تاریخ انتشار : دوشنبه ۱۲ خرداد ۱۳۹۳ زمان انتشار : ۲۱:۳۵

شهروندان – اسماعیل کهرم*:
من همیشه نسبت به عملکرد دولت یازدهم خوش‌بین بودم و با سخنان روز گذشته آقای روحانی در دیدار با کارکنان سازمان حفاظت محیط زیست و نهادهای مدنی، خوش‌بین‌تر هم شدم.

رییس‌جمهوری در این نشست اشاره خوبی به دریاچه ارومیه داشت. ایشان در روزهای انتخابات وعده داده بودند که مهم‌ترین مساله محیط زیستی دولت را دریاچه ارومیه و هامون می‌دانند که اکنون می‌بینیم ایشان به قول‌های خود عمل کرده‌اند و در حال احیا کردن این دو دریاچه مهم ایران هستند.

اکنون دریاچه هامون به دلیل تعامل مناسبی که در این مدت با همسایه شرقی ما یعنی افغانستان برقرار شده تا میزان زیادی احیا شده است. مسائلی در حوزه محیط زیست که دکتر روحانی در دیدار اخیرشان با فعالان محیط زیست، در سه محور به تشریح آنها پرداخته است. محور نخست، مساله آگاهی عمومی است به این معنا که مردم باید تلاش کنند تا نسبت به مسائل محیط زیست اطلاعات خود را افزایش داده و در راستای حفاظت از محیط زندگی‌شان بیش از این بکوشند.

محور دوم به بحث مهم فرهنگ‌سازی برمی‌گردد که باید از طریق افزایش توان NGOها یا سمن‌ها (سازمان‌های مردم نهاد) و حمایت از فعالیت‌های غیردولتی، به آن پرداخته شود. در واقع اشاره دولت در درجه اول به بحث فرهنگ و گسترش آن در جامعه بر می‌گردد و نشان می‌دهد که دولت با آگاهی در این مسیر گام بر می‌دارد و این مهم قابل ستایش است.

نباید فراموش کرد لطماتی که تاکنون بر پیکره بخش‌های مختلف وارد شده، تنها ناشی از عدم آگاهی است. از طریق تقویت نهادهای مدنی است که می‌توان آگاهی مردم را افزایش داد. در عین حال باید دید آیا این نهادها آمادگی لازم برای فرهنگ‌سازی را دارند؟ از سوی دیگر نیاز به تقویت سازمان‌های مردم نهاد ما نیز احساس می‌شود.

این ضرورت با بررسی ویژگی‌های سمن‌های کشورهایی چون انگلستان و امریکا به خوبی مشخص می‌شود. یقینا اگر آگاهی سمن‌ها در سطح مناسبی نباشد نمی‌توان انتظار افزایش آگاهی مردم را داشت. بنابراین در وهله نخست باید میزان اطلاعات نهادهای مدنی را بالا برد تا آنها بتوانند امر آموزش افکار عمومی را در پیش بگیرند.

محور سوم؛ خواست دولت در حمایت از برنامه‌های مناسب است. آقای روحانی بارها اشاره کرده‌اند که محیط زیست از دغدغه‌های اصلی دولت است و در این راستا و در طول مدیریت چهار ساله دولت، تمام هم و غم خود را معطوف به محیط زیست خواهد کرد. این در حالی است که با توجه به نگاه دولت به موضوع محیط زیست، مباحثی چون تحریم اقتصادی نیز به میان می‌آید. نمونه آن مساله بنزین طی چند سال گذشته است. زمانی که دولت‌های غربی و به خصوص امریکا، دست به تحریم ایران زدند، شاهد این ادعا از سوی دولت گذشته بودیم که این تحریم‌ها را آسیبی به مردم عادی نمی‌دانست.

در حالی که مسلما، کیفیت نامطلوب بنزین از طرفی باعث آلوده شدن هوا و از سوی دیگر موجب افزایش احتمال ابتلا به سرطان در بین مردم شده بود. اما با روی کار آمدن دولت یازدهم و از ابتدای سال ۹۳ تاکنون تهران شاهد ۶ روز هوای سالم و در مابقی روزها دارای هوای پاک بوده است.

شاید برخی این تغییر مهم را در اثر مسائل جوی بدانند اما نباید فراموش کرد که بخشی از این اتفاق مثبت و مهم، به دلیل بنزین مرغوبی است که توسط دولت روحانی جایگزین بنزین نامناسب قبلی شده است، موضوعی که آقای روحانی هم بر آن تاکید داشته‌اند. در مجموع جای بسی خوشحالی است که روحانی سیاست دولت خود را بر اساس توسعه پایدار تعریف کرده است که نمونه آن را می‌توان در نخستین جلسه هیات دولت با محوریت حفظ محیط زیست دریاچه ارومیه دید.

اگر به همین شکل پیش برویم قطعا و ظرف ۵ سال آینده، شاهد احیای نیمی از دریاچه ارومیه خواهیم بود. اکنون که عزم ملی به وقوع پیوسته و نیروهای منسجم فعالیت خود را آغاز کرده‌اند، آینده درخشانی در انتظار محیط زیست ایران خواهد بود، هرچند نباید فراموش کرد که این مهم فرآیندی زمانبر است، اما با این حال امیدواری به ایجاد تغییراتی مثبت در طول دوره ۴ ساله دولت یازدهم وجود دارد.

*مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست

اعتماد