رییس جمهور تحقق وعده‌هایش را اولویت‌بندی کرده است
شهروندان:
محمدرضا صادق، مشاور ارشد روحانی خوشبین است و امیدوار. میگوید مردم در درازمدت سره را از ناسره و همه‌چیز را تشخیص می‌دهندبه همین دلیل هم دولت ترجیح می‌دهد به دور از هیاهو امورش را پیش ببرد. او البته تاکید می‌کند که پیشبرد امور در دولت بر اساس اولویت‌ها صورت می‌گیرد و دولت به تمامی وعده‌های انتخاباتی‌اش متعهد است اما هر کاری باید در زمان خودش صورت گیرد و در این میان برخی کارها به مقدمه و موخره نیاز دارند و رویه تحقق‌شان زمانبر است.
صادق همچنین از تذکرات روحانی به مشاورانش برای گشایش فضای رسانه‌یی کشور خبر داد و تاکید کرد که دولت بنا ندارد تصویری غیرواقعی از خودش نشان دهد و در عمل هویتش را نشان می‌دهد. علت تکذیب‌های پی در پی که به اخبار ریاست جمهوری می‌خورد، چرایی سکوت دولت در برابر تندروها به ویژه جمعی از نمایندگان مجلس، برنامه دولت برای پیشبرد شعارهای سیاسی‌اش و وعده‌اش برای گشایش فضای سیاسی و رسانه‌یی کشور محور‌های گفت‌وگو با مشاور رسانه‌یی رییس جمهور است که در پی می‌آید.
- به عنوان مـشاور رسانـه‌یی رییس‌جمهور فضای رسانه‌یی مقابل دولت را چگونه ارزیابی میکنید؟
دولت تدبیر و امید از آغاز کار تا به امروز و انشاءالله بعد از این هم سعی کرده و می‌کند فضای مناسب را برای اطلاع‌رسانی ایجاد کند و در آگاهی‌بخشی به مردم و جامعه جهانی فضایی شفاف و رفتاری پاسخگو داشته باشد. دولت تدبیر و امید نمی‌خواهد رسانهها را منقاد خود کند. شرایط باید به‌گونه‌یی باشد که رسانهها بتوانند بر اساس اصول حرفه‌یی و معیار‌های صحیح، کار اطلاع‌رسانی را انجام دهند.
به نظر من رسانهها به نیابت از افکار عمومی باید پرسشهای صحیحی را که جامعه نسبت به آنها توجه دارد طرح بکنند و در مقام یافتن پاسخ آن پرسش‌ها تلاش کنند و از مقامات دولت و کارگزاران نظام کمک بگیرند برای اینکه پاسخ درخور را فراهم بیاورند.
ولی گاهی این‌طور نیست و با این پدیده مواجه هستیم که یک موضوع کم‌اهمیت یا غیر‌دقیقی از سوی رسانه‌یی طرح وکوشش میشود تا از دست‌اندرکاران اجرایی یا تقنینی موضع‌گیری در قبال آن اخذ شود و حتی سکوت هم حمل بر جهت‌گیری خاصی شود.
خودم بعضی وقت‌ها با پرسش‌هایی مواجه می‌شوم که تقاضا می‌کنم قبل از انتشار نظر، به پاسخ و توضیحات من دقت کنند و بسیار پیش می‌آید که پس از گفت و شنودی که می‌کنیم معلوم میشود پرسش از اساس اشکال دارد و پرسش کننده هم قانع میشود.
- فکر میکنید این شفاف‌سازی یا ابراز گلایه به بستن راه نقدهای تند و تیز علیه دولت کمک می‌کند؟
در هر صورت این یک روندی است که ادامه دارد و ما نمی‌توانیم به‌طور مطلق و دیجیتالی مانع آن شویم.
- پس با این اوصاف چاره دولت در مقابل انبوه این پرسشهای نابجا و نادرست فقط گلایه یا قانع‌سازی طرف مقابل است؟
خیر، دولت کارش را انجام می‌دهد و در عین حال می‌کوشد تا شرایطی را فراهم آورد که نقد سازنده در جریان باشد و در صورت نیاز توضیحات لازم را هم به مخاطب بدهد.
