وضعیت آب شرب ۸ شهر در مرحله هشدار
شهروندان:
هر چند طی چند هفته اخیر بارشهای مناسبی در بسیاری از استانهای کشور صورت گرفت، تاجایی که بارش برف سنگین در استانهای شمالی مشکلاتی را برای مردم این استانها به وجود آورد، اما برخلاف ظاهر فراوان بارشها، بیشتر استانها در یکی از بدترین سالهای آبی قرار دارند، به گونهای که هماکنون 8 شهر کشور شامل تهران، اصفهان، بندرعباس، مشهد، قم، شیراز، اهواز و آبادان به مرز هشدار آبی رسیده است.
نگرانی از بابت تأمین آب در برخی استانها به حدی است که در شهرهای بندرعباس، مشهد و قم یک کمیته خاص برای بررسی چالش آب ایجاد شده که به صورت دائمی بحث آب شرب این شهرها را پایش میکند. آمارهای رسمی نشان میدهد، بارندگیهای کشور از ابتدای سال آبی جاری در رتبه آخر ۴۶ سال گذشته قرار دارد و بدترین سال از لحاظ بارشها تاکنون است. در همین حال ، وضع روان آبهای کشور نیز مناسب نیست و در رتبه ۴۴ میانگین آماری ۴۶ ساله کشور قرار دارد.
بندرعباس در بهار وارد بحران آبی میشود
بندرعباس مرکز هرمزگان از شهرهایی است که در حال حاضر به مرز هشدار آبی رسیده است. حسین خادمی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب هرمزگان با تأیید این خبر، گفت: اگر در ماه اسفند بارندگی مناسبی صورت نگیرد شهر بندرعباس در بهار در مرحله بحران آبی قرار میگیرد.
وی تصریح کرد: آب بندرعباس از ۳ منبع سد استقلال میناب، چاههای دشت میناب و چاههای دشت شمیل و «نیان» تأمین میشود که ۴۰ درصد آب شرب از سد و ۶۰ درصد مابقی از چاههای دشت فوقالذکر تأمین میشود. این در حالی است که هم اکنون ذخیره سد استقلال ۱۸ میلیون مترمکعب و به گفته خادمی ظرفیت این سد ۲۵۰ میلیون مترمکعب است و با استناد به این آمار باید گفت ذخیره سدبسیارکم است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب هرمزگان مصرف ماهانه آب شرب بندرعباس را ۵ میلیون مترمکعب اعلام کرد و افزود: اگر در ماه آینده بارندگی مناسبی صورت نگیرد قطعاً برای تأمین این میزان با مشکل مواجه میشویم و در واقع بندرعباس به مرز بحران آبی میرسد. وی تأکید کرد: در این خصوص راهکارهای لازم برای تأمین اضطراری آب در اولویت کاری آبفای این استان قرار گرفته است.
وی مهم ترین راهکار در این زمینه با توجه به وجود سواحل خلیج فارس را استفاده از آب شیرین کن و حفر چاه جدید در دشت شمیل و نیان دانست. وی البته این را هم افزود که برای اجرای این راهکارها ۱۰ میلیارد تومان اعتبار لازم است. گفتنی است برای شیرین کردن هر مترمکعب آب به یک میلیون تومان سرمایهگذاری نیاز است.
وی با اشاره به تشکیل کمیته ویژه مقابله با بحران آب در بندرعباس، گفت: راهکارهای عملی در این کمیته بررسی شده و اگر تا ۱۵ اسفند بارندگی مناسبی صورت نگیرد این راهکارها به کار گرفته میشود. به گفته خادمی، میانگین بارندگی امسال هرمزگان کمتر از میانگین بلندمدت این استان بوده و با امسال ۱۰ سال است که هرمزگان با مشکل خشکسالی مواجه است. وی تأکید کرد: در هرمزگان به جز بندرعباس ۱۱ شهر دیگر با کمبود آب روبهرو بوده و همین مسأله این استان را با چالش آبی روبهرو کرده است.
تأمین یک سال آب شرب قم با ۱۰ درصد صرفهجویی آب کشاورزی
استان قم از استان هایی است که همواره برای تأمین آب شرب با مشکلاتی روبهرو بوده است به گونهای که در یک سال گذشته برخی روستاهای آن با جیرهبندی آب داشته اند.
