هشدارهای بیاثر، هزینههای سرسامآور
شهروندان – محمد خلیلی*:
با توجه به افزایش اندک تعرفه آب در 10سال گذشته، اقتصاد آب در ایران بسیار تضعیف شده و مزیتهای اقتصادی آن روزبهروز کمتر میشود.
اختلاف قیمت بسیار زیاد تعرفه دریافتی از مشترکین برای هر متر مکعب آب با هزینه تمام شده برای سازمان (تعرفه دریافتی حدود ۲۵۰ تومان برای هر متر مکعب و هزینه ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ تومان) از سویی و محدود بودن بودجه و منابع مالی دولتی و سرمایهگذاریهای بسیار ناچیز در این حوزه، خدمات رسانی سازمان آب و فاضلاب به مشترکین را با شرایط دشواری روبهرو کرده است.
در چنین شرایطی که آموزش و هشدارهای پیاپی برای صرفهجویی هم کارساز نبوده است، کارشناسان برنامهریزی فرهنگی معتقدند ابزار قیمت میتواند به عنوان یک عامل بازدارنده در مصرف بیرویه آب به کار گرفته شود و به بهبود کیفیت خدمات تامین آب آشامیدنی شهری هم کمک کند.
اما دو مانع بر سر راه است، نخست آنکه مردم آب را کالای سهلالوصول و همیشه در دسترس میدانند و آمادگی پذیرش تعرفه بالا برای آب مصرفی خود را ندارند. در حالیکه تعرفه آب لولهکشی شهری برای مشترکین به ازای هر ۱۰۰۰ لیتر ۲۵۰ تومان است و آب معدنی بسته بندی به ازای نیم لیتر به همین قیمت عرضه میشود و در کیفیت چندان تفاوتی با هم ندارند، باز هم مقاومت مردم برای افزایش تعرفه آب بالا است.
دومین مسئله آنجاست که سیاستگذاران اصولا تمایلی به وارد شدن در این حوزه ندارند و از هر گونه توجه و سرمایهگذاری و اختصاص بودجه بیشتر پرهیز میکنند. این دو عامل در کنار هم پایداری خدمات را دچار مشکل کرده است. از طرف دیگر تعیین تعرفه آب باید به صورت منطقهای و محلی و به تناسب ویژگیهای جغرافیایی صورت بگیرد نه به شکل سراسری، چرا که هر هزینه تامین آب در مناطق مختلف متفاوت است.
اگر این دو مانع از سر راه برداشته شود و تعیین تعرفه را هم از حالت سراسری به حالت محلی تغییر دهیم، میتوان با منابع مالی وسیعتر خدمات بهتری ارائه کرد و مدیریت کارآمدتری به کار گرفت تا معضل کمآبی رفته رفته از میان برداشته شود.
*مدیر روابط عمومی آبفا
اعتماد