- فکر میکنید این رویه می‌تواند تاثیرگذار باشد؟
ما فکر می‌کنیم انتخابات امید‌بخش ۲۴ خرداد افق تازه‌یی را در پیش‌رو‌ی همگان گشود و به همت مردم عزیز و تدبیر مقام معظم رهبری هم این افق گشوده شد و شرایطی پدید آمد که همه باید هم راستا با آن باشند دولت و بخش‌های مختلف اجرایی باید تحقق بخش خواست ملت که در ۲۴ خرداد مبرهن شد، باشند. رسانهها هم به عنوان نمایندگان افکار عمومی ایضا.
- فکر میکنید با توجه فضای رسانه‌یی که در جریان است آیا به پایگاه مردمی دولت ضربه‌یی وارد شده است؟
خوب است که شما این را نظرسنجی کنید. بررسیهای من، میگوید خیر.
- یعنی این نقدها بی‌تاثیر بوده و مردم به آنها بی‌‌توجه بوده‌اند؟
نقد که اثر و جای خود را دارد. بنده در پاسخ به آنچه به عنوان جنگ رسانه‌یی گفتید عرض کردم. این را هم اضافه کنم که دولت می‌کوشد کار خودش را انجام بدهد و مسیر اعتدالی و خرد‌ورزانه فعالیت‌ها خودش را در چارچوب مصالح مردم و نظام پیش ببرد.
- اینها که گفتید بررسیهای مستند ریاست‌جمهوری است یا دیدگاه خودتان است؟
مشاهدات و بررسیهای خودم را عرض کردم. اما بررسیهای علمی و مستند هم انجام گرفته است و مراکزی هستند که ماموریت رسیدگی به این امر را دارند در بعضی دانشگاه‌ها هم این کار صورت پذیرفته است.
- نتیجه این بررسی‌ها چه بوده است؟
اکنون می‌توانم براساس نتایج بررسیهای خودم عرض کنم مردم مصممتر شده‌اند که تصمیم‌شان، تصمیم درستی بوده و امیدشان هم بیشتر شده است.
- عامل این موضوع را چه می‌دانید؟
این امر ناشی از نتایجی است که کار و فعالیت دولت را د‌رپی داشته است مثلا آرامشی که در اقتصاد کشور پدید آمده است در روابط بین‌الملل و در توجهی که از سوی دنیا به ما معطوف شده است.
شما ملاحظه میکنید که قدرتهای سلطه‌گر و رسانه‌های تحت اختیار آنان تلاش می‌کردند ایران را به عنوان کشور شرور و خشونت‌مدار قلمداد بکنند ولی با این حرکتی که به‌وسیله ایران رقم خورد و پیشنهاد دکتر روحانی در نفی خشونت و افراطیگری به عنوان قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسید افق مناسبی برای دفع نگرش‌های ظالمانه و غیرواقعی پدیدار شد اکنون از دیدگاه افکار عمومی بین‌المللی با این پیشنهاد آقای رییس‌جمهور و تصویب آن در سازمان ملل، جمهوری اسلامی ایران الان پرچم‌دار مبارزه با خشونت و افراطیگری است این موفقیت بزرگی است که در یک مدت کوتاه در صحنه روابط بین‌الملل به وجود آمده است یا هم اینکه متاثر از توافق اولیه قدرتهای جهانی با جمهوری اسلامی ایران کشور ما به‌گونه‌یی عزتمندانه در کانون توجه جهانی قرار گرفته است.
آرامشی که در بخش‌های مختلف اقتصادی و روابط اجتماعی پدید آمده و امیدی را که مردم عزیز پیدا کرده‌اند این همه دستاورد‌هایی است که مردم را در حمایت از فعالیت‌هایی که این دولت انجام می‌دهد مصممتر کرده است.
