تامین آب یکی از کلیدی‌ترین زیربناهای تامین امنیت غذایی است
شهروندان:
حسین نوری، مدیر عامل سازمان آب و فاضلاب استان البرز با تاکید بر توسعه تکنولوژی های مورد نیاز برای سیستم های مدرن تصفیه آب و توزیع مناسب آب آشامیدنی، تخصیص بودجه کافی برای ایجاد زیرساخت ها لازم را امری ضروری و حیاتی می داند و با اشاره به عدم کفایت بودجه اختصاصی به سازمان آب و فاضلاب بر لزوم توجه هرچه بیشتر مسئولان تاکید می کند.
مدیر سازمان آب و فاضلاب استان البرز با اشاره به این مطلب که تامین آب یکی از کلیدی ترین زیربناهای تامین امنیت غذایی است مصرف آب و دیگر حامل های انرژی را در ایران بیش از سایر کشورها ارزیابی و عنوان کرد : مقادیر زیادی از انرژی در کشورها هدر می رود، چرا که اصول بهینه سازی مصرف در صنعت و قیمت پایین آب بها تمایلی برای رعایت استانداردها در مصرف کننده ایجاد
نمی کند.حسین نوری، مدیرعامل سازمان آب و فاضلاب در گفت و گو با روزنامه اعتماد ضمن شرح وضعیت آب استان البرز به بررسی زیرساخت های لازم در استان می پردازد که در پی می خوانید.
- آیا با استان شدن کرج، تغییری در محدوده آب و فاضلاب استان ایجاد شده است؟چه جمعیتی را تحت پوشش قرار داده و چند درصد نیازمند پوشش هستند؟
خوشبختانه بعد از استان شدن البرز محدوده آب و فاضلاب استان به همان شکل گذشته باقی مانده و منطقه ای از آن جدا نشده است.در خصوص جمعیت تحت پوشش باید گفت که استان البرز نیز مانند تهران در زمینه سطح برخورداری مردم از خدمات بهداشتی و تصفیه فاضلاب دچار کمبودهایی بوده و هست.ولی در حاضر سرعت پیشرفت کار به نسبت سرعت خوبی است.ما شرکت را با ۵/۲ درصد سطح برخورداری تحویل گرفتیم و امروز این میزان به ۲۳ درصد رسیده که البته با متوسط کشوری که ۳۷درصد است فاصله زیادی داریم.
همچنین در بحث لوله گذاری شبکه فاضلاب که فقط ۱۷کیلومتر در سال بوده ، در حال حاضر به ۸۵ کیلومتر در سال رسیده است.به رغم کمبود تخصیص بودجه در سال گذشته ۹۲ کیلومتر در کرج و ۱۲۴ کیلومتر در استان شبکه گذاری فاضلاب انجام شده است.
لازم به ذکر است به طور همزمان ۵ تصفیه خانه فاضلاب در استان در حال ساخت می باشد که برای ساخت آنها از روش های مختلف سرمایه گذاری استفاده شده است و صرفا متکی به روش اعتباری که دولتی باشد نبوده ایم و با فاینانس های داخلی و خارجی و همچنین استفاده از اوراق مشارکت برای طرح فاضلاب کار را به نقاط مطلوب کاری رساندیم.
- سطح برخورداری شهروندان کرجی از آب سدها به چه میزانی است؟
در استان البرز صرفا مردم شهر کرج از آب سد استفاده می کنند و بقیه نقاط استان از آب چاه ها تامین می شوند. لازم به ذکر است که آب چاه ها از کیفیت مطلوبی برخوردار هستند و شرایط استاندارد دارند، با این حال ممکن است در بعضی از نقاط از کیفیت پایین تری برخوردار باشد، اما به طور کلی می توان مدعی شد آبی که به دست شهروندان می رسد به نسبت از کیفیت مطلوبی برخوردار است.
باید به این موضوع اشاره کنم که تا ۱۰ سال قبل سطح برخورداری شهروندان کرجی از آب سطحی فقط ۵ میلیون متر مکعب و به صورت غیر رسمی بود، اما با همکاری و کمک مسئولان از جمله وزیر نیرو این میزان به ۵۵ میلیون مترمکعب رسیده است. ظرفیت تصفیه خانه ها در حال حاضر کمتر از میزان آب تخصیصی و ۴۳ میلیون متر مکعب می باشد و تمام تلاش ها بر این است که با ساخت تصفیه خانه شماره ۳این میزان را به ۵۵ میلیون متر مکعب برسانیم که در واقع میزان برخورداری شهروندان از آب سد به ۳۳ درصد خواهد رسید که این میزان در گذشته تنها ۳ درصد بوده است.
