کمبود ۴۷۰۰محیط بان برای حفاظت از حیات وحش
شهروندان:
فرمانده یگان حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست با اعلام اینکه در حال حاضر ۲۶۱۷محیط بان صیانت از ۱۸میلیون هکتار عرصه‌های تحت حفاظت سازمان محیط زیست را برعهده دارند، گفت: براساس استانداردهای جهانی برای حفاظت از ۱۸میلیون هکتار، به ۷۳۴۴ محیط بان نیاز داریم که البته ساختار سازمانی آن تصویب و ابلاغ شده و درصورت تأمین اعتبار، نیروی کسری تأمین و به استان‌ها تزریق می‌شود.
سرهنگ حمیدرضا خیلدار افزود: دراجرای ماده ۱۷۹برنامه توسعه اجتماعی درتاریخ ۵/۴/۷۹یگان حفاظت سازمان حفاظت زیست آغاز به‌کار کرد. در واقع گارد حفاظت به یگان حفاظت تبدیل شد. همزمان با تشکیل یگان حفاظت ۱۲محیط‌بان در زندان بودند که بررسی‌ها نشان داد مشکل اصلی این محیط‌بانان ناشی از ضعف آموزش است.
فرمانده یگان حفاظت سازمان حفاظت محیط‌زیست با اشاره به اینکه۴۳۰پاسگاه محیط بانی در عرصه‌های تحت حفاظت، فعال است گفت: متناسب با افزایش نیرو ۲۴۲پاسگاه جدید احداث شد تا درصورت به‌کارگیری نیروهای جدید و افزایش محیط‌بانان به استاندارد جهانی (۷۳۴۴نفر)، مشکل کمبود پاسگاه نداشته باشیم.
ارتقای آموزش
خیلدار درباره تجهیزات و آموزش محیط‌بانان تصریح کرد: همزمان با تصویب ساختار سازمانی یگان حفاظت، سلاح‌های محیط‌بانان که بسیار فرسوده بود و کارایی نداشت از رده خارج و با پیشرفته‌ترین سلاح‌های روز جایگزین شد ضمن اینکه شمار سلاح‌ها ۳ برابر شد؛ اما مشکل اساسی آموزش محیط‌بانان بود. با این رویکرد، نظام آموزش محیط‌بانان تبیین شد و بدین‌ترتیب هر محیط‌بانی در بدو ورود به یگان حفاظت، یک دوره یکماهه آموزشی را به‌صورت شبانه‌روزی طی می‌کند و در آن با سرفصل‌های انتظامی و حقوقی آشنا می‌شود ضمن آنکه دوره‌های زیست‌محیطی را هم می‌گذراند. علاوه بر این طی این دوره یکماهه، سلامت جسم و روان محیط‌بانان نیز بررسی می‌شود.
آنطور که فرمانده یگان حفاظت می‌گوید: دوره‌های آموزشی محیط‌بانان تداوم دارد و محیط‌بانان هر ۴سال دوره متفاوتی را می‌گذرانند که شامل دوره‌های عمومی، تخصصی، سرپرستی، سرپرستی تخصصی و دوره عالی است به‌طوری که محیط‌بانی که دوره عالی را پشت سر می‌گذارد ۲۴سال خدمت کرده است. محیط‌بانی که به فرماندهی پاسگاه منصوب می‌شود باید دوره تخصصی مربوطه را گذرانده باشد که تا زمان انتصاب به این سمت حداقل ۹سال سابقه خدمت دارد. فرمانده پارک ملی هم باید دوره تخصصی مرتبط را دیده باشد که درصورت گذراندن این دوره، ۱۲سال سابقه خدمت دارد. به گفته وی، فرمانده استان، تمام دوره‌ها را طی کرده و در زمان انتصاب بیش از ۲۰ سال سابقه و تجربه کار دارد.