همان‌طور که دکتر روحانی بارها تاکید کرده او و همکارانش برای خدمت و برای اینکه گره‌یی را بگشایند وکاری انجام بدهند آمده‌اند تعبیر ایشان هم این بود که حتی اگر لازم است خودمان را فدا می‌کنیم تا به مردم خدمتی بشود و مشکلات مردم حل شود، آماده‌ایم. طبیعی است چنانچه مردم این رفتار و صداقت در گفتار و عزم و عمل را ببینند علاقه‌مندی‌شان بیشتر میشود حمایت‌شان پررنگ‌تر و مصممتر می‌شوند من و شما می‌توانیم این را در نزدیکی خودمان ببینیم و محک بزنیم. آیا خود شما و همکاران‌تان این امید و حمایت را ملاحظه میکنید؟
- در کار‌آمدی دولت شکی نیست در این بین نقش رسانه حایز‌اهمیت است منتقدان میگویند که تیم رسانه دولت یازدهم از تیم رسانه‌یی احمدی‌نژاد عقب‌تر و ضعیف و به خاطر همین ضعف است که مردم آن‌طور که باید و شاید در جریان امور دولت قرار نمی‌گیرند و دولت هم نمیتواند فضای رسانه‌یی را به نفع خودش کنترل کند؟
در روایت داریم که معصوم می‌فرمایند: «کونوا دعاة الناس بغیر السنتکم» به این معنا که دعوت الهی هم به غیر زبان باشد و باید در عمل باشد و فقط به گفتن نمی‌شود. این دولت بنا ندارد با ابزارهای رسانه‌یی یک تصویر غیرواقعی از خودش به مردم نشان دهد این دولت کوشش‌اش این است خدماتی که در چارچوب قانون باید انجام دهد و وظایف قانونی‌اش را پیش ببرد، اخلاق مدارانه، اعتدال محور و در چارچوب منافع مردم و استحکام نظام باشد و این پیام دولت است، رسانهها هم آزاد هستند در چارچوب قانون فعالیت کنند اما اینکه دولت طرح و نقشه و ایده‌یی داشته باشد که رسانهها را منقاد خود بکند و از رسانه برای نشان دادن تصویری غیرواقعی از اقداماتش بهره ببرد اصلا برنامه دولت نبوده و انشاءالله نیست بنابراین اگر از این منظر می‌گویید ما اقدامی را نکرده‌ایم و اسم آن را ضعف می‌گذارید خب باشد اما اگر از این جهت است که دولت اقداماتی که انجام می‌دهد را به‌موقع و با ترتیبات مناسب به افکار عمومی منتقل نساخته بله ما یک قدری ضعف وکمبود داریم که درصدد کاهش و رفع آن هستیم.
- اگر بخواهید تیتروار به این کمبودها اشاره کنید این کمبودها چه هستند؟
تیتروار اشاره نمی‌کنم بلکه فی‌الجمله عرض می‌کنم، بخش اعظم کادرهای اطلاع رسانی موجود دولت نیروهای سابق هستند.
- با این مقوله می‌خواهید چه کنید؟
دولت گفتمان و تعهداتی را با مردم عزیز در میان نهاده است و مردم هم رای داده‌اند و آقای روحانی هم با کلید قفل‌ها را می‌گشایند در این فقره هم انشاءالله کلیدش در دست است. مردم نیز که خیلی بزرگوار و با‌شعورند.
- گذشته از درک مناسب مردم اما کاستی‌ها تاثیرگذارند به نظرتان اینها جای نگرانی ندارد؟
ممکن است در کوتاه‌مدت گرد و غباری را یا تلاطمی را تولید کند و آثاری را به‌جای بگذارد اما در میان‌مدت و درازمدت مردم سره را از ناسره تمیز می‌دهند.
- فکر میکنید با توجه به این جو‌سازی‌ها که کم سابقه‌اند مردم بازهم حوصله به خرج می‌دهند تا وقت سره از ناسره؟
مردم ما خیلی آگاه، شریف و خوب هستند، دیدیم که از بسیاری از گردنه‌ها و پیچ‌های تاریخی با چه صلابت و تیزبینی عبور کردند و کسانی را هم که اگر در یک مقطعی خودی نمایاندند زیاد طول نکشیده و مردم با درک عمیقی که دارند اقدام لازم را درباره آنان انجام دادند.
- اما دولت در این بازی تنهاست و هوادارانش هم بیرون گود قرار گرفته‌اند موید این موضوع مثل عملکرد اخیر صدا و سیما در قبال دولت یازدهم و تفاوت فاحش نوع همکاری این سازمان با دولت دهم و یازدهم است. اجازه دهید این سوال را این‌گونه باز‌طرح یا خلاصه کنم که دولت تدبیر و امید چگونه می‌خواهد فعالیت خودش را اطلاع‌رسانی کند در حالی که برخی رسانهها که گستره زیادی را هم دارند ممکن است مانع شوند؟
دولت تلاش‌اش این است که با تدبیر وعمل صحیح از خم و پیچ و سد مشکلات عبور کند البته اگر همه رسانهها فعال باشند و اطلاع‌رسانی درست انجام دهند آثار کار بهتر هویدا خواهد شد و در کوتاه‌مدت ثمرات بیشتر خواهد بود و در غیر این‌صورت یک مقدار زمان از دست می‌دهیم ولی به‌هر‌صورت مهم این است که افعال صحیح و مطابق با خواست ملت صورت بگیرد.