- آیا تا پایان سال تصفیه خانه های در حال ساخت به مرحله بهره برداری می رسند یا خیر؟
براساس زمان بندی ، وسعت و بزرگی پروژه ها و همچنین زمان های متفاوت احداث آنها، قاعدتا زمان بهره برداری آنها متفاوت خواهد بود.مثلاتصفیه خانه شهر جدید هشتگرد طبق برنامه ریزی های انجام شده تا دهه فجر سال جاری راه اندازی و وارد مسیر بهره برداری می شود. همچنین تصفیه خانه کرج برای ارتقاء تجهیزات پیشرفته روند روبه رشد خوبی داشته و ۸۰درصد تجهیزات آن تامین شده است، اما به لحاظ سازه نیازمند زمان بیشتری هستیم و تلاش ما بر این است که ظرف یک سال و نیم آینده تصفیه خانه فاضلاب کرج که دومین تصفیه خانه فاضلاب است را وارد شبکه بهره برداری کنیم. تصفیه خانه شهرک ابریشم نیز یک سال دیگر قابل بهره برداری است . همچنین طبق برنامه ریزی ها تصفیه خانه اشتهارد نیز تا سال آینده در هفته دولت به مرحله بهره برداری می رسد.
- مسلما اعتبارات تخصیص یافته به سازمان آب و فاضلاب کرج با استان شدن بیشتر شده است. آیا این اعتبارات جوابگوی نیاز شهروندان البرزی است یا خیر؟
مسلما اعتبارات به هیچ عنوان کافی نیست و حداقل به ۱۰برابراعتبارات فعلی نیازمندیم تا بتوانیم عقب ماندگی ها را جبران کنیم.رشد جمعیتی استان در سال های اخیر افزایش چشمگیری داشته و کرج جزو کلانشهرهای پرجمعیت محسوب می شود، لذا تخصیص اعتبارات نیز باید مطابق رشد جمعیت ها و میزان آن لحاظ شود تا سازمان ها بتوانند خدمات مستمر و پایداری را برای مردم تامین کنند.
- یکی از نقاط قابل توجه در سایر کشورها برای ایجاد توسعه و پیشرفت، جذب سرمایه گذار و استفاده از فاینانس های داخلی و خارجی است، به نظر شما اهمیت به کار گیری سرمایه های داخلی و خارجی به صورت مشارکت در کشورها و استان چه اندازه ای می تواند مفید باشد و استان البرز تا امروز در استفاده از فاینانس های داخلی و خارجی تا چه اندازه موفق بوده است؟
توسعه تکنولوژی های مورد نیاز برای سیستم های مدرن تصفیه و توزیع آب آشامیدنی می تواند به کاهش تلفات آب در کشورها کمک کند همچنین مشارکت کشورهای دیگر در تامین مالی بخشی از سرمایه گذاری مورد نیاز برای ایجاد پروژه های مدرن آب و فاضلاب در کشورهای در حال توسعه می تواند زمینه ساز توسعه پایدار در این کشورها بوده و بستر مشارکت اقتصادی سازنده ای را فراهم کند.
همان طور که عنوان شد،ما در این استان روش های مختلف سرمایه گذاری را در نظر گرفتیم و فروش اوراق مشارکت از جمله اقداماتی بود که در زمینه فاینانس های داخلی و خارجی انجام شد اما سعی بر این است که در زمینه جذب سرمایه گذار اقدامات وسیع تری صورت پذیرد تا ما نیز سرعت اجرای پروژه ها را افزایش داده و همچنین خدمات بهتری را به شهروندان ارایه دهیم.
- صحبت هایی مبنی بر افزودن نرخ فاضلاب بها به قبض های آب شده است، لطفا در این خصوص توضیح دهید؟
از زمان نصب سیفون فاضلاب به درب ورودی منازل،فاضلاب بها را در قبض آب برقرار می کنیم. مسلما نرخ های تعیین شده مطابق با مقررات و تعرفه ای است که وزارت نیرو به ما ابلاغ می کند، ما نیز موظفیم این مبلغ را براساس تعرفه وزارت نیرو اخذ کنیم و حق نداریم خارج از تعرفه پولی از مردم دریافت کنیم.
