ دولت مردمسالار و مدرنی در عصر کنونی نتوانسته بدون مشارکت جدی مردم و بهره‌گیری از توانمندی‌های آنان، تغییرات اساسی را در شاخص‌های اجتماعی و اقتصادی به وجود آورد. اکنون اراده دولت بر این قرار گرفته که فضا را برای رقابت بخش خصوصی و حضور مردم به دور از رانت و بهره‌برداری جریانات شبه دولتی فراهم کند اما لازمه تحقق این امر همراهی آحاد جامعه در این مسیر ناهموار است.

شکی نیست که دوره دشواری را باید برای دستیابی به آینده‌یی روشن‌تر و تضمین زندگی بهتر فرزندان این سرزمین گذراند. مانند همه جوامع رو به رشد یا پیشرفته این مهم مطرح است که باید به نفع منافع بلندمدت از منافع زود‌گذر و عاجل گذشت. کشور ما اینک در این راه باید مفهوم ریاضت اقتصادی را به ریاضت در بهره‌گیری از منابع پایه و اصلاح الگوی مصرف مبدل سازد. ما ایرانیان در رفتارهای فردی و اجتماعی خود ضربات متعددی را به منابع و ثروت و سرمایه طبیعی و زیستی کشور وارد کرده‌ایم و در کنار ناکارآمدی نظام اداری، شریک و سهیم در این وضعیت هستیم.

به عنوان نمونه تا زمانی که شیوه مصرف آب توسط جامعه شهری و به ویژه کشاورزان با رعایت صرفه و شرایط خشکسالی و کم آبی کشور اصلاح نشود، سقوط شاخص‌های آب تداوم خواهد داشت. در موضوع انرژی نیز دارای یکی از بدترین الگوهای مصرف هستیم که قیمت یارانه‌یی انرژی مسبب اصلی این رفتار غلط بوده است.

اگر‌چه رها بودن نظارت‌های دولتی و ارتقای استانداردها نیز در این زمینه نقش بسیار داشته که در دولت جدید خوشبختانه توجه به آن در دستور کار دولت قرار دارد. اکنون تغییر رفتار و شیوه جامعه توام با سعی و تحمل است و البته با ادامه شیوه موجود و روزمره ما ایرانیان اتفاق خاصی نخواهد افتاد. ما نیازمند جراحی و تحمل دوران پس از آن برای تغییر اصلاح رفتار و صبر و استقامت هستیم همچنان که باید ۲۴ خرداد و راه اعتدال را با ایستادگی بر وعده‌ها و برنامه‌های انتخاباتی رییس‌جمهور تداوم بخشیم.

ما ناگزیر به مواجهه صادقانه با مردم هستیم و البته تحقق آرمان‌ها و اهداف ۲۴ خرداد فقط با همراهی جدی مردم در سطوح و لایه‌های اجتماعی و پذیرش تغییر و تحول در سطح جامعه امکان پذیر است. باشد تا با تمسک به قرآن کریم به آینده‌یی روشن دست یابیم: ویُوثِرُون على أنفُسِهِمْ ولوْ کان بِهِمْ خصاصةٌ ومن یُوق شُحّ نفْسِهِ فأُوْلئِک هُمُ الْمُفْلِحُون ؛ دیگران را بر خود مقدم می‌دارند هر چند خودشان به آن نیازمند باشند و کسانی که از بخل نفس خویش مصون بمانند آنان رستگارانند (آیه ۹ سوره حشر) .

 *رئیس سازمان حفاظت محیط زیست

اعتماد