- گذشته از این بحث می‌خواهم بدانم که شما به عنوان مشاور رسانه‌یی روحانی ارزیابی‌تان از این اقدام صدا و سیما چیست؟
بهتر است این موضوع را از مسوولان صدا و سیما بپرسید و آنها درباره علت پخش و انتشارشان پاسخ بدهند شما هم پاسخ‌شان را هم در نشریه‌تان درج بکنید تا ما هم مطالعه کنیم .
- یعنی شما نمی‌خواهید وارد این موضوع شوید و حتی ارزیابی‌تان را نه به عنوان مشاور رسانه‌یی رییس‌جمهور که به عنوان یک مخاطب داخلی که رای‌اش به روحانی بوده بگویید؟
الان و در این مصاحبه نه.
- اما همین اقدام‌های کوچک و بزرگ در کنار هم سبب شده است فضای عمومی سیاسی کشور از شعار روحانی متشکریم به سمت روحانی منتظریم تغییر رویه دهد با این اوصاف بازهم سکوت میکنید؟
خیر، گزاره شما را قبول ندارم.
- شما خیلی خوشبین هستید اما واقعا موج‌های سیاسی تغییر جهت داده‌اند؟
اگر دامنه پرسش‌تان را وسعت بدهید و در گستره ملت ببینید آنقدر نگران نمی‌شوید.
- ملت من و شما و دوستان‌مان و منتقدان‌مان هستیم، نیستیم؟ این تغییر جهت در شعارهای روز دانشجو در دانشگاه‌ها و در فضای مجازی محسوس است؟
ما درباره یک حقیقت مسلم و بزرگ به نام ایران اسلامی داریم صحبت می‌کنیم که بیش از ۷۵ میلیون جمعیت دارد.
- این شعارها در روز دانشجو از همه دانشگاه‌های کشور شنیده شدند شما بازهم میگوید وسیع نیست؟
بنده در دانشگاه در هر ترم حداقل چندین کلاس دارم و در حوزه علوم سیاسی با دانشجویان زیادی سرو کار دارم و کلاس‌های من هم معمولا کلاس‌های شادابی هستند و بعضا دانشجویان چنین سوال‌هایی را هم مطرح می‌کنند و تا پایان ترم نمره ۲۰ هم می‌گیرند.
- یعنی این نگرانی‌ها با نمره ۲۰ گرفتن منافات دارد؟
نه منافاتی ندارد.
- به نظرتان روحانی باید با این فضا چه کار کند؟ آیا واقعا برای گشایش فضای سیاسی کشور کاری از دستش بر می‌آید؟
حواس‌مان باشد رییس‌جمهور ما آقای روحانی یک حقوقدان روحانی است.
- منظورتان دقیقا چیست؟
براساس همین دو کلمه که گفتم پیداست یعنی هم حقوقدان است به این معنا که به حقوق مردم و ملت وقوف دارد و ایشان در مسند قانونگذاری کشور سال‌های طولانی کار موثر کرده و در مسوولیت‌هایی بوده که گره‌های امنیتی، نظامی، دفاعی و قانونگذاری را گشوده است. در کسوت روحانی هم هست به این معنا که کسانی که در این کسوت مقدس بوده وهستند حتی در ادیان دیگر مردم با آسودگی بیشتری مکنونات قلبی‌شان را با آنان در میان می‌گذارند چون آنها با دانش و عملی که دارند می‌توانند کمک کار باشند آقای رییس‌جمهور روحانی خوشبختانه متصف به این دو ویژگی هم هست و یک عالم روحانی و یک عالم حقوقدان است لذا مردم هم اعتماد کرده‌اند و پاسخ مناسب خواسته‌هایشان را انشاءالله خواهند گرفت.
- اما گذشته از روحانی و حقوقدان بودن رییس‌جمهور آنچه اعتماد مردم را جلب کرد و در ۲۴ خرداد پای صندوق رای کشاند شعارهای ایشان به ویژه شعارهایشان درباره گشایش فضای سیاسی کشور، آزادی زندانیان سیاسی و رفع حصر بود، فکر میکنید صفت حقوقدانی و روحانی بودن رییس‌جمهور بر این وعده‌ها می‌چربد؟
همین دو صفت به‌علاوه ویژ‌گی‌های دیگر ایشان برای جامه عمل پوشاندن به شعارها و وعده‌های ایشان بسیارکارساز است البته هر کاری زمان مناسب خودش را می‌خواهد باید هر کاری اولا در ظرف زمانی خودش صورت بگیرد و ثانیا ببینیم در چه مرتبه‌یی از اولویت هست بعضی امور مقدم بر امور دیگر هستند اما شاید به ظاهر این تقدم دیده نشود بالاخره هر امری یک مقدماتی دارد.
