دیدار سرزده کار ویژه دولت توسعه یافته نیست
شهروندان – سعید معیدفر*:
جامعه ما جامعه‌ای است که در آن دولت همه کاره است. در کشورهای توسعه یافته این گونه نیست که دولت همه امور را در دست داشته باشد و بیشتر دولت نقش نظارتی و تکمیلی دارد.
ولی در جامعه‌ای که همه چیز از جمله اقتصاد آن و تصمیم‌گیری‌های آن دولتی است و حتی شنیده می‌شود که قرار است وزارتخانه ازدواج و طلاق تشکیل شود و به طور کلی می‌توان گفت می‌خواهند همه چیز را دولتی کنند و به طور کل انرژی جامعه را گرفته‌اند، نقش افراد و آدم‌ها مهم‌تر از سازمان و تشکیلات است.
بنابراین این گونه می‌توان پرسید که چرا در کشورهای توسعه یافته عموم امور سیستماتیک و برنامه ریزی شده است و این گونه می‌توان پاسخ داد که در این کشورها دولت‌ها خیلی تعیین کننده نیستند و آنچنان بخش خصوصی و مردم و نهادهای غیردولتی فعالند که دولت نقش تکمیلی و نظارتی را پیدا می‌کند.
در کشورهایی مانند کشورهای کمونیستی یا کشورهایی مانند ما اینگونه ایجاب می‌کند که عملکرد مدیران توسط دولت تحت کنترل قرار بگیرد و از همین رو است که حرکاتی نمادین مانند سرکشی سرزده و از پیش برنامه‌ریزی نشده از وزارتخانه‌ها انجام شود. اگر مقایسه‌ای بین ایران کنونی و کشورهای کمونیستی صورت بگیرد نیز به خاطر آن پهنه عظیم و لخت دولت در این کشورهاست و در اینگونه کشورهاست که همه چیز دولتی است. در واقع این قبیل رفتار دولت تابع وضعیت خاص ماست.
ما به هیچ وجه قابل مقایسه با کشورهای توسعه یافته نیستیم. ما در بهترین حالت کشوری در حال توسعه هستیم. در واقع اگر بخواهیم به شکل تفکیک شده به بررسی بپردازیم باید بگوییم که ما در حوزه سیاسی و دولتی کشوری عقب مانده هستیم و در تحولاتی مانند تحولات اجتماعی و فرهنگی است که در حال توسعه هستیم. پس قیاس رفتار دولت در ایران با قیاس رفتار دول توسعه یافته مع‌الفارق است. از همین رو است که رفتاری مانند بازدید سرزده آقای روحانی از وزارتخانه‌ها خیلی قابل تحلیل نیست و باید صبر کرد و بحث را منوط کرد به مشخص شدن منظور دولت از این رفتار و کسب اطلاع صحیح.
اما آن چه که مشخص است این است که جامعه ما همچنان منتظر است و آماده است تا ببیند بالاخره اتفاق خاصی رخ می‌دهد و تغییری صورت می‌گیرد یا خیر و باید دانست که اتفاق مورد نظر مردم از جمله اتفاقات نمادین نخواهد بود. در دو دولت قبلی عدم برنامه محور بودن دولت منجر به این شده بود که دولت هر روز نمایشی بازی کند و نه تنها تغییر مثبتی در زندگی مردم ایجاد نکند که به آن ها، چه در سطح جهانی و چه در سطح داخلی ضربه بزند.
مردم ما طی این هشت سال رفتارهای نمایشی و شکلی این گونه را زیاد دیده‌اند و حتی جنبه‌های حادی مانند شعارهای مذهبی دادن و حتی برگزاری کارناوال‌های سفرهای استانی را همه دیده‌اند و بنابراین می‌توان گفت دولت‌های نهم و دهم استاد این گونه رفتارها بوده و حالا مردم با دیدن نتیجه این هشت سال دیگر به این قبیل نمایش‌ها بها نمی‌دهند. این رفتارها در واکنش مردم تاثیری نخواهد داشت و آن‌ها اقداماتی عملی که تاثیراتی روی زندگی‌شان بگذارد را مورد قضاوت قرار می‌دهند. مردم ما حالا سخت درگیر مشکلات اقتصادی و بیکاری جوانانشان و مشکلات و آسیب‌های اجتماعی و امنیت‌شان هستند.
ما هر روز اخبار و اطلاعات و پیامدهای این‌ها را می‌بینیم و می‌دانیم که مردم به دنبال تغییر در این خبرهای بد هستند. مردم به دنبال بهبود زندگی‌شان هستند. آن‌ها نمی‌خواهند نگران بچه‌هایشان باشند، نمی‌خواهند نگران زندگی جاری و سلامتی و جان و مال‌شان و بحث آسیب‌هایی مانند اعتیاد و کارتون خوابی باشند و می‌خواهند آینده آیندگانشان تامین باشد. جامعه به حضور فردی در مکانی بی تفاوت است.
*جامعه شناس
قانون