در خصوص وضعیت آب شرب قم به سراغ سید حسن رضوی، مدیرعامل آب منطقهای قم رفتیم. وی با تأکید بر وجود بحران آبی در استان قم ، گفت: میانگین سرانه تأمین آب شرب برای هر نفر در سال معادل یک هزار و ۵۰۰ تا یک هزار و ۶۰۰ مترمکعب است در حالی که این میزان در قم تنها ۸۰۰ مترمکعب است.
وی افزود: هر چند در سال آبی جاری میزان بارشها ۳ تا ۴ درصد بیشتر بوده ولی نسبت به سال آبی گذشته ۲۵درصد کاهش داشته، اما خوشبختانه پراکنش بارشها مناسب بوده است یعنی در زمانی که لازم بوده برف داشتهایم و در زمانی که باران لازم بوده باران آمده است.
وی با اظهار امیدواری برای ادامه بارشها در ماه اسفند تأکید کرد: آب شرب قم از ۲ سد ۱۵ خرداد و سد گلپایگان تأمین میشود که متأسفانه مخازن آنها کاهش قابل توجهی داشته است. ذخیره سد گلپایگان ۱۲ میلیون مترمکعب است در حالی که به گفته رضوی ظرفیت این سد معادل ۳۵۰ میلیون مترمکعب است.
وی خاطرنشان کرد: برای برونرفت از چالش موجود باید مدیریت مصرف دردستور کار قرار گیرد. به گفته وی در حال حاضر سالانه ۹۰۰ میلیون مترمکعب آب در بخش کشاورزی قم استفاده میشود که اگر با مدیریت مصرف بتوان صرفهجویی ۱۰درصدی در این بخش داشت، مصرف یک سال آب شرب قم از این طریق تأمین میشود که رقم کوچکی نیست.
وی بازچرخ آب مصرفی در بخش صنعت را یکی دیگر از راهکارهای کنترل مصرف آب در قم خواند و افزود: این در حالی است که در برخی از کشورها مانند ژاپن از آب مصرفی در صنعت ۵ بار استفاده میشود.
وی تأکید کرد: حل مشکل آب شرب قم یک نگاه فرا استانی نیاز دارد. رضوی درخصوص گلایه مردم نسبت به ادامه عرضه آب شور در قم گفت: ۷۸ درصد آب شرب قم شیرین است که مخلوط شدن آب با ۲۲ درصد آب برخی چاهها که هنوز شور هستند عامل این نگرانی مردم است. وی تأکید کرد: در صورت تأمین اعتبار برای آبگیری سد «کوچره» این مشکل نیز رفع خواهد شد.
تشدید مشکل آب اصفهان در تابستان ۹۳
در همین حال هاشم امینی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان نیز به ایران گفت: با توجه به وجود ۶ سال خشکسالی پیاپی در این استان منابع آب زیرزمینی استان اصفهان تحتالشعاع قرارگرفته و شهر اصفهان در سال آبی گذشته نیز (مهر ۹۱ تا مهر ۹۲) در بخش کشاورزی و هم بخش آب شرب با مشکلاتی مواجه بود که اگر اقدامات لازم صورت نگیرد، وضعیت آب شهر اصفهان در تابستان ۹۳ حادتر میشود و به مرز بحران میرسد.
به گفته وی در حال حاضر آب ۵۰ شهر و ۳۰۰ روستای استان اصفهان از زایندهرود تأمین میشود. وی با اشاره به تأکید استاندار اصفهان مبنی بر رفع مشکل آب این استان از سوی همه مسئولین افزود: در این خصوص ستاد خشکسالی فعال شده است.
وی حفر و تجهیز چاههای جدید در اصفهان را از راهکارهای عملی برای جلوگیری از بحران آب در این کلانشهر خواند و ادامه داد: در همین حال چاههای بخش خصوصی نیز که از نظر کیفی مشکلی نداشته باشند برای تأمین آب شرب مردم اجاره میشود. امینی در عین حال از مردم خواست، با صرفهجویی مسئولان را در این خصوص کمک کنند. وی گفت: بررسیهای ما نشان میدهد، اگر مردم در مصرف آب شرب در استان اصفهان ۲۰ تا ۳۰ درصد صرفهجویی کنند که دست یافتنی است میتوانیم از بحرانآب اصفهان در تابستان ۹۳ گذر کنیم.
زهره افشار
ایران