مرگ سینمای مستقل ایران
شهروندان – فرزاد مؤتمن:
در تمام دنیا فیلم‌هایی که می‌خواهند مستقل باشند با مشکلات روبه‌رو می‌شوند، ولی در ایران این مشکلات بیشتر است.
من فیلمسازی هستم که گاهی از نوع سینمایی که دوست دارم، دور شده‌ام و فیلم‌هایی ساخته‌ام که متعلق به من نیست. ایرادی نیز در آن نمی‌بینم. نه مدعی هستم و نه فکر می‌کنم که مؤلف هستم؛ ولی سلیقه خاصی دارم، گاه دور شدن من از علایقم به خاطر این بوده که کاری در سینمای ایران انجام دهم. فیلم «سایه روشن» اما جزو فیلم‌هایی‌ست که دوست دارم و علاقه‌مندان «شب‌های‌روشن» و «صداها» بیشتر آن را می‌پسندند. در هشت سال گذشته شرایطی بود که قرار بر این بود که عده‌ای کوچکتر از حد خود ظاهر شوند و من از آن دسته بودم.
در حال حاضر، حرف‌های خوب و خوشایندی می‌شنویم، امیدوارم که شرایط بهتر شود؛ اما در کل مشکل سینمای ایران مشکل مدیران نیست، مشکل اقتصادی‌ست. سینمای ایران یک نظام اقتصادی مشخص و دقیق ندارد. نه مطلق، متعلق به بخش خصوصی و نه مطلق متعلق به بخش دولتی‌ست و چیزی میان این دو است. این سیستم‌های بینابینی، سیستم‌های بوروکراتیک و غیرعادلانه هستند. این سیستم هرچند بخش خصوص را فعال می‌کند؛ اما بخش خصوصی دست در جیب خود نمی‌کند و می‌خواهد با پول بخش دولتی فیلم بسازد. در نتیجه به دور پول‌هایی که در سازمان‌های دولتی وجود دارد، دیوارهای بوروکراتیک ساخته می‌شود. هر کس بتواند به این گرو‌ه‌ها و باند‌ها که پول را در اختیار دارند نزدیک شود، می‌تواند در این پول‌ها سهیم شود و بقیه باید با چنگ و دندان در این حیطه بمانند. این باعث بروز اختلاف می‌شود. این اختلافات از ناحیه تهیه‌کننده است و دلیل آن مالی‌ست و این اختلافات و این تشتت و ناامنی روی روح و روان سینما تأثیر می‌گذارد . بنابراین این مسئله باید حل شود. این مسئله توسط هیچ مدیری قابل حل نیست؛ چراکه یک مسئله کلان مملکتی که نه فقط در سینما بلکه در همه بخش‌های کشور وجود دارد.
سینمای مستقل در ایران مرده است. سایه روشن به نوعی فیلم مستقل است و با پولی که تهیه‌کننده آماده کرده ساخته می شود. این نوع فیلم‌ها کم هستند. در سال‌های اخیر پول‌های دولتی به پروژه‌‌هایی آشکارا تبلیغاتی و هدفدار تعلق گرفته است. در تمام دنیا فیلم‌هایی که می‌خواهند مستقل باشند با مشکلات روبه‌رو می‌شوند، ولی در ایران این مشکلات بیشتر است.
* کارگردان سینما
