تاریخ انتشار : دوشنبه ۲۸ بهمن ۱۳۹۲ زمان انتشار : ۰۷:۳۴

شهروندان – فاطمه راکعی*:
اگر بخواهیم نگاهی اجمالی به تاریخ این مملکت بیندازیم در می‌یابیم که نگاه جامعه ایرانی به زن همواره نگاه به جنس دوم بوده است. نگاهی که در خور شأن و مرتبه انسانی زنان نبوده است. نگاهی که البته مختص به ایران نیز نبوده و در تمام کشورهای دنیا نیز سابقه داشته است.

از این رو زنانی در شرق و غرب دنیا پدید آمدند تا این نگاه نابرابر را در هم شکنند. از جمله زنانی در ایران که آنچنان از خود همت گماردند که اینک شاهد ارتقای نگاه جامعه به زن در ایران هستیم. حاصل تلاش‌های سترگ زنان ایرانی، تغییر نگاه جامعه به زن بوده و جامعه‌ را واداشته تا با فرهنگی بالاتر و فراتر از مساله جنسیتی و با نگاه انسانی به زن و ظرفیت‌های فکری و علمی او به عنوان یک انسان بنگرد ولو آنکه برای رسیدن به سرمنزل مقصود خیلی راه مانده و با آن نگاه متعالی و انسانی و اصولی نسبت زنان خیلی فاصله داریم.

در ایران و بعد از انقلاب اسلامی با تاکیدات مکرر حضرت امام(ره) بر حفظ شأنیت و جایگاه زن امیدواری حاصل شد که بعد از پیروزی انقلاب شاهد حضور زنان شایسته در سطح جامعه و قدرت باشیم. بعد از انقلاب زنان شایسته توانستند به مسوولیت‌های اجتماعی مهمی دست یابند اما متاسفانه همچنان نگاه سنتی قیم‌مآبانه مردسالارانه دیرین در جامعه ایرانی وجود دارد و مانعی بزرگ بر سر راه اثبات شایستگی زنان است. با آنکه انقلاب اسلامی همواره نسبت به حفظ جایگاه انسانی زنان تشویق می‌کرد اما هنوز نتوانسته ایم که به عنوان نیمی از جامعه به جایگاه واقعی دست یابیم.

با آنکه قانون اساسی ایران ظرفیت‌های بالایی برای حفظ شأنیت حقوقی زنان دارد اما بسیاری از خواسته‌های به حق مان هنوز تحقق پیدا نکرده است. اما با تمام این دشواری‌ها و طولانی بودن راه زنان شایسته دارند به سوی رسیدن به هدف گام برمی‌دارند و تلاش می‌کنند و از این روست که سال‌هاست در ایران، دختران در زمینه‌های علمی و رشته‌های دانشگاه از پسران حتی پیشی گرفته‌اند. در نهادهای مردمی و اجتماعی در ابعاد حقوقی و اقتصادی و اجتماعی فعالیت می‌کنند و جایگاه مدیریتی را در سطوح بالای تصمیم‌گیری کشور به دست آورده‌اند. بسیاری از زنان ما درخشیده‌اند اما هنوز خیلی راه مانده است که به حق واقعی شان برسند.

زنان باید بدانند به عنوان یک نیروی متحرک باید پا در راهی خستگی‌ناپذیر بگذارند تا آینده‌یی بهتر برای دختران‌شان بسازند و همین تفکر نیز بود که زنان ایران را بعد از گذشت این همه سال مبارزه به وضعیت فعلی رساند که خیلی امیدوارکننده‌تر از چند دهه پیش است. اکنون ما زنان اندیشمند، فرهیخته و دارای تحصیلات عالی را در بین فعالان سیاسی، فرهنگی و اجتماعی داریم اما وضع در بین زنان عامه به گونه دیگری است.

زنان عامه از سطح تحصیلات پایینی برخوردار هستند و در روستاها و شهرهای کوچک وضع‌شان همچنان به مثابه دوران گذشته است و کوچک‌ترین تغییری به خود ندیدند و در فضایی مردسالارانه زیست می‌کنند. با این اوصاف زنانی که آگاهانه درحال فعالیت برای ایفای حق‌شان هستند باید دو مساله استراتژیک را دنبال کنند: یکی آگاه سازی قشرهای مختلف زنان است تا به حقوق انسانی و جایگاه خود بیش از پیش آگاه شوند و در عرصه‌های اجتماعی حضور بیشتری داشته باشند و در سرنوشت خود نقش افزون‌تری ایفا کنند. یکی هم در سطح بین المللی است که زنان باید از پتانسیل‌شان استفاده بیشتری کنند.

مخصوصا در سطح جهان اسلام که زنان ایران باید به عنوان زن مسلمان نواندیش فضایی به وجود آورند تا با همکاری زنان سایر کشورهای اسلامی در آزادشدن فضای سیاسی کشورها فعالیت کنند. براین اساس زنان ایرانی باید با زنان جهان و مخصوصا جهان اسلام تعامل بیشتری برقرار سازند و موقعیت و وضعیت همدیگر را بهتر بشناسند تا در موضع‌گیری‌های مشترک در مورد مسائل زنان اثرگذار باشند. باید دولت‌ها را وادار به پیوستن و رعایت کنوانسیون‌ها و تعهدات بین المللی درباره رعایت حق زنان، کودکان و خانواده کنند. مهمی که تا به حال وجود نداشته است. مانند ماجرای کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان که ایران به آن پیوست اما کشورهای مختلف اسلامی مواضع متفاوتی نسبت به آن اتخاذ کردند.

بعضی‌ها کلیتش را پذیرفتند، بعضی‌ها بعضی از بندهایش را و برخی دیگر از کشورها کلا آن معاهده را نپذیرفتند. این تشدد آرا در سطح مسائل بین المللی این مهم را می‌طلبد که زنان مسلمان باید با یک رفتارجدی و موضع‌گیری مناسب و معنادار و با تفاهمی که از قبل به آن دست پیدا کرده‌اند دولت‌ها را با حقوق زنان و خانواده آشنا سازند تا قوانینی در کشورها تصویب و اجرا شود که به نفع همه زنان و کودکان و در نهایت جامعه انسانی کشورها باشد.

چون معتقدم که نهضت بزرگ اسلام در کنار خود نهضت معنادار دیگری را هم شکل داد که توجه عمیقی به مسائل زنان داشت. آن زمان که اعراب زنان را زنده به گور می‌کردند پیامبر از زنان به عنوان ریحانه یاد کرد و از تکریم زنان گفت و بر دست حضرت فاطمه زهرا(س) بوسه زد. این رفتارها به این معناست که نه تنها بین زن و مرد تفاوتی وجود ندارد که از قضا برابر هم هستند. در قانون جمهوری اسلامی نیز به این اصل تاکید شده است. ما از این رفتار پیامبر اکرم(ص) این استنباط را داریم که زنان در اسلام از موقعیت ممتازی برخوردارند و ما نیز باید در ترویج این رفتار و این اصل بکوشیم و سعی کنیم ارتقای جایگاه زنان در کشور را ترویج کنیم. کاری که کمک زنان جهان اسلام را می‌طلبد تا همگی در استیفای حقوق زنان در جهان نقش پررنگ و مثبت‌تری ایفا کنیم.

 *فعال سیاسی- فرهنگی

اعتماد