تاریخ انتشار : دوشنبه ۱۸ آذر ۱۳۹۲ زمان انتشار : ۱۴:۰۶

شهروندان:
معلولیت خود قصه پرغصه ای است اما اگر همراه آن ترحم دردآور در گفتار و کم توجهی زجرآور در رفتار دیگر افراد جامعه توام شود دیگر تحمل آن طاقت فرسا می شود این قصه پرغصه، حکایت حدود 15 هزار نفر از مردم خراسان شمالی است.

به گزارش مهر، بارها برای هر کدام از ما پیش آمده که با معلولان جسمی حرکتی، افراد نابینا، کم بینا، دوستان ناشنوا، کم شنوا، معلولان ذهنی و بسیاری از هم نوعانی که هر یک به شکلی دارای معلولیت هستند، برخورد کرده باشیم و در پی آن احساس ترحم زودتر از همه احساس‌های دیگر به سراغمان آمده باشد؛ این احساس معمولا موجب رنجش معلولان می‌شود، احساسی که متاسفانه در برخی موارد از سوی خانواده‌های این معلولان هم نمایان می شود.

زمانی که سخن از معلولان به میان می آید؛ اکثر افراد جامعه، انسان های معلول را می ستایند و قبول دارند که این قشر از جامعه نیز توانایی های بسیاری برای عرضه دارند، اکثر افراد غیرمعلول هنگام برخورد با معلولین بارها و بارها با کلام و حتی عمل مقطعی خویش نشان می دهند که این افراد با وجود مشکلات فراوان، اراده های مستحکمی دارند که توانسته اند تا این برهه از زندگی را با موفقیت پشت سر بگذارند.

اما وقتی پای عمل واقعی به میان می آید، گویا تمام آن گفته ها و وعده ها رنگ می بازد، زمان استخدام معلولان که فرا می رسد سخن از آن همه توانایی، کمرنگ جلوه می کند، زمان ازدواج معلولین که می رسد؛ سخن از عشق و زندگی، به عنوان کردن سختی های معلولیت مبدل می شود، زمان تحصیل معلولین که فرا می رسد مدارس و دانشگاهها نداشتن آسانسور، رمپ و سرویس بهداشتی مناسب را به عدم توانایی معلولین نسبت می دهند و به راحتی عنوان می کنند که شرایط موسسه آموزشی ما همین بوده و مشکل مربوط به فرد معلول است.

فاصله میان سخن تا عمل بسیار طولانی است و همین فاصله ها است که معضلات زندگیِ معلولین را تشدید می کند، تلاش جامعه معلولان برای ارائه توانمندی ها از طرفی و فشار باورهای سطحی افراد جامعه و برخی مسئولین از طرفی دیگر، عرصه را بر فرد معلول تنگ می کند و قصه به جایی می رسد که ممکن است خود فرد معلول نیز در باور داشتن توانایی هایش دچار شک و تردید شود چه برسد به جامعه.

وجود حدود ۱۵ هزار معلول در خراسان شمالی

در حال حاضر در استان ۸۶۷ هزار نفری خراسان شمالی بهزیستی خراسان شمالی ۱۴ هزار و ۵۰۰ معلول زیر پوشش خدمات حمایتی اداره کل بهزیستی استان هستند، البته این تعداد معلولانی است که تحت پوشش بهزیستی درآمده اند؛ چرا که شماری از معلولان استان به دلایل مختلف تحت پوشش قرار نگرفته اند.

معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان شمالی در این زمینه در گفتگو با خبرنگار مهر، می گوید: از این تعداد ۳۸ درصد معلول جسمی حرکتی، ۲۴ درصد معلول ذهنی، ۱۱ درصد ناشنوا، حدود ۹ درصد نابینا، هفت درصد بیمار روانی مزمن، حدود شش درصد چندمعلولیتی، دو درصد سالمند و بقیه معلولان دارای ضایعه نخاعی هستند.