البته رسانهها می‌توانند روی افکار تاثیر بگذارند و رسانهها باید طوری پرسش‌ها را طرح کنند که جلوی انجام صحیح افعال گرفته نشود.
- اما این انتظار شما شاید تنها از سوی چند رسانه محدود حامی دولت بر‌آورده شود و نکته مهم اینجاست که در کنار تندروی‌ها و هجمه‌ها منتقدان به دولت شبکه‌های ماهواره‌یی هم مدام پیگیر سرنوشت شعارهای انتخاباتی رییس‌جمهور هستند و از آنجا که خود آقای جنتی، وزیر ارشاد اعلام کردند ۷۸ درصد مردم تهران ماهواره دارند این یعنی اینکه این توقعات به ۷۸ درصد مردم یاد‌آوری میشود بازهم باید تقدم و تاخر را درنظر گرفت؟
دولت کارهای زیادی را در حوزه سیاسی در دستور کار دارد شما ببینید سخنان اخیر روحانی در جمع استانداران بسیار مهم، کارساز و قابل توجه در حوزه سیاست داخلی است مثل تاکید ایشان بر فعالیت احزاب یا پرهیز از افراطیگری و به‌کار‌گیری نیروهای معتدل و اقدامات توسعه محور لذا پیشنهاد من این است که موضوعات را در جای خودش و متنا‌سب به تقدم و تاخرش ببینیم و مطمئن باشیم که آن‌طور که مردم اعتماد کردند و نتیجه اعتمادشان را دیدند بقیه مسیر را همان‌طور اعتماد کنند نتیجه اعتمادشان را می‌بینند.
- اما هیچ اعتمادی بدون زمینه‌سازی فراهم نمی‌شود آقای روحانی در خرداد گذشته زمینه اعتماد مردم را فراهم کرد مردم رای دادند فکر نمی‌کنید الان هم مردم برای استمرار اعتمادشان نیازمند فکت‌های جدید‌تری هستند؟
مردم همه‌چیز را خوب می‌فهمند.
- این سکوت و لبخند دولت و دولتمردان در قبال انتقادهای تند و تیز منتقدان اصولگرای دولت و برنامه‌های رنگارنگ شبکه‌های ماهواره‌یی نمیتواند چاره‌ساز باشد غیر این است؟
این قضاوت شما‌ست و شاید قضاوت جامعی باشد البته به شما حق می‌دهم که آوانگارد باشید و بخواهید مرا منفعل کنید تا مصاحبه برای خوانندگان‌تان خواندنی‌تر شود.
- یکی دیگر از وعده‌های آقای روحانی گشایش فضای رسانه‌یی کشور حول حق آزادی بیان بود اما نه تنها در این بخش گشایشی هنوز حاصل نشده بلکه روزنامه هایی چون نشاط و هم میهن با وجود خبر رفع توقیف‌شان موفق به انتشار نشدند و روزنامه بهار هم در آغاز راه دولت توقیف شد و بدتر از توقیف این بود که مجلس به وزیر ارشاد دولت به ابراز تاسف درباره این توقیف کارت زرد داد، همین سبب شده تا حداقل در ظاهر این‌گونه جلوه کند که دولت قدرت نظارت بر رسانهها را ندارد و برخی مدیران محافظه‌کار دولت تدبیر و امید کار از دست دولت ربوده‌اند؟
قبول دارم در این بخش کمبود داریم و باید کارهای بیشتر بکنیم و آقای روحانی تذکرات لازم را هم به ما داده‌اند.
- بیشتر توضیح می‌دهید؟
در همین عرصه که رسانهها بتوانند با قدرت بیشتری از ظرفیت‌های قانونی بهتر بهره بگیرند. باید از ظرفیت‌های قانونی به وجه تام و کامل استفاده شود دولت قطعا استقبال می‌کند از اینکه نشریات بیشتری به خانواده نشریات اضافه شود و ملاحظه کردید آن مقداری که دولت از دستش بر می‌آید را انجام داده است که البته قبول دارم هنوز کم است باید بیشتر از این باشد.
