تاریخ انتشار : شنبه ۲۱ تیر ۱۳۹۳ زمان انتشار : ۱۸:۱۷

شهروندان – صادق زیباکلام*:
هر دوران برای آیندگان خود میراثی بر جا می‌گذارد و این امر در کل تاریخ رخ داده است. برخی دوره‌ها را با میراثی ماندگار می‌شناسیم و اما دوره‌هایی نیز در تاریخ هستند که میراث خوبی برای آیندگان برجا نگذاشته‌اند. با این وجود هر دوره‌ای محصولی از موارد گوناگون است.

هم وقایع و رخدادهایی که توانسته‌اند تأثیر مثبتی بر جامعه بر جا گذارند و هم مواردی که جامعه و فعالیت آن را با اخلال مواجه ساخته‌اند و در نتیجه نیز تأثیر خود را بر آیندگان برجا نهاده‌اند. اما چنانچه بخواهیم میراث دوره‌ای که در آن حضور داریم را برای آیندگان مورد بررسی قرار دهیم، شاید بتوانیم به موارد متعددی اشاره کنیم. اما آنچه بیش از همه بر زندگی مردمان این دوره و البته آیندگان اثر خود را برجا خواهد گذاشت، زندگی در فضایی آرمانی و ایدئولوژیک است.

فضایی که در آن بسیاری از بخش‌های زندگی سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و فردی تمامی افراد جامعه، تحت‌تأثیر آن به سمت‌وسویی کشیده شده است که خروج از این ورطه نیز ناممکن به نظر می‌رسد. به این ترتیب که هرچه با نظر و آرمان ما همخوانی نداشته باشد، مورد طرد قرار می‌گیرد و هر آنچه که با نظر و ایدئولوژی مطلوب ما همخوانی داشت، با اقبال و استقبال مواجه می‌شود.

دیدن جامعه در فضایی سیاه و سفید و دوگانه کردن جامعه، شاید میراثی است که از این دوره برای آیندگانمان برجا خواهد ماند. مردمی که چنانچه به گذشته می‌نگرند، با ضعف ساختارهای توسعه و زیرساخت‌های جامعه، مشکلات بهداشت، آموزش‌وپرورش و… روبه‌رو هستند و مانند مایی که در این دوران زیسته‌ایم، آرزو می‌کردند که شاید این ضعف‌ها گریبان جامعه را نمی‌گرفت تا به آنها و آینده نیز منتقل شود؛ اما درنهایت نه‌تنها این کاستی‌ها آن‌طور که باید و شاید مرتفع شد و نه دوگانه دیدن جامعه، فضایی برای بروز بسیاری از خواست‌ها و توانایی‌هایی ایجاد کرد و در نتیجه ما همچنان در بند فضایی قرار گرفتیم که در آن با آرمان‌هایی نادرست سعی در چینش جامعه‌ای داشتیم که در بسیاری از موارد با این آرمان‌ها همخوانی نداشت و چه‌بسا در بسیاری از شئون از آن نیز دور بود.

به همین خاطر نیز بر این نظرم که میراث این دوران برای آیندگان، میراث قابل‌قبولی نیست و بدون‌شک آنان نیز از میراثی که برایشان برجا گذاشته‌ایم، خشنود نخواهند بود.

*استاد دانشگاه

شهروند