تهیه منشور حقوق شهروندی امری لازم و ضروری است
شهروندان – محسن احمدی:
اویس حامد توسلی، وکیل دادگستری و کارشناس ارشد حقوق بینالملل درباره پیشنویس منشور حقوق شهروندی میگوید: در مقدمه منشور حقوق شهروندی به نکاتی اشاره شده که پیشتر، کمتر مورد توجه قرارگرفته شدهبودند مانند مبانی ملی در کنار مبانی اسلامی.
وی به خبرنگار شهروندان گفت: «اگرچه فصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که تحت عنوان متن حقوق ملت نامگذاری شدهاست، دارای اصول مترقی است اما قطعا فصلی جامع و کامل نبوده و مسائلی را پیشبینی نکرده و یا اگر پیشبینی نموده نتوانسته ضمانت اجرای قطعی و مناسبی را در باره آنها پیشبینی کند.لذا قطعا تهیه و تدوین منشور حقوق شهروندی امری لازم و ضروری میباشد.»
وی درباره نقاط ضعف و قوت منشور میافزاید:«در مقدمه منشور حقوق شهروندی به نکاتی اشاره شده که پیشتر، کمتر مورد توجه قرارگرفته شدهبودند مانند مبانی ملی در کنار مبانی اسلامی. در متن منشور نیز مواد شایان توجهی میتوان یافت، موادی درخصوص حق زندگی شایسته و یا اشاره به سلامت معنوی افراد جامعه و پرهیز از آسیبهای روحی یا پرداختن به حقوق معلولین که قبلا کمتر دیدهشدهبود. به علاوه به زندگی شاد ، جشنهای ملی و مسائلی از این دست نیز اشاره شدهاست. در مقایسه با قانون اساسی،منشور حقوق شهروندی با تاکید بیشتری در خصوص آزادی اندیشه،آزادی بیان وآزادی مطبوعات سخن به میان آوردهاست. و کمتر از اگر و اما استفاده نموده است.در این منشور به صراحت از آزادی دسترسی به تمامی رسانهها صحبت شده است و اگر این بند به درستی اجرا شود باید در آیندهای نزدیک شاهد رفع فیلترینگ گسترده اینترنتی و عدم ارسال وسیع پارازیت در فضای شهر تهران باشیم که هر دو اموری مبارکند و با استقبال گسترده مردم مواجه خواهند شد. به عدم تهدید روزنامهنگاران در منشور تاکید شده در حالیکه در قانون اساسی مشابه آن به این صراحت دیدهنمیشود. آزادی دسترسی به اطلاعات به وضوح در این منشور مورد تاکید قرار گرفتهاست و آزادی هنر وحفظ حریم خصوصی افراد ازجمله اموری هستند که در این منشور آمدهاست و قبلا در قوانین مدون ما دیده نمیشدند. همچنین بر سلامت اداری و شفافیت سیستم حکومتداری تاکید شده و همانطور که همگان میدانیم ایران جزء برترینها در جدول فساد اداری است. از دیگر نقاط قوت منشور تاکید بر ازدواج آزادانه و توام با رضایت است که میتواند به نفع بانوان محترم کشور باشد همچنین برای نخستینبار پس از انقلاب اسلامی در این منشور بر حق انتخاب پوشش تاکید شدهاست البته گفته شده حق انتخاب پوشش مناسب،یعنی ما با قید«مناسب»مواجه هستیم ولی در کنار معیارهای اسلامی از معیارهای ایرانی نیز نام برده شده است. در این منشور بر نخبهپروری و حفظ کرامت نخبگان،استادان و طبقه فرهیخته جامه تاکید شده که پیشتر به جز دوره اصلاحات سخنی از آن به میان نمیرفت همچنین در این منشور بر محیط زیست تاکید زیادی شدهاست که این مورد نیز یک مفهوم نسبتا مدرن برای کشور در حال توسعه ماست. در مجموع میتوان گفت نکات مثبتی در این منشور دیدهمیشود که امید است از روی کاغذ به عرصه عمل سرایت یابد اما در خصوص کاستیها باید گفت اصولا در ایران نکات مثبتی که شامل حال مردم میشوند را میتوان در قوانین یافت اما فقدان ضمانت اجراها،پاشنه آشیل موضوع مورد بحث ماست،ما فصل حقوق ملت را در قانون اساسی داریم،ما قانون حقوق شهروندی را که در اواخر عمر مجلس ششم تصویب شد را نیز در مجموعه قوانین خود داریم،ما در کشورمان منشور حقوق زنان را داریم که در دوره اصلاحات تنظیم شد،ما جزو امضاکنندگان اعلامیه جهانی حقوق بشر هستیم،اگر دولت به همین حقوق نیز توجه کند بسیاری از مشکلات مردم حل خواهدشد.در نتیجه مشکل ما فقدان قانون نیست بلکه فقدان،ضمانت اجرا و عدم نظارت دقیق است که هردو از نبود ارادهای جدی برای احقاق حقوق شهروندی ناشی میشوند. قطعا اگر در میان مسئولین محترم کشور عزم وارادهای جدی برای احترام هرچه بیشتر به حقوق مردم وجود داشتهباشد ، این منشور بدون چالش،اجرایی میشود در غیر این صورت این منشور هم به آرشیو قوانین و مقررات اجرانشده میپیوندد.
این کارشناس ارشد حقوق بینالملل در پایان سخنان خود میگوید:«در مجموع هر چه یشتر مباحث مربوط به حقوق شهروندی و مربوط به حقوق بشر وارد ادبیات و گفتمان حقوقی سیاسی کشور شود در دراز مدت به نفع ملت است. حتی اگر ما با قوانینی مواجه باشیم که ضمانت اجرایی ندارند،وجود آنها بهتر از نبودشان است البته باید سعی شود این قوانین اجرا شوند.»