- راهکارش چیست؟
کارها دارد در حوزه مربوطه‌‌اش انجام میشود که اجازه دهید در وقت خودش اعلام کنیم.
- یعنی شما به خانواده مطبوعات مژده می‌دهید که فضا بهتر از این میشود؟
من فکر می‌کنم فضا مناسب‌تر از قبل شده و انشاءالله بهتر هم خواهد شد من خیلی خوشبینم به آینده.
- یک ایرادی که به دولت می‌گیرند این است که چرا اظهارات رییس‌جمهور نیامده تکذیب میشود؟ مثلا سخنان‌شان در جمع نمایندگان استان فارس یا دیدارش با محمدرضا شجریان و…
این از همان نکاتی است که در ابتدا گفتم اینکه برخی سوالات اساسا ظرفیت سوال ندارند طرح میشود و می‌خواهند اشخاص را وادار به عرضه پاسخی کنند و نتیجه این میشود که افکار عمومی را به تشویش بکشانیم من قبول ندارم که تغاییری بین دیدگاه‌های دولتمردان است به عقیده من برداشت‌هایی که از سخنان آنها میشود دقیق نیست. مثلا درباره میزان موجود‌ی ارزی کشور اظهارنظر چند مقام اقتصادی دولت در جاهای مختلف را کنارهم گذاشته بودند در حالی که بیان‌های آنها ناشی از مفاهیم اقتصادی بود که ترم‌های مشخصی دارد و برپایه‌ها آنها این اظهارنظرها صورت گرفته بود و یک مفهوم واحد نبود که بخواهیم جمع بست یا تغایر آن را به دست بیاوریم.
- یعنی شما می‌گویید علت رشد چنین اخباری برداشت‌های مختلف است؟
بله بعضا برداشت ها اشکال دارد، در برخی موارد هم اخبار از اساس غلط است مثل خبر برخی دیدار‌ها و همین موارد ی که اشاره کردید یک سایت می‌آید یک خبر کذب را منتشر می‌کند و در پی آن خبرگزاری‌های رسمی جویای علل و زوایای آن خبر واهی می‌شوند.
- یعنی دولت کاری جز تکذیب ندارد؟
کف اقدام برای جلوگیری از تشویش اذهان تکذیب است چون دولت نمی خواهد افکار عمومی نگران شود. بعضی وقت‌ها هم حکایت «مرو کراما» است و این توصیه دینی ما است که از کنار آن می‌گذریم اما گاهی می‌بینیم برای افکار عمومی مضر است که نسبت به آن واکنش نشان می‌دهیم و خبر را تکذیب می‌کنیم.
- مدتی است که برخی تندروهای مجلس مدام دولتمردان و وزرا را به خاطر عملکرد دولت قبلی مورد هجمه قرار می‌دهند و با استفاده از اهرم‌‌های نظارتی شان مثل استیضاح تهدید به برکناری می‌کنند ارزیابی‌تان از این رویه چیست؟
چرا غلیظش میکنید و می‌گویید تهدید، ببینید در عالم رسانه برایتان مثالی می‌زنم در رسانه ممکن است جاهایی که رسانه در اختیار دارند بخواهند از ابزار رسانه‌یی استفاده کنند و یک نظر خودشان را تعمیمم دهند، ممکن است ورای رسانه دیگرانی هم در کشور باشند ولی چرا ما یک دفعه بیایم بگوییم همه ما راتهدید کردند نه به نظر من این طور نیست.
- اما ابزار یک رسانه با ابزار جمعی از نمایندگان اصلا قابل مقایسه نیست، با این اوصاف بازهم لفظ تهدید برای این اقدام غلیظ کردن ماجراست؟
بله من این را قبول دارم.
- پس چرا دولتمردان همچنان سکوت می‌کنند یا گهگاه به این نقدهای گزنده لبخند می‌زنند؟ آیا این سکوت هماهنگ شده است.