وی درباره اهمیت دوره‌های آموزشی محیط‌بانان خاطرنشان کرد: دوره‌های آموزشی و مدارک مرتبط با آن در ارتقای شغلی محیط‌بانان نقش تعیین‌کننده دارد. در واقع ارتقای محیط‌بانان در گروی دوره‌های آموزشی است که طی می‌کنند. خیلدار به دوره‌های آموزشی دیگری اشاره کرد که هر ساله با توجه به نیازهای سازمان برای محیط‌بانان برگزار می‌شود؛ آشنایی با قوانین و مقررات، به‌کارگیری سلاح، نجات‌غریق و دفاع شخصی ازجمله این دوره‌ها به شمار می‌آید.
استفاده از فناوری‌های نوین
فرمانده یگان حفاظت سازمان حفاظت محیط‌زیست درباره مشکلات محیط‌بانان گفت: در حال حاضر از هر ۷هزار هکتار یک محیط‌بان حفاظت می‌کند. ضمن آنکه در ازای ۱۸شبانه‌روز خدمت در عرصه‌های تحت حفاظت، ۱۲روز در خانه و کنار خانواده است درحالی‌که نیروهای مسلح در ازای ۱۰شبانه روز خدمت، ۲۰روز به خانه می‌روند که از این نظر محیط‌بانان بسیار محرومند و ما تلاش می‌کنیم که هر محیط‌بان در ازای ۱۲شبانه‌روزی که در عرصه حضور دارد ۱۲روز در کنار خانواده‌اش باشد.
خیلدار از به‌کارگیری فناوری‌های نوین با هدف پیشگیری از تخلفات احتمالی در مناطق حفاظت‌شده خبر داد و افزود: استفاده از «سامانه پیامکی هوشمند» و «دوربین‌های مدار بسته» در مناطق تحت حفاظت، ۲طرحی است که از سوی یگان حفاظت پیشنهاد شده که درصورت تأمین اعتبار، این طرح‌ها اجرایی می‌شود. با اجرای سامانه پیامکی هوشمند به محض ورود یک شهروند به منطقه تحت حفاظت، پیامکی را مبنی بر ورود به منطقه حفاظت‌شده دریافت می‌کند علاوه براین، مختصات منطقه همراه با گونه‌های زیست‌محیطی، گونه‌های در معرض انقراض با هشدارهای حفاظتی دریافت می‌کند با این هدف که از خسارات احتمالی، پیشگیری شود.
وی درباره نصب دوربین‌های مدار‌بسته در مناطق حفاظت شده گفت: درصورت تأمین اعتبار، دوربین‌های مداربسته‌ای که تا ۳۰کیلومتر برد دارند خریداری و برای پایش آنلاین در مناطق حفاظت شده نصب می‌شوند. این دوربین‌ها در ارتفاع و به‌گونه‌ای نصب می‌شوند که متخلفان نتوانند آنها را از کار بیندازند. با نصب این دوربین‌ها، امکان پایش لحظه‌ای مناطق حفاظت شده در تمام ساعات شبانه‌روز فراهم می‌شود که نتیجه آن کاهش تخلف است.
تنگناهای معیشتی
فرمانده یگان حفاظت سازمان حفاظت محیط‌زیست همزمان با روز محیط‌بان (میلاد امام رضا) به مشکلات معیشتی محیط‌بانان اشاره کرد و افزود: محیط‌بانان در حال حاضر با کمترین حقوق و مزایا در سرما و گرمای طاقت‌فرسا با حداقل امکانات به‌طور شبانه‌روزی از حیات وحش و میراث طبیعی کشور حفاظت می‌کنند براین اساس انتظار می‌رود مسئولان برای افزایش حقوق محیط‌بانان چاره‌ای بیندیشند. برخوردارنبودن از بیمه کامل، از دیگر معضلات محیط‌بانان است.
وی در پایان با اشاره به ۱۱محیط بانی که پرونده قضایی دارند و برخی از آنها در زندان به‌سر می‌برند، تأکید کرد: در مواردی که حکم قصاص صادر شده، محیط‌بانان تخلف کرده‌اند که این تخلف ناشی از خلأ آموزشی بوده است با وجود این، سازمان برای رهایی محیط‌بانان از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌کند و این پرونده‌ها با جدیت در دست پیگیری است.
اسدالله افلاکی – همشهری