- خوشبختانه به غیر از برخی مناطق استان که دچار قطعی آب در مدت زمان کوتاهی شدند به صورت جدی نیازمند جیره بندی آب در روزهای گرم سال نشدیم . به نظر شما در روزهای آتی این اتفاق به صورت جدی برای شهروندان البرزی خواهد افتاد؟همچنین شما به عنوان یکی از مدیران با سابقه در آبفای کشور چه راهکارهایی را برای جلوگیری از معضل کمبود آب و عدم جیره بندی آن پیشنهاد می کنید؟
در حال حاضر ما در نقطه سر به سر قرار داریم و دچار کمبود آب و قطعی نشدیم، اما بسیار آسیب پذیر هستیم و چنانچه به علت کمبود آب تامین آب بیشتری نیاز داشته باشیم ،سایر شبکه ها اجازه استفاده بیش از این را به ما نمی دهند. گرمای ناگهانی هوا باعث غافلگیری خیلی از استان ها از جمله البرز شد و به دلیل تعطیلی پروژه ها در دوره انتخابات و تاخیر در اتمام آنها، مناطق محدودی ازبعضی شهرها از جمله ماهدشت،محمدشهر و نظرآباد به مشکل برخوردند که خوشبختانه در روزهای گذشته پروژه ها به طور همزمان به اتمام رسید و مشکل مردمان این مناطق نیز حل شد. همچنین به علت افت فشار شبکه ها شاهد این معضل در برخی مناطق خصوصا در داخل طبقات ساختمان ها بودیم و سعی کردیم این ایرادات را نیز رفع کنیم.با این حال به طور جدی به شهروندان توصیه می کنیم که در صرفه جویی آب اهتمام لازم را داشته باشند تا استان دچار کمبود آب نشود. اگر هر شهروند یک بطری ۵/۱لیتری آب را در فلاش تانک دستشویی خود قرار دهد و به طورمتوسط هر خانواده ۷بار در روز از فلاش تانک استفاده کند این موضوع باعث می شود تا هر خانه ۱۰ لیتر صرفه جویی در مصرف آب داشته باشد که در آخر روزانه ۸ میلیون لیتر صرفه جویی خواهیم داشت،متاسفانه مصرف آب در کشور ما بسیار بالاتر از مصرف جهانی است و برای آنکه به صورت همیشگی از این نعمت برخوردار باشیم باید الگوی مصرف را به طور جدی رعایت کنیم.
- به نظر شما مصرف بیش از حد آب در کشور چه دلایلی می تواند داشته باشد؟
بهتر است جواب این سوال را با یک مثال شروع کنم.همانطورکه می دانید در گذشته برلین به ۲ قسمت شرقی و غربی توسط یک دیوار جدا می شد.در برلین شرقی به علت عدم پرداخت آب بها ، میزان مصرفی مردم در روز ۳۵۰ لیتر بود، در حالی که برلین غربی به علت پرداخت آب بها ۱۱۰ لیتر به صورت روزانه استفاده می کردند.پس از برداشته شدن دیوار و ادغام مردم به برلین شرقی و غربی،مردم برلین شرقی موظف به پرداخت آب بها مانند مردمان برلین غربی شدند و به ازای هر متر مکعب ۴ تا ۵ یورو پرداخت می کردند.طبق آمارها این موضوع سبب شد که مردم برلین شرقی با رعایت الگوی مصرف به خاطر پرداخت آب بها میزان مصرفی خود را به ۱۳۰لیتر در روز کاهش دهند.این مثال به روشنی نشان می دهد که قیمت آب بها با در نظر گرفتن اصل رعایت اقتصاد آب در میزان مصرف مردم تاثیر بسزایی دارد، متاسفانه در کشور ما میزان آب بها به اندازه ای نیست که در روند مصرف شهروندان تاثیر محسوسی داشته باشد: چرا که هر خانواری به ازای مصرف هر متر مکعب آب ۲۸۰ تومان در کل کشور پرداخت می کند، در حالی که به ازای هر مترمکعب ۶۸۰ تومان هزینه می شود تا آب به دست مردم برسد.یعنی دریافتی ها از مردم یک سوم هزینه کردی است که صورت می گیرد، بنابراین به هیچ عنوان این موضوع توجیح اقتصای ندارد و نه تنها سبب استفاده بی رویه مردم از آب می شود بلکه به خاطر عدم منابع مالی کافی و نداشتن توجیح اقتصادی از پرداختی مردم و هزینه کرد آب مصرفی،سطح ارایه خدمات نیز به شهروندان کاهش می یابد و در هر ۲ صورت این مردم و شهروندان هستند که از قیمت پایین آب بها متضرر خواهند شد: زیرا علاوه بر آنکه از خدمات کمتری برخوردار می شوند، با ادامه رویه مصرف در آینده ای نه چندان دور با مشکل شدید کمبود آب مواجه خواهند شد.
- با توجه به آنکه استان البرز یکی از قطب های مسکن مهر است، پیشرفت کار در خدمات آب و فاضلاب در پروژه های مذکور به چه شکل بوده است؟
همانطور که اشاره کردید استان البرز یکی از قطب های مسکن مهر با ۱۱۲ هزار مسکن مهر است با وجود مشکلاتی که سازمان با آن دست به گریبان بوده است، سعی کرده ایم تا جای ممکن هم پای پروژه ها قدم برداریم و خدمات فاضلاب به همه پروژه ها را به سرانجام برسانیم. در حال حاضر پروژه آماده تحویلی را نداریم که خدمات آب وفاضلاب آن مشکل داشته باشد و کامل نباشد.هر واحدی که آماده تحویل شود، با مراجعه به دفاتر استقرار یافته در محل مسکن های مهر سراسر استان می تواند خدمات آب را ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت برقرار کند.
نازنین میرزایی – اعتماد