نه دولت دارد کارش را انجام می‌دهد دولت مبنایش اخلاق‌مداری، راستگویی و درستکاری است دولت در عمل می‌خواهد هویتش را نشان دهد. من نمونه‌یی را دارم جالب است برایتان بگویم. کوششی شکل گرفت تا دیدگاه یکی از اساتید دانشگاه را به رییس‌جمهور منتسب کنند و بعد دیدیم یک جریان رسانه‌یی هم راه افتاد چند نفری هم علیه او اجتماع کردند و ماجرا ابعاد عجیب و غریبی به خود گرفت. من به اتفاق این استاد محترم با بعضی از اشخاص گفت و شنود داشتیم که خیلی موثر واقع شد، فکر می‌کنم گاهی اوقات صحبت کردن و طرفین را با هم مواجه کردن خیلی از سوءتفاهمات و برداشت‌ها را حل وفصل می‌کند و اصلا تهدید نیست. الان حدود هفت ماه است که از حماسه ۲۴ خرداد می‌گذرد من در این هفت ماه خیلی از این خاطرات دارم که طرف خیلی تند و تیز علیه دولت موضع گرفته اما بعد با صحبت ماجرا حل شد. البته کشف تفاوت میان کنش سیاسی، نقد سیاسی و غرض ورزی دشوار نیست.
- من در این یک ساعت که خدمت شما بودم از صحبت‌هایتان این‌طور برداشت کردم که دولت خیلی نمی‌خواهد ریز امور و ماجراهایی را که با آنها درگیر است و بعضا برایش به چالش تبدیل شده را از طریق رسانهها به مردم بگوید و می‌خواهد وقتی کاری سامان یافت مردم را در جریانش قرار دهد این برداشتم درست است؟
مردم حق‌شان دانستن است چون صاحب کار مردم هستند.
- پس برداشتم درست است و دولت می‌خواهد با لابی و رایزنی و چراغ خاموش امورش را پیش ببرد؟
دولت دنبال این است که در عمل خودش را ثابت کند.
- شاید بشود گفت که دولت نمی‌خواهد خیلی امورش را رسانه‌یی کند تا در صورت احقاق وعده‌اش سبب افزایش توقعات نشود یا در صورت نا‌کامی سبب سرخوردگی نشود؟
بله این را قبول دارم، دولت می‌خواهد واقع‌بینانه و به‌دور از جنجال خدمت کند.
- موضوع دیگری که این روزها خیلی مورد توجه قرار گرفت بحث حقوق شهروندی و تدوین منشور حقوق شهروندی در دولت یازدهم است، در همین رابطه چند سوال مطرح است اولا اینکه منتقدان میگویند این منشور حرف نویی ندارد و گذشته از تکراری بودن آن و شباهتش با فصل سوم قانون اساسی حتی به جامعیت فصل سوم قانون اساسی هم نیست و نواقص متعددی دارد، شما از منشور حقوق شهروندی دولت را چگونه می‌بینید؟
هنوز گفته نشده که این تمام ماجراست. آنچه عرضه شده حاصل کار کارشناسان و صاحبنظرانی است که بررسی‌هایی را انجام دادند، جلساتی برگزار کردند و مبتنی‌بر ظرفیت‌های قانونی باور و فهم منبعث از گفتمان و شعارهای دولت در حوزه حقوق شهروندی در قالب این منشور تدوین شده و همان‌طور که آقای روحانی همزمان با انتشار این منشور اعلام کردند ایشان هنوز نظر نهایی را درباره این منشور اعلام نکردند. این منشور الان در معرض نقد و نظر مردم ومنتقدان قرار دارد و تا یک ماه آینده هم فرصت جمع‌آوری نظرات تمدید شده است انشاءالله همان‌طور که آقای روحانی اعلام کرد تا پایان سال بشود نظرات جمع‌بندی و ارائه شود. باید به این نکته توجه کنیم که این منشور مبتنی برظرفیت قانون اساسی است.
- خاستگاه تدوین این منشور چه بود؟
به نظر بنده آقای روحانی به عنوان یک حقوقدان و به عنوان یک عالم و چهره‌یی که سال‌ها مسوولیت‌های بزرگ برعهده داشته است این ضرورت را احساس کردند. ایشان در دوره فعالیت‌های انتخاباتی که مباحث مختلفی در رابطه با حقوق شهروندی طرح می‌شد گفتند که نوع نگاه خودشان و دولت‌شان را درباره حقوق شهروندی عرضه خواهند کرد برهمین اساس هم بود که تدوین این منشور جز نخستین دستورات ایشان بود.
- منتقدان و جمعی از حقوقدانان معتقدند که این منشور توان اجرایی ندارد و کاری است نمادین، شما این نقد را قبول دارید؟
این منشور وجوه بسیار خوبی دارد چون نوع نگاه دولت را در حوزه‌یی که مسوولیت دارد نشان می‌دهد و نگاه کارگزاران دولت را به مباحث حقوق شهروندی آشکار می‌سازد و نیازهای کشور را در بستر حقوق اساسی در قلمرو حقوق شهروندی نشان می‌دهد. بعضی‌ها اعلام کردند که فصل سوم قانون اساسی خیلی به صراحت این اصول را نشان داده و در منشور حقوق شهروندی دولت تکرار شده است. نظر من در پاسخ به این نقد این است این تکرار و تذکر و اعلام و یاد‌آوری به نهادینه‌تر شدن کمک می‌کند ما بسیاری از اذکار را داریم که برگرفته از افعالند و بسیاری از افعال را داریم که اذکار را می‌سازند.