محمد قزی با بیان این که در حال حاضر از این تعداد سه هزار و ۶۰۰ نفر از حقوق مستمری ماهانه برخوردار هستند، اظهار می کند: همچنین ۳۲ مرکز به صورت روزانه و یا شبانه روزی معلولان واجد شرایط را زیر پوشش خدمات خود دارند.

به گفته وی اکنون در ۱۶ مرکز شبانه روزی هزار و ۲۴۶ معلول شامل سالمند، اعصاب و روان، جسمی حرکتی و ذهنی نگهداری می شود و بهزیستی ماهانه برای هر معلول در مرکز نگهداری شبانه روزی دو میلیون و ۴۰۰ هزار ریال پرداخت می کند.

قزی می افزاید: همچنین در ۱۶ مرکز روزانه نیز به ۶۰۰ معلول خدمات آموزشی و حرفه آموزی ارایه می شود و بهزیستی برای هر معلول در مرکز نگهداری روزانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار ریال پرداخت می کند.

محدودیت‌هایی که تاوان معلولیت را سنگین‌تر می‌کند

نگاه‌های ترحم‌آمیز مردم، بیکاری، ناتوانی، خیابان‌ها و پیاده‌روهای پر از چاله و چوله شهرهای خراسان شمالی که تقریبا هیچ راهی برای عبور معلولان ندارد و هزار و یک مشکل دیگر که تا کسی خودش معلولیت نداشته یا با معلولی ارتباط نزدیک نداشته باشد، این مسائل را درک نمی‌کند.

زندگی معلولان می‌تواند پر از دغدغه باشد، دغدغه‌هایی که هیچ کس را به جز آن‌ها نمی‌ترساند، شاید پرداختن به این موضوع که بسیاری از معابر خراسان شمالی برای عبور و مرور معلولان مناسب نیست یا اینکه در آزمون‌های استخدامی، سهمی برای معلولان در نظر گرفته نمی‌شود و یا در بیشتر ادارات استان مسیرهایی برای تردد معلولان مشخص نشده‌ و هراس بالا و پایین رفتن از پله‌های ادارات و نهادها، مسائلی تکراری به نظر بیاید.

اما تا زمانی که این مسائل در جامعه وجود دارد و تا وقتی که برای کمتر کسی مهم است که کوچه و خیابان‌های شهر چقدر برای رفت و آمد معلولان مناسب است؛ تا وقتی بی‌پولی راه توان‌بخشی معلولان را سد می‌کند، تا وقتی هزینه‌های زیاد، روند درمان خانواده‌های کم‌درآمد را مختل می‌کند، تا وقتی اشتغال‌زایی برای معلولان به عنوان حرفی قشنگ روی کاغذ می‌ماند، تا وقتی مردم دست از نگاه‌های آزاردهنده‌شان برنمی‌دارند، تا وقتی برخی آسایشگاه‌های نگهداری از معلولان خیلی راحت از زیر ذره‌بین نظارت خارج می‌شوند و خیالشان از بازخواست شدن راحت است؛ این دغدغه‌ها سر جای خود می مانند و اوضاع معلولان بهبود نمی یابد.

نگاهی به وضعیت معلولان در مرکز و شهرستان های تابع خراسان شمالی نیز موید این واقعیت است که جامعه معلولان با مشکلات زیادی روبرو هستند اما در هر صورت نباید حل مشکلات آنها نادیده گرفته شود.

هزینه بالای درمان مهم ترین دغدغه معلولان

رییس اداره بهزیستی شهرستان شیروان در این زمینه در گفتگو با خبرنگار مهر، در حال حاضر سه هزار و ۲۰ نفر معلول در شهرستان شیروان شناسایی شده است که از این تعداد هزار و ۸۸۰ نفر مرد هستند.

به گفته خلیل امیری بیشتر معلولیت ها در این شهرستان مربوط به معلولیت جسمی حرکتی با ۹۵۰ نفر است که این افراد با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می کنند اما درد و دل‌هایشان شنیده نمی شود.