- یعنی می‌خواهید بگوید دولت قصد دارد که کار فرهنگی کند؟
هم کار فرهنگی است هم اجتماعی و هم حقوقی، طرح و تبیین هر‌چه بیشتر این بحث‌ها فضای تحقق عینی‌تر و نهادینه‌تر را سبب میشود.
- فکر نمی‌کنید که در صورت اجرایی شدن این منشور در زیر مجموعه دولت دستگاه‌های دیگر اعلام کنند که در برخی موارد دولت استقلال آنها را نقض کرده است و کار به اعتراض و گلایه سه قوا از یکدیگر بینجامد؟
آنچه نهایی میشود مبتنی‌بر ظرفیت‌های قانونی کشور و در چارچوب حقوق اساسی است.
- خب بنا به گفته حقوقدانان و فعالان عرصه سیاسی – اجتماعی کشور ما قانون اساسی خیلی خوبی داریم اما گلایه‌ها و ایرادات مطرح در جامعه به خاطر عدم اجرای کامل آن است؟
بله باید شرایط بالفعل شدن همه ظرفیت‌های قانون اساسی را که دستاورد انقلاب عظیم اسلامی وحاصل خون‌های پاک شهداست مهیاتر کنیم.
- قرار است رییس‌جمهور آخر هفته راهی خوزستان شود درباره برنامه دولت برای سفرهای استانی و تفاوتش با سبک و نوع سفرهای استانی زمان احمدی‌نژاد برایمان می‌گویید؟
آقای رییس‌جمهور به همراه برخی دولتمردان به نقاط مختلف کشور و انشاءالله در روزهای پایانی همین هفته به خوزستان سفر خواهند کرد و در این سفردیدار با اقشار مختلف مردم، انجام وپیگیری وظایف دولت صورت می‌پذیرد.
- تفاوت این سفرها با سفرهای دولت گذشته چیست؟
به نظر بنده اینکه مرتب دنبال مقایسه و کشف تفاوتها باشیم ضرورتی ندارد باید دنبال این باشیم کشور چه لازم دارد.
- البته معاون اجرایی رییس‌جمهور در مصاحبه‌های اخیرش مدام از تغییر سبک این سفرها خبر دادند و حتی وعده دادند که در نشستی خبری از این تفاوتها میگویند، نکته دیگر هم اینکه نمی‌توان منکر این موضوع شد که سفرهای استانی احمدی‌نژاد به مزاج توده مردم خوش آمده بود؟
مردم در ۲۴ خرداد گفتند که چه می‌خواهند و دولت تدبیر و امید هم پیام را به‌خوبی گرفته است.
- اما همکاران‌تان خودشان این موضوع را خبری کردند؟
بسیار شایسته است که رسانهها در جهت‌دهی‌‌ها کمک و براساس اولویت‌ها طرح سوال کنند.
- دولت می‌خواهد احمدی‌نژاد را فراموش کند؟
دولت با مردم همراه است.
- مردم احمدی‌نژاد را فراموش کرده‌اند؟ میشود احمدی‌نژاد را فراموش کرد؟
(می‌خندد)
- وقتی که احمدی‌نژاد از روحانی در خواست مناظره واکنش رییس‌جمهور به این ماجرا چه بود؟
من آن روز آقای روحانی را ندیدم و نشنیدم که در واکنش به این موضوع هم چه گفتند.
- یکی از موضوعاتی دیگری که انتظار می‌رفت دولت درباره آن اطلاع رسانی کند وعده‌یی بود که دکتر روحانی بعد از سفرشان به نیویورک در پاسخ به مخالفان طرح رابطه تهران – واشنگتن دادند و گفتند بحث رابطه با امریکا را بین مردم به نظر سنجی می‌گذارند سرنوشت این نظرسنجی چه شد؟
رییس‌جمهور این‌گونه نگفتند. ایشان درباره برنامه و دستاوردهای سفر دستور بررسی داده بودند که انجام شد.
فرزانه آیینی
اعتماد