این مسئول اظهار می کند: مشکلات درمانی و هزینه‌های بالای درمانی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های معلولان در جامعه است.

امیری می افزاید: در حال حاضر معلولان برای زندگی در جامعه با مشکلات فراوانی مواجه هستند و بحث درمان به عنوان مهم‌ترین مشکلات معلولان محسوب می‌شود.

وی هزینه‌های درمانی معلولان را بسیار بالا می داند و اضافه می کند: هزینه‌های درمانی معلولان روز به روز به صورت تصاعدی افزایش پیدا می‌کند و در حال حاضر بسیاری از معلولان آسیب نخاعی با زخم بستر مواجه هستند.

امیری با اشاره به این که اشتغال به عنوان یکی دیگر از مهم‌ترین مشکلات معلولان در سطح جامعه است، می گوید: با ایجاد اشتغال برای معلولان، اوقات آنها پر می‌شود و آنها احساس وجود و مثبت بودن برای جامعه می‌کنند.

وی عنوان می کند: با اشتغال معلولان تأثیر‌گذاری آنها در جامعه نیز با محقق می‌شود و این افراد می توانند در عرصه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی حضور فعال داشته باشند.

امیری می افزاید: امروز نگاه برخی در جامعه این است که معلولیت، محدودیت است و معلولان به دلیل نقص جسمانی خود نمی‌توانند برای جامعه مفید باشند، اما در واقع معلولیت، محدودیت نیست و یک معلول می تواند قله‌های موفقیت را فتح کند و جامعه خود را با گام‌های بزرگ و استوار خود بسازد.

لزوم مناسب سازی معابر شهری برای معلولان

یکی از اعضای شورای اسلامی شهر شیروان نیز در این زمینه در گفتگو با خبرنگار مهر، بر رفع مشکلات پیشروی معلولان جامعه تاکید می کند.

سعید ساعدی با تاکید بر اینکه باید دستگاه‌ها برای مناسب‌سازی معابر شهری و ادارت اقدام کنند، اظهار می کند: شورای شهر و شهرداری تمام و توان و پتانسیل خود را در جهت رفع مشکلات پیشروی معلولان شیروانی به کار می گیرد.

او با اشاره به اینکه شورای چهارم به فکر همه اقشار جامعه به ویژه معلولان است، می افزاید: به طور قطع در جلسات شورای اسلامی اصول مناسب‌سازی معابر شهری برای این قشر جامعه مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.

همه این ها در حالی است که اکنون در شهرهای خراسان شمالی ساختمان های اداری نوساز برای تردد معلولان مناسب سازی می شود و همزمان با صدور پروانه ساخت، ادارات نوساز ملزم به ایجاد رمپ شده اند.

البته به نظر می رسد هنوز کار چندانی در خصوص تردد معلولان جسمی حرکتی و استفاده آنان از اتوبوس های حمل و نقل عمومی در شهرهای خراسان شمالی انجام نشده اما پرواضح است که هر گونه اقدام در این زمینه نیاز به اعتبار ویژه از سوی استان دارد.

معلولان استان چشم به یاری مردم و مسئولان

فاصله بین معلولیت و سلامت یک ثانیه است و در هر شرایطى امکان دارد فردى دچار معلولیت شود، این وظیفه آحاد جامعه است که افراد معلول را فراموش نکنند و با توجهی انسان دوستانه و منطقى، گام هاى مؤثرى براى رفع مشکلات این افراد بردارند.

درست است که بهزیستی مسئول رسیدگی و رتق و فتق امور معلولان است اما کیست که نداند ارایه خدمات مطلوب به معلولان زیر پوشش آن مستلزم اعتبار است و در چنین شرایطی که کشور با مشکلات بودجه ای دست و پنجه نرم می کند؛ معلولان بیش از گذشته چشم به راه حمایت مادی و معنوی خیران هستند.